بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با گرایش دانشآموزان به رفتارهای نابهنجار: مطالعه دانشآموزان دختر مقطع متوسطه شهر اهر
محورهای موضوعی : جامعه شناسی
نیر رستمی
1
(کارشناسی ارشد جامعهشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز و عضو باشگاه پژوهشگران جوان، تبریز- ایران.)
فیروز راد
2
(استادیا‌ر گروه علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور- صندوق پستی 193953697، تهران- ایران.)
کلید واژه: پایگاه اجتماعی- اقتصادی, گرایش به رفتارهای نابهنجار, تعهد آموزشگاهی, تعهد خانوادگی, همسالان منحرف,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر باهدف بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با گرایش دانشآموزان به رفتارهای نابهنجار انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانشآموزان دختر مقطع متوسط شهر اهر تشکیل می‌دهند که تعداد 280 نفر از آن ها به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب با حجم انتخاب شده و اطلاعات مورد نیاز با استفاده از تکنیک پرسشنامه گردآوری شده است. بر اساس نتایج حاصل از تحلیل‌های دو متغیره و چند متغیره، رابطه آماری معنی‌داری بین متغیرهای تعهد آموزشگاهی، تعهد خانوادگی، صمیمت خانوادگی، داشتن همسالان منحرف، احساس تبعیض در مدرسه، محل سکونت، پایه تحصیلی و پایگاه اجتماعی- اقتصادی والدین پاسخگویان با متغیر گرایش دانشآموزان به رفتارهای نابهنجار وجود دارد. بر اساس ضرایب بتای استاندارد، متغیر تعهد آموزشگاهی و تعهد خانوادگی بیشترین رابطه منفی را با متغیر گرایش به رفتارهای نابهنجار داشته‌اند، به طوری که روی هم رفته 30 درصد از تغییرات متغیر ملاک را تبیین می‌کنند. در کل، حدود 46 درصد از تغییرات متغیر گرایش به رفتارهای نابهنجار توسط متغیرهای مذکور قابل پیش‌بینی است.
This study aimed to investigate the social factors related with the tendency of students to abnormal behavior. The population consisted of all secondary school students in Ahar among whom 280 students were selected through stratified sampling method, and required information is collected using a questionnaire technique.Based on the results of the bivariate and multivariate analysis, there is statistically significant relationship between the variables of school commitment, family commitment, family intimacy, having deviant peers, perceived discrimination in the school, location, grade and parent’s socio- economic status with student tendency to abnormal behavior. Based on the beta coefficient standards, variables of commitment to the school and family have had the highest negative correlation with the tendency to abnormal behavior that explained 30 percent of criterion variables. In total, about 46% of the changes of tendency to abnormal behavior predicted by these variables.
آقازاده، غ، ح. (1389). بررسی عوامل خانوادگی و درون مدرسه‌ای مؤثر بر ناهنجاری‌های رفتاری در میان دانشآموزان دوره متوسطه شهر مراغه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه پیام نور مرکز.
احمدی، ح. (1384). جامعهشناسی انحرافات. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها، نشر سمت.
جمشیدی، ا (1380). بررسی عوامل اجتماعی- اقتصادی مؤثر بر خرابکاری اموال عمومی به وسیله دانشآموزان شهر تهران. شورای تحقیقات اداره آموزش و پرورش تهران.
حیدریچروده. (1383). بررسی میزان و علل نابهنجاری‌های اجتماعی در بین دانشآموزان پایه سوم راهنمایی استان خراسان. مجله علوماجتماعی (دانشگاهفردوسیمشهد). سال اول، شماره اول، صص 172-149.
رفیع‌پور، ف. (1378). آنومی یا آشفتگی اجتماعی پژوهشی در زمینه پتانسیل آنومی در تهران. تهران: انتشارات سروش.
ستوده، ه. (1378). آسیب‌شناسی اجتماعی(جامعهشناسی انحرافات). تهران: انتشارات آوای نور.
سخاوت، ج. (1381). بررسی عوامل مؤثر بر ناهنجاری‌های رفتاری دانشآموزان استان لرستان. مجله جامعهشناسی ایران. سال چهارم، شماره 2، صص 76- 55.
سلیمی، ع؛ و دیگری. (1380). جامعه‌شناسیکجروی. قم: پژوهشکده حوزه و دانشگاه. چاپ اول.
