بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با ناسازگاری زناشویی در شهر تبریز

محورهای موضوعی : جامعه شناسی

شبنم مسعودی اصل ¹ (دانشجوی دانشگاه آزاد تبریز)
فیروز راد ² (استادیار دانشگاه پیام ‌نور تبریز، گروه علوم اجتماعی، صندوق پستی 19395-3697، تهران– ایران.)

تاریخ دریافت : 1395/08/25 تاریخ پذیرش : 1395/08/25 تاریخ انتشار : 1395/05/01

کلید واژه: ناسازگاری زناشویی, پایگاه اجتماعی, پای‌بندی‌های مذهبی, ناکامی جنسی و دخالت دیگران در زندگی,

چکیده مقاله :

چکیده خانواده یکی از مهم ترین نهادهای اجتماعی است که اساس و پایه حیات اجتماعی محسوب می شود و در تعادل عاطفی، روانی و اجتماعی افراد موثر است. به دنبال تحولات و تغییرات رو به رشدی که در ساختار جوامع بشری به وجود آمده است، نهاد خانواده نیز از این تحولات بی نصیب نمانده و بعضاًدر بسیاری موارد، تغییرات شگرفی را در ساختار خود پذیرفته است، لذا ناسازگاری زناشویی در زمان حاضر تبدیل به یک مسئله اجتماعی شده است که به نهاد خانواده آسیب می رساند و به صورت اندک اندک جامعه را به وضعیت بحرانی و تامرز متلاشی شدن ارزش ها می کشاند. به همین دلیل برنامه ریزان اجتماعی لازم است این مشکل را به طور عملی مورد بررسی قرار دهند و علل و عوامل آن را شناسایی و برای رفع آن اقدام نمایند. با روش تحقیق پیمایش، اطلاعات مورد نیاز از 1400 نفر جامعه آماری 200 زن ناسازگار 50-15 ساله شهر تبریز به عنوان نمونه با استفاده از جدول مورگان انتخاب شده است و از نمونه گیری مبتنی بر زمان استفاده شده است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه می باشد که داده های آن را بااستفاده از برآوردهای نرم افزار spss نسخه20 و بر اساس روش های آماری مطابق با فرضیات تحقیق ، شامل همبستگی پیرسون، آزمون T و آزمون F و رگرسیون چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. با توجه به یافته های حاصل از رگرسیون چند متغیره، ناکامی جنسی با (32/0) بیشترین سهم را در میزان ناسازگاری زناشویی دارد و در مجموع (41/0) میزان ناسازگاری زناشویی توسط متغیرهای ناکامی جنسی، پایبندی های مذهبی و پایگاه اجتماعی (پایین) تبیین می شود. براساس ضریب بتاهای به دست آمده رابطه ناکامی جنسی و پایگاه (پایین) با میزان ناسازگاری زناشویی مستقیم و ازطرف دیگر پای بندی های مذهبی رابطه معکوس با میزان ناسازگاری دارد.

چکیده انگلیسی:

The family is one of the most important social institutions and sources of healthy community, and healthy family. Regarding to the growing of development and change in the behavior of human societies, the family is not deprived of these developments and in many cases; dramatic changes in its structure are accepted.  Marital discord and at its peak divorce is a social phenomenon that they are Family damage. This study seeks to examine the relationship between social factors and sexual failure. Conducting the survey methodthe information of 200 women at 15-50-year-old that have conflict has been obtained by the time-based sampling method. According to the results of multivariate regression, sexual failure with 32% has the more share in the marital conflict. In total, 41 per cent of the maladjustment of commitmentsis explained by the conflict committed, religious commitmentsand social base (bottom). Based on Beta coefficient, the relationship between sexual failure and social base (bottom) with marital discord is direct and with religious commitments is inverse.

منابع و مأخذ:

آقاجانی، ح. (1388). اعتیاد و آسیب­شناسی خا­نواده. رویکرد مددکاری اجتماعی به مسائل و آسیب­های جامعه­ای. تهران: انتشارات رسانه تخصصی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.

احمدی، خ؛ و همکاران. (­1382­). مقایسه اثر­بخشی دو روش مداخله­ای تغییر شیوه زندگی و حل مشکلات خانوادگی در کاهش ناسازگاری زناشویی. تازه­ها و پژوهش­های مشاوره. جلد 5، شماره 17.

اعزازی، شهلا. (1388). جامعه­شناسی خانواده. تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان.

اوحدی، ب. (1384). تمایلات و رفتارهای جنسی طبیعی و غیر­طبیعی انسان. تهران: نشر صادق هدایت.

ایازی، ر. (1382). بررسی تاثیر رضایت جنسی بر رضایت زناشویی در مراجعین به درمانگاه­های آموزش شهر اراک­. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم پزشکی تهران.

بابایی، ف. (1380). تعدیل ساختاری و فقر و ناهنجاری‌های اجتماعی. انتشارات کوی.

باوی، س. (1388). تاثیر خدمات روان­شناختی دوره بازتوانی بر خود پنداره منفی­، اضطراب­، افسردگی و عزت­نفس معتادان. مجله اعتیاد پژوهی­. سال سوم، شماره 12­.

