بررسی اختلالات ظاهری دندانی در اسب‌های اسبداری‌های اطراف تبریز

محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی

علی حسن پور ¹ , سیدمهدی دلجو ² , مجید ابراهیمی حامد ³

1 - گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران
2 - دانش آموخته دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران
3 - گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اورمیه، اورمیه، ایران

تاریخ دریافت : 1386/10/25 تاریخ پذیرش : 1387/02/30 تاریخ انتشار : 1386/12/01

کلید واژه: اسب, اختلالات ظاهری, دندان,

چکیده مقاله :

این مطالعه به‌منظور ارزیابی اختلالات ظاهری دندانی در اسب‌های منطقه تبریز انجام گرفت. 120 رأس اسب مورد بررسی قرار گرفت که(83/65%)آن‌ها اختلال دندانی داشتند. بیشترین اختلال دندانی مشاهده شده، جرم دندانی (22/65%) و کمترین آن پوسیدگی دندان (43/5%) بود. رخداد جرم دندانی به‌طور معنی‌داری بیشتر از بقیّه موارد بود (01/0p<). اسب‌های نژاد عرب بیشترین اختلال دندانی را داشتند ولی اختلاف معنی‌داری با بقیّه نژادها نداشتند. رابطه بین سن و فراوانی اختلال دندانی با ضریب همبستگی 873/0=r معنی‌دار برآورد شد (05/0p<). در اسب‌هایی که دچار اختلال رفتاری گازگیری آخور بودند، بیشترین اختلال دندانی مشاهده شده سایش دندانی بود و ارتباط معنی‌داری بین سایش دندانی و وجود این اختلال رفتاری برقرار بود (01/0p<) و (736/0=r).

چکیده انگلیسی:

       This study was done to evaluate apparent dental disorders of horses in Tabriz area. Among the 120 horses evaluated, 65.83% had dental disorders. The most prevalent dental disorder observed was dental tartar (65.22%) while dental caries was the least prevalent (5.43%). The occurrence of dental tartar was significantly higher than the other disorders (p<0.01). Arab horses had the greatest number of dental disorders but they had no significant difference in comparison with the other breeds. The relationship between age and prevalence of dental disorders was considered significant with a regression coefficient of r=0. 873 (p<0.05). Dental wear was the most prevalent type of dental disorder observed in horses that had the abnormal behavior of crib- biting and there was a significant relationship between the presence of dental wear and crib- biting (p<0.01) (r=0.736).  

منابع و مأخذ:

1. Booth, N.H. and McDonald, L.E. (1998): Veterinary Pharmacology and Therapeutics. 6^th ed., Saunders, London, pp: 351-359, 371-375.


2. Carlton, W.W. and McGavin, M.D. (1995): Thomson's Special Veterinary Pathology. 2^nd ed., Mosby, London, pp: 11-18.


3. Dixon, P.M. (2003): The Etiology, Diagnosis and Current Therapy of Developmental and Acquired Equine Dental Disorders. IVIS, Ithaca, New York, USA., pp: 732-737.


4.  Easley, K.J. (1991): Recognition and management of the diseased equine tooth. Proceedings of the 37^th annual convention of AAEP, San Francisco, California, pp: 129-139.


5. Foster, D.L. (1991): Equine dental instruments. Proceedings of the 37^th annual convention of AAEP, San Francisco, California, pp: 113-116.


6.  Getty, R., Sisson, M. and Grossman, A. (1975): The Anatomy of the Domestic Animals. 5^th ed., Saunders, Philadelphia, pp: 454-471.


7.  Jedruch, J., Gajewski, Z. and Kuussaari, K. (1989): The effect of Detomidin Hydrochloride on the electrical acticity of uterue in pregnant mares. Acta.Vet. Scand., 14: 307-311.


8. Hammersen, F. (1985): Sobotta/ Hammersen Histology. 3^rd ed., Blackwell, pp: 135-138.


9.  Junqueira, L.C. (1995): Veterinary Clinical Diagnosis. 3^rd ed., Bailliere Tindall, London, pp: 114-125.


10. Kelly, W.R. (1984): Veterinary Clinical Diagnosis. 3^rd ed., Bailliere Tindall, London, pp: 114-125.


11. Kent, G.C. and Miller, L. (1997): Comparative Anatomy of the Vertebrates. 1st ed., Mosby, pp: 438-449.


12. Kertesz, P. (1993): A Color Atlas of Veterinary Dentistry and Oral Surgery. 1st ed., Wolf publishing, pp: 15-23, 27-46 and 199-214.


13. Kidd, J.U. (2002): The Complete Guide to Horse & Pony Care. 1st ed., Wolf publishing, pp: 42-43.


14. Knottenbelt, D.C. and Pascoe R.R. (1994): Colour Atlas of Diseases and Disorders of the Horse. 1st ed., Mosby, London, pp: 9-32.


15. Lahunta, A. and Habel, R.E. (1986): Applied Veterinary Anatomy. 1st ed., Saunders, London, pp: 5-10.


16. Longman, J. (2002): Longman's Medical Embryology. 3^rdthth ed., Mosby, London, pp: 332.


17. Nickel, R., Schmmer, A. and Seiferle, E. (1979): The Viscera of the Domestic Mammals. 2^nd ed., Verlag Paul parey Berlin, Hamburg, pp: 21-96.


18. Pasco, K.R. (1991): Dental Radiography/ Radiology. Proceedings of the 37^th annual convention of AAEP, San Francisco, California, pp: 99-111.


19. Radostits, O.M., Blood, D.C., and Gay, C.C. (2007): Veterinary Medicine. 10^th ed., Bailliere Tindall, London, pp: 207 and 1047.


20. Scoggins R.O. (1991): Restraint and the Dental Examination. Proceedings of the 37^th annual convention of AAEP, San Francisco, California, pp: 95-97.


21.  Smith, B.P. (2002): Large Animal Internal Medicine. 3^rd ed., Mosby, London, pp: 624-632.


22.  Taylor, E.G.R. and Hillyer, M.H. (2002): Diagnostic Techniques in Equine Medicine. 5th ed., Saunders, London, pp: 34-38.