بررسی تأثیر عوامل آموزشی بر رفتارهای زیست محیطی در ایران
محورهای موضوعی : جامعه شناسیسیدعلی پایتختی اسکوئی 1 , محمود بابازاده 2 , لاله طبقچی اکبری 3
1 - دانشیار گروه اقتصاد، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز- ایران (نویسنده مسئول).
2 - استادیار گروه اقتصاد، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران.
3 - دانشجوی دکتری، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه- ایران.
کلید واژه: الگوی خود توضیح با وقفه‌های گسترده, واژگان کلیدی: عوامل آموزشی, رفتارهای زیست محیطی,
چکیده مقاله :
امروزه محیط زیست و حفظ آن یکی از مهم ترین چالش های جوامع بشری است. فاجعه زیست محیطی نه تنها آرامش و امنیت زندگی انسان را متأثر می‌سازد، بلکه سلامتی و هستی را در معرض تهدید جدی قرار می‌دهد. در این بین، آموزش را می‌توان به عنوان عاملی در نظر گرفت که به افراد برای ایجاد یک درک درست و حساسیت نسبت به محیط زیست و مسائل مرتبط با آن کمک می‌کند. در این مقاله که به صورت کتابخانه‌ای انجام شده است، به بررسی تأثیر عوامل آموزشی به تفکیک مخارج آموزشی دولت، تعداد دانشجویان، تعداد دانش‌آموزان، تعداد مدارس و نرخ باسوادی بر شاخص رفتارهای زیست محیطی (انتشار گاز دی اکسیدکربن) در ایران طی دوره‌های زمانی 1395-1361 پرداخته شده و برای برآورد اثرات متغیرها نیز از تکنیک اقتصادسنجی به شیوه خود توضیح برداری با وقفه‌های گسترده (ARDL) استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد افزایش شاخص های آموزشی منجر به کاهش آلودگی محیط زیست در ایران طی دوره‌های زمانی مورد بررسی می‌شود.
Nowadays, environment and the protection of it is one of the mostimportant challenges of the human societies. Environmental disaster notonly affects peace and security of human life, but also the health beingput under serious threat. In the meantime, education can be considered asa factor to help people in creating an understanding and sensitivity to theenvironment and related issues. In this paper, the impact of sociologicalindices of educational factors separated by government educationexpenditures, number of students, number of schools and the literacy rateon environmental behavior Index (carbon dioxide emissions) has beenanalyzed over the period 1982 to 2016. The auto regressive distributedlag (ARDL) technique has been employed to estimate the effects ofvariables. The empirical results suggest that, increasing educationalindicators led to the reduction of environmental pollution in Iran.
منابع
ادهمی، عبدالرضا؛ و اکبرزاده، الهام. (1390). بررسی عوامل فرهنگی مؤثر بر حفظ محیط زیست شهر تهران. (مطالعه موردی مناطق 5 و 18 تهران). مجله تخصصی جامعه‌شناسی. 1، صص 62-37.
اقتداری، علی؛ خواجه‌ئیان، هانیه؛ و تفضلی، امیرحسین. (1393). تأثیر مدارس پایدار بر سلامت آموزش و محیط‌زیست. کنفرانس ملی معماری و منظر شهری پایدار، صص 11-1.
بانک اطلاعات سری‌های زمانی اقتصادی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. (1397). قابل دسرسی در سایت http://tsd.cbi.ir/.
تشکینی، احمد. (1384). اقتصادسنجیکاربردیبهکمکمایکروفیت. تهران: موسسه فرهنگی هنری دیباگران تهران.
حمیدیان، علی. (1390). لزوم توجه به فرهنگ زیست محیطی دانشجویان (مطالعه موردی: دانشگاه تهران). نخستین همایش باغ گیاه‌شناسی ملی ایران، صص 12-1.
زمانیمقدم، افسانه؛ و سعیدی، مهدیه. (1392). بررسی تأثیر آموزش محیط زیست بر ارتقای دانش، نگرش و مهارت معلمان مقطع ابتدائی منطقه 12 آموزش و پرورش تهران، فصلنامه آموزش محیط زیست و توسعه پایدار. 3، صص 30-19.