تقوی، ن. (1374). بررسی وضع ازدواج و طلاق در شهر تبریز. سازمان مدیریت و برنامه­ریزی استانداری آذربایجان­شرقی.

توسلی، غ. (1383). نظریه­های جامعه­شناسی. تهران: انتشارات سمت.

ثنایی، ب؛ و دیگری. (1387). نقش خانواده‌ اصلی در ازدواج فرزندان. تازه‌ها و پژوهش‌های مشاوره. شماره 2، ص 132.

دیلینی، ت. (1387). نظریه­های کلاسیک جامعه­شناسی. ترجمه: ب، صدیقی و دیگری. تهران: نشر نی.

رضایی، ج. (1390). تاثیر آموزش زوج درمانی اسلام محور بر تعهد زناشویی زوجین. روان­شناسی و دین. سال چهارم، شماره 4.

سایت سازمان ثبت احوال کشور.

ریاحی، م؛ و همکاران. (1386). تحلیل جامعه­شناختی میزان گرایش به طلاق. فصلنامه پژوهش زنان. دوره 5، شماره3، صص140-109.

ساروخانی، ب. (1376)­. طلاق و پژوهشی در شناخت واقعیت و عوامل آن. تهران­: انتشارات دانشگاه.

ستوده. ه. (1389). آسیب­شناسی (­جامعه­شناسی انحرافات). تهران­: آوای نور. چاپ بیست و یکم.

صدق­آمیز، خ. (1376). بررسی عوامل موثر بر سازگاری زناشویی در شیراز. پایان­نامه کارشناسی­ارشد، دانشگاه شیراز.

عباسی، خ؛ و دیگری. (1391). بررسی عوامل اجتماعی، فرهنگی و روانی موثر بر ناسازگاری زناشویی در شوشتر در سال 1389. زن و مطالعات خانواده. سال چهارم، شماره پانزدهم، صص 148-127.

عباسی، خ؛ و دیگری. (1389). جامعه­شناسی عمومی. شیراز: نشر نوید.

عراقی، ع. (1382). آیا می­دانید طلاق و مسائل آن کدامند؟ چاپخانه پلیکان.

عطاری، ی؛ و همکاران. (1385). مقایسه سازگاری زناشویی معلمان مرد دبستان­های شهر اهواز بر اساس همسان هیجان­خواهی با همسران­شان. مجله علوم تربیتی و روان­شناسی. دوره سوم، سال دوازدهم، شماره 1، صص 44-27.

غفاری، غ؛ و  دیگری. (1384). جامعه­شناسی تغییرات اجتماعی. تهران: انتشارات آگرا و انتشارات لویه.

قرائتی، م. (1388). خانواده از رویای عشق تا واقعیت قانون. تهران: انتشارات پرتو خورشید.

کجباف، م. (1381). روان­شناسی رفتار جنسی. تهران: نشر روان.

کوئن، ب. (1370). درآمدی بر جامعه­شناسی. ترجمه: م، ثلاثی. انتشارات فرهنگ معاصر.

گل­پرور، م. (1382). روان­شناسی اعتیاد، سبب­شناسی و درمان. اصفهان: دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان.

مازلو، آ. (1387). انگیزش و شخصیت. ترجمه: ا، میری (گروه ترجمه بنیاد پژوهش­های اسلامی). مشهد: معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی. چاپ ششم.

موحد، م؛ و دیگری. (1390). مطالعه رابطه رضایت­مندی جنسی زنان و تعارضات میان همسران. فصلنامه زن در توسعه و سیاست. دوره 9، شماره 2، صص 217-191.

مهدوی، م؛ و دیگری. (1387). بررسی جامعه­شناختی رضایت زنان از مناسبات زناشویی. پژوهش­نامه علوم اجتماعی. سال دوم، شماره سوم، صص 26-5.

نوربرگ. ش. (­1387)­. مفهوم سکونت به سوی معماری تمثیلی. ترجمه: م، امیر یار­احمدی. تهران: نشر آگه.

یاراحمدی، م. (1378)­. به سوی شهرسازی انسان‌گرا. تهران: شرکت پردازش و برنامه‌ریزی شهری.

یگانه­مهر، ز. (1391). بررسی عوامل ناسازگاری زناشویی در شهرستان گرمسار در سال 1390. فصلنامه دانش انتظامی سمنان. سال سوم، شماره هفتم، صص 72-56.

Christopher, G. & etal. (2011). The effects of parental discord and divrce on the religious and spiritual lives of young adults. Social science Research. P.p: 538-551.

Conger & Elder. (1900). Linking Economic hardship to material quality in stability. Journal of marriage and the family. P.p: 646-682.

Edlati, A. & etal. (2010). Perception of women towards family values and their marital satisfaction. Journal of American Science. 6(4), P.p: 132-137.

Hunler os, C. (2005). The effect of religiousness on marital satisfaction. Testingthe mediator role of marital problem solving between religiousness and marital satisfaction. Contemporary Fammily Therapy.

Udry, R. (1971). Social control of marriage. Newyork. Sullivan, T. (2001). Understanding therelationship between religiosity and marriage Aninvestigation of the immediate and longitudinal effects of religiosity on newlywed couples. Journal of family psychology.