عملکرد دانه و برخی صفات زراعی ذرت دانه ای در الگوهای مختلف کاشت
محورهای موضوعی : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعیعباس سلیمانی فرد 1 , رحیم ناصری 2 , روح اله کرمی 3
1 - مربی، گروه علوم کشاورزی، دانشگاه پیام نور، صندوق پستی 3697-19395 تهران
2 - دانشجوی دکتری زراعت، واحد علوم تحقیقات خوزستان، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز
3 - دانشجوی دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام
کلید واژه: عملکرد دانه, هیبرید, الگوی کاشت, ذرت دانه ای, ارتفاع بوته,
چکیده مقاله :
به منظور بررسی اثر الگوهای مختلف کاشت و برهمکنش آنها با دو هیبرید ذرت، پژوهشی مزرعه ای به صورت کرت های یک بار خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی 89-1388 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی شهرستان دهلران اجرا گردید. هیبریدهای ذرت (سینگل کراس 677 و 704) به عنوان فاکتور اصلی و پنج آرایش کاشت (1– حذف یک در میان فارو (پشته های عریض)، 2- کشت داخل جوی، 3- فاصله ردیف 55 سانتی متری، 4- دو ردیف روی یک پشته با فاصله 20 سانتی متری و 5- کشت معمول منطقه (فاصله ردیف 75 سانتی متر)) به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد بین ارقام مورد استفاده اختلاف معنی داری از نظر ارتفاع بوته، ارتفاع تشکیل بلال، تعداد ردیف دانه در بلال، تعداد دانه در ردیف بلال و شاخص برداشت وجود داشت، به طوری که بیشترین ارتفاع بوته (208.3 سانتی متر)، ارتفاع تشکیل بلال (96.1 سانتی متر)، تعداد ردیف دانه در بلال (14.2 ردیف)، تعداد دانه در ردیف بلال (37.3 دانه) و شاخص برداشت (51.1 درصد) در سینگل کراس 704 مشاهده شد. الگوهای مختلف کاشت نیز اثر معنی داری بر ارتفاع بوته، ارتفاع تشکیل بلال، تعداد ردیف دانه در بلال، تعداد دانه در ردیف بلال و شاخص برداشت داشت. بیشترین ارتفاع تشکیل بلال (8/93 سانتی متر)، تعداد ردیف دانه در بلال (13.9 ردیف) و شاخص برداشت (50.7 درصـد) مربوط به دو ردیف روی یک پشته با فاصله 20 سـانتی متری بود. اثر برهمکنش رقم × الگوی کاشت بر عملکرد دانه، وزن هزار دانه و عملکرد زیست توده معنی دار شد. بیشترین عملکرد دانه (10116 کیلوگرم در هکتار)، وزن هزار دانه (234 گرم) و عملکرد زیست توده (19600 کیلوگرم در هکتار) از تیمار رقم 704 و الگوی کاشت دو ردیف روی یک پشته با فاصله 20 سانتی متری و کمترین عملکرد دانه (9201 کیلوگرم در هکتار) دانه و عملکرد زیست توده (19289 کیلوگرم در هکتار) به رقم 677 و کشت معمول منطقه تعلق داشت.
To study the effects of planting patterns on yield and yield components of two maize cultivars, an experiment was conducted in 2011-2012 cropping season at Dehloran Agricultural Station, Ilam, Iran, as a split plot based on a randomized complete block design with three replications. The treatments were two maize cultivars (S.C. 704 and 677) asseigned to main plots and five planting patterns (planting on alternate ridges, planting at furrow bottorn at row 55 cm apart, two planting rows per ridge and conventional planting on ridges 75 cm apart) as sub plot. The results showed that there were significant differences between cultivars for plant height, ear hight, seed row per ear, number of seeds per ear and harvest index. Highest plant height (208.3 cm), ear hight (96.1 cm), seed rows per ear (14.26 rows), seeds per row (37.3 grains) and harvest index (51.1%) belonged to S.C. 704 cultivar. Planting pattern affected plant height, ear height, seed rows per ear, seeds per ear and harvest index, significantly. The highest ear hight (93.8 cm), seed rows per ear (13.9 rows) belonged to two row plantings per ridge. Interaction effect of cultivars × planting patterns were significant on grain yield, 1000 grain weight and biological yield. The highest grain yield (10116 kg.ha-1), 1000 grain weight (234 g) and biological yield (19600 kg.ha-1) belonged to S.C. 704 cultivar at planting pattern of two rows 20 cm apart per ridge and the lowest grain yield (9201 kg.ha-1) and biological yield (19289 kg.ha-1) at planting patterne of two rows per ridge to S.C. 677 and conventional pattern at planting.
