حجیت ظن مطلق و کارکرد آن در مسائل مستحدثه از منظر فقه امامیه

محورهای موضوعی : فقه و مبانی حقوق اسلامی

محمد اعتمادی ¹ (دانشجوی دکترای تخصصی، فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد رامهرمز، دانشگاه آزاد اسلامی، رامهرمز، ایران.)
هرمز اسدی کوهباد ² (استادیار، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد رامهرمز، دانشگاه آزاد اسلامی، رامهرمز، ایران.)
سیدحسن حسینی ³ (استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد رامهرمز، دانشگاه آزاد اسلامی، رامهرمز، ایران)

تاریخ دریافت : 1397/09/06 تاریخ پذیرش : 1398/03/20 تاریخ انتشار : 1398/03/01

کلید واژه: کارکرد, فقه امامیه, مسائل مستحدثه, کلید واژه: ظن مطلق,

چکیده مقاله :

چکیده: ظن مطلق، ظنی را گویند که برای حجیت آن هیچ دلیل قطعی‌ای اعم از عقلی و نقلی، جز دلیل انسداد کبیر وجود ندارد؛ چنانکه بر عدم حجیت آن نیز دلیل خاص وجود ندارد. انسداد کبیر یعنی: در این زمان و زمان های مشابه از جهت عدم دسترسی به شارع مقدس و کسب تکلیف از ایشان امکان کسب علم به احکام و تکالیف وجود ندارد، از طرفی هم تکالیف تعطیل‌پذیر نیستند، پس واجب است به ظن عمل شود و ظن چه خاص و چه مطلق حجیت دارد. پژوهش حاضر با این استدلال ظن مطلق را حجت دانسته است و با بیان رویکردهای فقه به مباحث و مسایل مستحدثه به این نتیجه رسیده است: در اثر پیشرفت علم، موضوعات جدیدی در زندگی انسان و نیز ارتباطات گسترده و پیچیده اجتماعی پدید آمده است که در زمانهای پیشین خبری از این موضوعات و ارتباطات و آثار قوانین لازم نبوده است و لذا فقیه و مجتهد باید جوابگوی این مسایل جدید باشد. حال اگر دلیل شرعی وجود داشت که توسط آن، وگرنه در صورت انسداد باب علم و نبودن دلیل شرعی، باید زمان و مکان را نیز در نظر گرفته و از طُرق مختلفی از جمله ظن مطلق کمک بگیرد و به حکم شرعی برسد. به زعمِ نگارنده یکی از مواردی که در این زمینه بوسیله‌ی آن ظن مطلق حاصل می‌شود تا بتواند در امور مستحدثه کاشفیت از واقع داشته باشد، عرف است؛ بنابراین ظن مطلق می‌تواند بوسیله‌ی عرف حاصل شود و برای مسائل مستحدثه حجیت و کاشفیت از واقع داشته باشد. .

چکیده انگلیسی:

Analyzing the validity of absolute conjecture in response to the new issues in terms of Imamiyah Jurisprudence Abstract Absolute conjecture is a conjecture that there is no any definitive reason for the conjecture, including rational and narrated reason, except for the cause of the great obstruction; as there is no a particular reason for its lack of validity. The great obstruction means: At this time and the same time, it is impossible to obtain the knowledge of sentences and religious duties, because of the lack of access to the holy legislator and obtaining duty; on the other side, it is not possible to leave the duties; so, it is necessary to act based on conjecture and both basic and absolute conjecture have the validity. The current study considers absolute conjecture as the proof by this reasoning, and then, is concluded by expressing the jurisprudence approaches to the new issues and topics as follows: the advancement of science has caused the new issues in human life and wide and complicated social relations, that In the past, there were not these issues and relations and the effects of necessary laws, so the jurisprudent and the .