بررسی آلودگی به انگل کریپتوسپوریدیوم در طیور بومی اطراف شهرستان تبریز

محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی

حسین هاشم‌زاده‌فرهنگ ¹ , پریسا شهبازی ² , سیدرضی بهاورنیا ³

1 - استادیار گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
2 - استادیار گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
3 - مربی گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

تاریخ دریافت : 1393/07/26 تاریخ پذیرش : 1393/11/18 تاریخ انتشار : 1393/09/01

کلید واژه: تبریز, کریپتوسپوریدیوم, طیور بومی,

چکیده مقاله :

کریپتوسپوریدیوزیس از جمله بیماری‌های مهم در دام، طیور و انسان است که هم از نظر بهداشتی و هم از لحاظ اقتصادی دارای اهمیت فراوانی می‌باشد. این بیماری توسط انگل‌های جنس کریپتوسپوریدیوم ایجاد می‌شود و ‌از طریق استقرار در سطح سلول‌های مخاطی دستگاه گوارش و تنفس سبب آسیب می‌شود. از طرفی دیگر، وجود انگل در بافت مخاطی دستگاه تنفس و گوارش علاوه بر عوارض مستقیم، زمینه‌ساز فعالیت سایر عوامل پاتوژن مانند مایکوپلاسماها در دستگاه تنفس می‌باشد. مطالعه حاضر به منظور بررسی میزان آلودگی به انگل کریپتوسپوریدیوم در طیور بومی اطراف شهرستان تبریز انجام گرفته‌ است. در این بررسی، تعداد 400 نمونه مدفوعی از طیور بومی تهیه و مورد آزمایش قرار گرفتند. بر اساس نتایج به‌دست آمده از 400 نمونه مورد بررسی، در 9 درصد نمونه‌ها آلودگی به انگل کریپتوسپوریدیوم مشاهده شد. در این مطالعه فصل زمستان با 15 نمونه مثبت از 100 نمونه، واجد بالاترین آلودگی (15 درصد) و فصل پاییز با 9 درصد آلودگی بعد از زمستان بالاترین میزان آلودگی را نشان داد. بر اساس نتایج آزمون مربع کای، در میزان آلودگی فصول مختلف سال اختلاف معنی‌دار مشاهده شد (05/0>p). جنس‌ نر و ماده از لحاظ میزان شیوع آلودگی اختلاف معنی‌داری نداشتتند. نتایج حاصله از این بررسی نشان داد که آلودگی به کریپتوسپوریدیوم در طیور بومی اطراف شهرستان تبریز نسبتاً زیاد می‌باشد و این موضوع را می‌توان با نوع نگه داری و تغذیه آزاد آنها در محیط مرتبط دانست.

چکیده انگلیسی:

   Cryptosporidium is a genus of apicomplexan protozoans that can cause gastrointestinal illness with diarrhea in domestic animals, poultry and humans. In addition to the direct economic effects of the clinical disease, the damage caused to the immune system and interaction with other pathogens such as IBD virus has significant effects. The present study has been carried out with the purpose of determining infection to Cryptosporidium.in native poultry Tabriz region and its suburb the present study, 400 fecal samples from native poultry were prepared and examined. Based on our results, from 400 examined samples in 14% of cases cryptosporidium infection was seen. The highest infection vote with 15 positive samples (15%) was recorded during winter and the next highest infection with 9% was seen in autumn. Chi squared analysis of results indicated significant difference infection rate during difference seasons of the year (p<0/05). There was no significant difference in infection rate between malls and females. According to our results, native poultry cryptosporidium infection rate in Tabriz and suburb is high and this problem could be related to native poultry husband any methods and their free unhealthy nutrition and drinking in the environment.

منابع و مأخذ:

• افخم نیا، م.، نوری، م.، کریمی، غ.، بنانی، م. و قدیری ابیانه، م. (1389). گزارش کریپتوسپوریدیوز در مرغداری‌های صنعتی تبریز. نشریه دامپزشکی پژوهش و سازندگی، دوره 1، شماره 89 ، صفحات: 4-2.


• تقی‌پور بازرگانی، ت.، باغبان‌زاده، ع. و رسولی، ع. (1368). کریپتوسپوریدیوز یک بیماری جهانی در حیوان و انسان. انتشارات واحد عملی انجمن اسلامی دانشجویان دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، صفحات: 31-14.


• حق­بین نظر پاک، ه.، موسوی، س.، رنجبر بهادری، ش.، محمدی ملایری، م. و حسینی، س. (1390). فراوانی آلودگی به انگل کریپتوسپوریدیوم در فارم‌های طیور گوشتی شهرستان قائم شهر. مجله میکروبیولوژی دامپزشکی، دوره 7، شماره 1، صفحات: 5-1.