شایگان، اسحاق؛ و فاضلی، فائزه. (1394). بررسی میزان تأثیر آموزش درس بهداشت و محیط زیست بر کسب نگرشهای بهداشتی و زیست محیطی دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، فناوری آموزش. 3، صص 228-215.
صالحی، صادق؛ و قائمی اصل، زهرا. (1392). بررسی رابطه آموزش زیست محیطی و رفتارهای حفاظت از محیط زیست (مورد مطالعه: دانش آموزان دبیرستانهای دخترانه شهر بابل)، فصلنامه آموزش محیط زیست و توسعه پایدار. 3، صص 79-67.
عظیمی، محمد؛ کرمی، علیرضا؛ و غلامی، مهدی. (1391). افزایش دانش زیست محیطی همگانی با تاکید بر آموزش محیط زیست. چهارمین همایش ملی آموزش، صص 14-1.
فرزانه، محمدرضا. (1393). تأثیر آموزش زیست‌محیطی بر میزان سطح آگاهی و رفتار آبزیپروران در کاهش میزان آلودگی پساب مزارع پرورش قزلآلا (استان مازندران). پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور، تهران.
کریمی، داریوش؛ و لیاقتی، هومان. (1387). آموزش محیط زیست و رفتار شهروندی. تهران: شهرداری تهران.
مرادی، یاسر. (1392). جهانی‌شدن و آموزش. اولین همایش مجازی ره‌آوران آموزشی، صص 13-1.
نوفرستی، محمد. (1378). ریشه واحد و همجمعی در اقتصادسنجی. تهران: موسسه خدمات فرهنگی رسا.
نیکزاد، محمود. (1379). اصول نظریه‌های تربیتی. تهران: انتشارات ققنوس.
ولیاللهی، جلال؛ و مقصودی مهربانی، کریم. (1389). نقش آموزشهای زیست محیطی در آموزش و پرورش و فرهنگ عمومی. چهارمین همایش و نمایشگاه تخصصی مهندسی محیط زیست، صص 13-1.
Abdel Salam, Magda. M., El Naggar, Hesham. M., & Hussein, Rim. A. (2009). Environmental Education and Its Effect on the Knowledge and Attitudes of Preparatory School Students, Egypt Public Health Assoc. 3 & 4, P.p: 343-367.
Budak, Dilek. Bostan., Budak, Fuat., Zaimoglu, Zeynep., Kekec, Secil., & Sucu, Yavuz. (2005). Behavior & Attitude of Student Toward Environmental Issues at Faculty of Agricultural Turkey, Jurnal of Applied Sciences. 7, P.p: 1224-1227.
Grimmette, Katherine. A. (2014). The Impacts of Environmental Education on Youth and their Environmental Awareness. Undergraduate Thesis, University of Nebraska. Nebraska.
Hassan, Arba’at., & Ismail, Mohd. Ziad. (2011). The infusion of Environmental Education (EE) in chemistryteaching and students’ awareness and attitudes towards environment in Malaysia, Procedia Social and Behavioral Sciences. 15, P.p: 3404–3409.
Kopnina, Helen. (2011). Applying The New Ecdogical paradigm Scale in the Case of Environmental Education: Qualitative Analysis of the Ecological Worldview of Dutch Children, Journal of Peace education and Social Jastice. 3, P.p: 374- 388.
Kudryavtsev, Alex., Krasny, Marianne. E., & Stedman, Richard. C. (2012). The impact of environmental education on sense of place among urban youth, Ecosphere. 34, P.p: 1-15.
Misrs, A. K. & Verma, Maitri. (2015). Impact of environmental education on mitigation of carbon dioxide emissions: a modelling study, Global Warning. 4, P.p: 446-486.
UNDP. (2018). United Nations Development Programme. Retrieved from http://hdr.undp.org/en/data/.
World Bank. (2018). World Development Indicators. Retrieved from http://www.worldbank.org/data/onlinedatabases.html.
_||_