تشخیص مولکولی لیشمانیوز در سگ با استفاده از نمونه‌های سواب چشمی و بافی کوت خون

محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی

محمدرضا آریان‌نژاد ¹ (دانش‌آموخته کارشناسی ارشد انگل‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.)
غلامرضا رزمی ² (استاد بخش انگل‌شناسی، گروه پاتوبیولوژی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.)
جواد خوش‌نگاه ³ (دانشیار گروه علوم درمانگاهی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.)

تاریخ دریافت : 1394/08/17 تاریخ پذیرش : 1394/11/10 تاریخ انتشار : 1394/11/01

کلید واژه: سگ, لیشمانیا, سواب چشمی, بافی کوت, روش‌های مولکولی,

چکیده مقاله :

روش‌های مولکولی زیادی جهت تشخیص لیشمانیوز در سگ‌ها مورد استفاده قرار گرفته است. در این موارد بیشتر با روش‌های تهاجمی از بافت‌ها نمونه‌برداری می‌شود. هدف از این مطالعه ارزیابی استفاده از دو روش نمونه‌برداری غیرتهاجمی برای تشخیص لیشمانیوز در آزمایش PCRمی‌باشد. بدین منظور، تعداد60 قلاده سگ انتخاب شده و به‌طور مساوی به سه گروه: سگ‌های خانگی واجد جراحات جلدی (گروه اول)، سگ‌های خانگی فاقد جراحات جلدی (گروه دوم) و سگ‌های ‌ولگرد (گروه سوم) تقسیم شدند. پس از معاینه بالینی نمونه‌های سواب چشمی و بافی کوت خون از هر سگ تهیه گردید. علاوه بر این در گروه اول گسترش نسجی نیز از ضایعات جلدی تهیه شد. ابتدا DNAنمونه‌های سواب چشمی و بافی کوت استخراج شده و جهت تعیین گونه‌های لیشمانیا با روش‌هایPCR وSeminested-PCR مورد آزمایش قرار گرفتند. سه نمونه مثبت جهت تأیید تشخیص نیز تعیین توالی گردیدند. گسترش‌های خونی نیز با گیمسا رنگ‌آمیزی شده و به‌صورت میکروسکوپی مورد آزمایش قرار گرفتند. از مجموع 60 سگ مورد آزمایش، در چهار نمونه DNAسواب چشمی مربوط به گروه 3 و یک نمونهDNA سواب چشمی و بافی کوت مربوط به گروه اول آلودگی به لیشمانیا اینفانتوم تعیین گردید. همچنین در نمونه اخیر، اجسام لیشمن در گسترش رنگ‌آمیزی شده مشاهده گردید. بر اساس نتایج مولکولی و تعیین توالی به‌دست آمده نتیجه‌گیری شد که لیشمانیا اینفانتوم در بین سگ‌های مشهد شایع بوده و هم‌چنین نمونه‌های سواب چشمی می‌تواند به عنوان یک روش نمونه‌برداری غیرتهاجمی مناسب برای آزمایش ملکولی تشخیص لیشمانیا در سگ مورد استفاده قرار گیرد.

چکیده انگلیسی:

   Many molecular methods have been used for diagnose is of canine leishmaniasis. These methods mainly rely on tissue specimens provided by invasive approaches for molecular detection of leishmaniasis. The aim of this study was to evaluate two noninvasive sampling methods detection of Leishmaniasis using PCR method. For this purpose, a total of 60 dogs were selected and equally divided into three groups: pet dogs with cutaneous lesions (Group 1); pet dogs without cutaneous lesions (Group 2) and stray dogs (Group 3). After physical examination of dogs, eye swab and buffy coat samples were collected from each dog, also, tissue smears were prepared from the lesions of dogs in group 1. DNA of eye swab and buffy coat samples were extracted and used to detection of Leishmania species using PCR and semi-nested PCR tests. Blood smears were stained by Giemsa method for microscopic evaluation. Out of 60 dog, the DNA of four swab samples related to the dogs of Group3 and one swab and DNA of buffy coat sample in a dog in group 1 was infected with Leishmania infantum. Leishman bodies was only observed in tissue smear of one dog in group 1. Three positive samples were sequenced for confirmation of results. Based on the results of this study, Leishmania infantum infection is common among dogs in Mashhad area and it seems that ocular swab specimens can be used as a noninvasive method for molecular detection of leishmania infection in dogs.

منابع و مأخذ:

• 
  
  
  
  • Aransay, A., Scoulica,  E. and Tselenti, Y. (2000). Detection and Identification of Leishmania DNA within Naturally Infected sand flies by seminested PCR on minicircle kinetoplastic DNA. Applied and Environmental Microbiology, 66: 1933-1938.
  
  
  • Baneth, G., Day, M., Roura, X. and  Shaw, S. (2005). Leishmaniosis. In : Shaw, S. and Day, M. Arthropod-borne infectious diseases of the dog and cat . London: Manson Publishing Ltd., pp: 89-99.
  
  
  • Dantas-Torres, F. (2007). The role of dogs as reservoirs of Leishmania parasites, with  emphasis on Leishmania (Leishmania) infantum and Leishmania (Viannia) braziliensis. Veterinary  Parasitology, 149: 139-146.
  
  
  • de Almeida Ferreira, A., Ituassu, L.T., de Melo, M.N. and de Andrade, A.S. (2008). Evaluation of the conjunctival swab for canine visceral leishmaniasis diagnosis by PCR-hybridization in Minas Gerais State, Brazil. Veterinary Parasitology, 152(3-4): 257-263.
  