• حیدری، ح. و قره خانی، ج. (1391). بررسی فراوانی آلودگی انسان، دام و طیور به کریپتوسپوریدیوم در شهرستان همدان و حومه در طی سالهای 1390-1385. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی همدان، دوره نوزدهم، شماره 2، صفحات: 70-67 .


• چنگیزی، ع. (1392). ارزیابی دو آزمایش ساده برای تشخیص آلودگی گوساله به کریپتوسپوریدیوم. مجله تحقیقات آزمایشگاهی دامپزشکی، صفحه: 21 .


• جمشیدی، ن. (1370). کریپتوسپوریدیوز در انسان و حیوان. گزیده‌های دانش و پژوهش دامپزشکی، نشریه شماره یک، صفحات: 15-7.


• قراگوزلو، م. (1376).  مروری بر بیماری کریپتوسپوریدیوز و تشخیص آزمایشگاهی آن. مجله تحقیقات دامپزشکی، دوره 52، شماره 1، صفحات: 15-12.


• عندلیبی، 1. (1371). بررسی کریپتوسپوریدیوز تنفسی و گوارشی در طیور صنعتی شهرستان مشهد. پایان­نامه دکتری دامپزشکی، دانشگاه ارومیه، شماره 213، صفحات: 72-51.


• عظیمی، م. (1374). بررسی کریپتوسپوریدیوزیس تنفسی و گوارشی در طیور صنعتی همدان. پایان نامه دکتری دامپزشکی دانشگاه شهید چمران، صفحه: 67.


• نوری، م.، بزرگمهری، م. و منصوری، ن. (1373). بررسی کریپتوسپوریدیوزیس تنفسی و گوارشی در طیور صنعتی تهران. مجله دامپزشکی دانشگاه تهران، دوره 49، شماره2، صفحه: 93.


• نیکفرجام، پ. (1377). بررسی کریپتوسپوریدیوزیس تنفسی و گوارشی در طیور صنعتی قائم‌شهر، پایان نامه دکتری دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، صفحه: 55 .


• مصوری، ن. (1373). بررسی فراوانی کریپتوسپوریدیوز تنفسی و گوارشی در مرغداری‌های صنعتی اطراف تهران. پایان نامه دکتری دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز، شماره: 122.
  
  
  
  • · Banani, M., Dadras, H., Moazeni-Jula, G., Hooshmand-Rad, P., Khodashenas, M., Nili, H., et al. (2000). Isolation & Identification of Cryptosporidium baileyi and serologic incidence of Cryptosporidiumin Iran. World's Poultry Congress Montreal-Canada, 20-24.
  
  
  • · Fletcher, O.J., Munnell, J.F. and Page, P.K. (1975). Cryptosporidiosis of the bursa of fabricius of chickens. Avian Diseases, 19: 630-639.
  
  
  • · Gharagozlou, M.Y. and Khodashenas, M. (1985). Cryptosporidiosis in a native rooster with chronic proliferative enteritis. Archive of Veterinary, 17: 129-138.
  
  
  • · Jordan, F. (2008). Poultry Disease. ISBN: 978-0-7020-2862-5.
  
  
  • · Ley, D.H., Levy, M.G., Hunter, L., Corbett, W. and Barnes, H. (1988). Cryptosporidia-positive rates of avian necropsy accessions determined by examination of auramine o-stained fecal smears. Avian Disease, 32: 108-113.
  
  
  • · Lindsay, D.S., Blagburn, B.L., Hoerr, F.J., Davis, J.F. and Giambrone, J. (1991). Pathobiology of cryptosporidiosis (C. baileyi) in broiler chickens. Journal of Protozoology, 38: 25-28.
  
  
  • · Nili, H. and Asasi, K. (2002). Natural cases and an experimental study of H9N2 avian influenza in commercial broiler chickens of Iran. Avian Pathology, 31: 247-252.
  
  
  • · Pwavenoh, B., Jarlath, U., Paul, A. and Idris, A. (2012). The Prevalence of Cryptosporidium Oocysts in Birds in Zaria, Nigeria.  Borneo Journal, Resour Sciences Technique, (2013) 2(2): 52-59.
  
  
  • · Ryan, U. (2010).Cryptosporidium in Birds, Fish and Amphibians. Experimental Parasitology,
  
  
  
  

124(1): 113-120.

• · Snyder, D., Current, W.L., Russek-Cohen, E., Gorham, S., Mallison, E., Marquard, W., et al. (1988). Serologic incidence of Cryptosporidium in Delmarva broiler flocks. Poultry Disease, 67: 730-735.


• · Stefanogiannis, N., Mclean, M. and Van hill, H. (2001). Outbreak of cryptosporidiosis linked with a farm event. The New Zealand Medical Journal, 23 (144): 519-521.


• · Tzipori, S. and Campbell, I. (1981). Prevalence of Cryptosporidiumantibodies in 10 animal species. Journal of Clinical Microbiology, 14: 455-456.