اثر مصرف تقسیطی نیتروژن و دزهای علف کش ایمازامتابنزمتیل بر رقابت گندم با علف‌های هرز

محورهای موضوعی : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

رضا محقق نژاد ¹ (دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار، سبزوار، ایران)
محمد آرمین ² (استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سبزوار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، سبزوار، ایران)
مصطفی حیدری ³ (دانشیار دانشگاه صنعتی شاهرود)

تاریخ دریافت : 1392/04/31 تاریخ پذیرش : 1392/11/30 تاریخ انتشار : 1392/12/01

کلید واژه: رقابت, علف هرز, گندم, نیتروژن, علف کش,

چکیده مقاله :

بررسی تأثیر تقسیط نیتروژن و دز علف کش مصرفی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم در شرایط رقابت با علف‌های هرز، با انجام آزمایشی در قالب طرح اسپلیت پلات بر پایه بلوک کامل تصادفی با 3 تکرار در هنرستان کشاورزی سبزوار به عمل آمد. تیمارهای مورد مطالعه شامل نحوه مصرف 150 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار از منبع اوره، با سه روش (30 درصد به هنگام کاشت و 70 درصد در زمان ساقه رفتن (T1)، 25 درصد هنگام کاشت، 25 درصد در زمان پنجه زنی و 50 درصد در زمان ساقه رفتن (T2) و 25 درصد هنگام کاشت، 50 درصد در زمان پنجه زنی و 25 درصد در زمان ساقه رفتن (T3) و مقدار مصرف علف کش دو منظوره ایمازامتابنزمتیل (آسرت) در پنج سطح در دزهای 0، 25، 50، 75 و 100 درصد از دز توصیه شده در هکتار بودند. مقدار مصرف علف کش 700 گرم ماده موثره در هکتار از فرمولاسیون سوسپانسیون 25% بود که در مرحله پنجه زنی گندم استفاده شد. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که عملکرد و اجزای عملکرد و جمعیت علف‌های هرز تحت تأثیر دزهای مصرفی علف کش قرار گرفتند. افزایش دز مصرفی علف کش، تأثیر مثبت معنی داری روی عملکرد بیولوژیک و عملکرد اقتصادی گندم داشت. نتایج همچنین نشان داد که تعداد سنبله گندم در واحد سطح به جای اینکه تحت تأثیر میزان دز مصرفی علف کش قرار گیرد، تحت تأثیر تقسیط نیتروژن قرار گرفت. بیشترین تعداد سنبله در واحد سطح، وزن هزار دانه، عملکرد اقتصادی، از تیمار مصرف نیتروژن 25 درصد به هنگام کاشت، 50 درصد در زمان پنجه زنی و 25 درصد در ساقه رفتن و دز توصیه شده علف کش در شرایط رقابت با ع لف هرز به دست آمد. با توجه به نبود اختلاف آماری معنی داری بین دز توصیه شده و کاهش 25% دز توصیه شده می توان گفت که استفاده از دز 75% توصیه شده علف کش دو منظوره ایمازامتابنزمتیل (0.56 لیتر ماده موثر در هکتار) و مصرف 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص به صورت 25 درصد هنگام کاشت، 50 درصد در زمان پنجه زنی و 25 درصد در هنگام ساقه رفتن افزایش عملکرد اقتصادی را موجب می شود.

چکیده انگلیسی:

In this study, the effect of split application of nitrogen and herbicide doses on the yield and yield components of wheat as infested with weeds were evaluated at the Research Field of Motahari Agricultural School of Sabsevar, Iran. The experiment was conducted in split plot with three replications. The three split applications of 150 kg.ha-1 of nitrogen as urea [30% at planting and 70% at stem elongation (T1), 25% at planting, 25% at tillering and 50% at stem elongation (T2), 25% at planting, 50% at tillering and 25% at stem elongation (T3)] were assigned to main plots, and five doses of herbicide applications (0, 25, 50, 75 and 100 % of recommended dosage of Imazamethabenz-methyl) to sub- plots. The results showed that herbicide doses significantly affected yield and yield components of wheat and weed population. Increasing of herbicide doses affected biological and grain yield of wheat positively. The results also indicated effect of nitrogen application methods were more pronounced than that of herbicide doses. The highest spike per m2, thousand grain weight, biologic and grain yield, as well as the least number of infertile spikelet, were obtained by T3 treatment of nitrogen fertilization and herbicide application at recommended doses. These results suggested that 75% recommended dosage of Imazamethabenz-methyl and application of nitrogen by using T3 treatment would increase, economic yield of wheat.