سیگل، ل؛ و دیگری. (1381). بزهکاری نوجوانان. ترجمه: ع، ا، تاج مزینانی و دیگری. تهران: سازمان ملی جوانان.
شاطریان، م؛ و دیگران. (1392). بررسی عوامل اجتماعی موثر بر ناهنجاری‌های رفتاری دانشآموزان، مطالعه موردی شهرستان آران و بیدگل. مجلهمطالعاتتوسعهاجتماعیایران. سال پنجم، شماره سوم، صص 135-123.
شیخاوندی، د. (1373). جامعهشناسی انحرافات: آسیب‌شناسی جامعوی. تهران: نشر مرندیز. چاپ اول.
صدیق‌سروستانی، ر، ا. (1386). آسیب‌شناسی اجتماعی (انحرافات اجتماعی). تهران: انتشارات سمت. چاپ اول.
عباسیاول، ک. (1391). عصر تغییرات سریع؛ بررسی ناهنجاری‌های اجتماعی در مدارس و ارائه راهکارهای عملی. روان‌شناسی (رشد مشاور مدرسه).دوره هفتم، شماره 4، صص 35-32.
علمی، م؛ و دیگری. (1387). تعیین میزان شیوع خشونت و عوامل اجتماعی موثر بر آن (مطالعه موردی دانشآموزان دبیرستان‌های دخترانه و پسرانه عجبشیر. مجله جامعهشناسی. سال اول، شماره اول، صص 42-23.
فتح‌اللهی، س؛ و دیگران. (1391). بررسی عوامل مؤثر بر بزهکاری و میزان شیوع آن در بین دانشآموزان. فصلنامه پژوهش‌های اطلاعاتی و جنایی. سال هفتم، شماره سوم، صص 88-61.
کرباسی، م. (1374). بررسی مشکلات و راه‌حل‌های رفتاری دانشآموزان مدارس راهنمایی استان همدان. پایان‌نامه دوره دکتری.
کوزر، ل. (1370). زندگی و اندیشه بزرگان جامعهشناسی. ترجمه: م، ثلاثی. تهران: انتشارات علمی. چاپ سوم.
گیدنز، آ. (1374). جامعهشناسی. مترجم: م، صبوری. تهران: نشر نی. چاپ بیست و ششم.
مساواتی‌آذر، م. (1374). آسیب‌شناسی اجتماعی ایران (جامعهشناسی انحرافات). تبریز: انتشارات نوبل. چاپ اول.
ممتاز، ف. (1381). انحرافات اجتماعی: نظریه‌ها و دیدگاهها. تهران: شرکت سهامی انتشار. چاپ اول.
Agnew, R. (1995).” Strain and Subculture Theories of Criminology“ in Joseph F, Sheley, Criminlogy. 2nd ed,Belmont, California: Wadsworth.
Ball, Joanna. (2005). The Moderating Effect of Family Factors on the Relationship Between Lifetime Trauma. Event Exposure and Juvenile Delnquency in a Sample of Male Juvenile Offenders, Dissertation P.H.D., Georgia State University.
Booth, Jeb A, Amy Farrell and Sean P. Varano. (2008). Social Control, Serious Deliquency, and Risky Bihavior: A Genderd Analysis, Crime & Deliquency, Orginally Published onlin 26 February, Sage publication.
Carswell, Stevven B. (2005). Pathways to Delnquency: The Role of Parental Attachment, Family Socio- Economic Status, and Deviant Peer Relationship in Risk Behaviors and Delinquency Among Urban African- American Middle School Students, Dissertation P.H.D., The American University.
Heng, C. O. C, Wing, H,. C. (2013). Social Bonds and School Bullying: A Study of Macanese Male Adolescents on Bullying Perpetration and Peer Victimization, Child & Youth Care Forum. (Journal of Reaserch and Practice in Children, Services). V. 42, N. 6, P.p: 599-613.
Jenkins, P. (1997). “School delinquency and the school social bond.” Journal of Research in Crime and Delinquency. V. 34, P.p: 337-367.
Leiber, Michael J., Kristin Y. Mack and Richard A. Featherston. (2008). Family Structure, Family Processes. Economic Factor and Delinquency: Similarities and Defferences by Race and Ethnicity,Sage publication.
Siegel, l. J. (2001). Criminology: Theories, Patterns and Typologies. U.S. A.: W