  
  • de Almeida Ferreira, S., Leite, R.S., Ituassu, L.T., Almeida, G.G., Souza, D.M., Fujiwara, R.T., et al. (2012). Canine skin and conjunctival swab samples for the detection and quantification of Leishmania infantum DNA in an endemic urban area  in Brazil. PLOS Neglected Tropical Diseases, 6(4): e1596.
  
  
  • Haddadzade, H.R., Fattahi, R., Mohebali, M., Akhoundi, B. and Ebrahimzade. E. (2013). Seroepidemiologcal Investigation of Visceral Leishmaniasis in Stray and Owned Dogs In Alborz Province, Central Iran UsingDirect Agglutination Test. Iranian Journal of  Parasitology, 8:152-157.
  
  
  • Heidarpour, M., Pourtaghi, M. and Khoshnegah, J. (2012). Prevalence and Risk Factors for Canine Leishmaniasis in Mashhad, North East of Iran. Iran Journal of Veterinary  Science and Technology, 4: 1-23.
  
  
  • Hosseininejad,  M., Mohebali, M., Hosseini, F., Karimi, S., Sharifzad, S. and  Akhoundi, B. (2012). Seroprevalence of canine visceral leishmaniasis in asymptomatic dogs in Iran. Iranian Journal of  Veterinary Research,  13: 54-47.
  
  
  • 
    

    Lachaud, L., Marchergui-Hammami, S., Chabbert, E., Dereure, J., Dedet, J. and Bastien, P. (2002). Comparison of six methods using peripheral blood for detection of canine visceral leishmaniasis. Journal of  Clinical Microbiology, 40: 210-215.

    
    
    
    
    • Leite, R.S., Ferreira, Sde.A., Ituassu, L.T., de Melo, M.N. and de Andrade, A.S. (2010). PCR diagnosisof visceral leishmaniasis in asymptomatic dogs using conjunctival swab samples. Veterinary Parasitology, 170: 201-206.
    
    
    • Leite, R.S., Mendes, V.C., Ferreira, A.L. and Andrade, A.S. (2011). The use of conjunctival swab samples for PCR screening for visceral leishmaniasis in vaccinated dogs. The Revista Brasileira de Parasitologia Veterinária, 20: 36-41.
    
    
    • Lombardo, G., Pennisi, M.G., Lupo, T., Migliazzo, A., Caprì, A. and Solano-Gallego, L. (2012). Detection of Leishmania infantum DNA by real-time PCR in canine oral and conjunctival swabs and comparison with other diagnostic techniques. Veterinary Parasitology, 184: 10-17.
    
    
    
    
  
  
  • Maia, C., Ramada, J., Cristóvão, J.M., Gonçalves, L. and Campino, L. (2009). Diagnosis of canine leishmaniasis: conventional and molecular techniques using different tissues. Veterinary  Journal, 179: 142-144.
  
  
  • Manna, L., Vitale, F., Reale, S., Caracappa, S., Pavone, L.M., Morte, R.D., et al. (2004). Comparison of different tissue sampling for PCR-based diagnosis and follow-up of canine visceral leishmaniosis. Veterinary  Parasitology, 125: 251-262.
  
  
  • Mohebali, M.,  Hajjaran, H., Hamzavi, Y., Mobedi, I., Arshi, Sh., Zarei, Z., et al. (2005). Epidemiological aspects of canine visceral leishmaniosis in the Islamic Republic of Iran. Veterinary Parasitology, 129: 243-251.
  
  
  • Mohebali, M., Malmasi, A., Hajjaran, H., Jamshidi, S., Akhoundi, B., Rezaei, M., et al. (2011).  Disseminated Leishmaniasis Caused by Leishmania tropica  in a Puppy from Karaj, Central Iran. Iranaian  Journal of Parasitology, 2: 69-73.
  
  
  • Moshfe, A., Mohebali, M., Edrissian, Gh., Zarei, Z., Akhoundi, B., Kazemi, B., et al. (2009). Canine visceral leishmaniasis: Asymptomatic infected dogs as a source of L. infantum Infection. Acta Tropica, 112: 101-105.
  
  
  • Mostafavi, M.,  Akhtardanesh, B., Sharifi, I., Kakooei, S., Khedri, J. and Bamorovat, M. (2014). Seroprevalence of canine visceral leishmaniasis in southeast of Iran. Journal of Parasitic Diseases, 38: 218-222.
  
  
  • Sabzavari, S., Razmi, G.R., Naghibi, A. and Khoshnegah, J. (2013). A serological study of Leishmania infantum in dogs of Khorasan Razavi province, Iran. Journal of Parasitic Diseases, 37: 189-191.
  
  
  • Solano-Gallego,  L., Koutinas,  A., Miro,  G., Cardso,  L., Penisi,  M.G.,  Ferrer,  L., et al. (2009). Directions  for  the  diagnosis, clinical  staging, treatment  and  prevention  of  canine  leishmaniasis.  Veterniary  Parasitology, 165: 1-18.
  
  
  • Srividya, G., Kulshrestha, A., Singh, R. and  Salotra, P. (2012). Diagnosis of visceral leishmaniasis: developments over the last decade. Parasitology Research, 110: 1065-1078.
  
  
  • Strauss-Ayali, D., Jaffe, C.L., Burshtain, O., Gonen, L. and  Baneth, G. (2004). Polymerase chain reaction using noninvasively obtained samples, for the detection of Leishmania infantum DNA in dogs. The Journal of Infectious Diseases, 189: 1729-33.