آناتومی و مورفولوژی نای در کبک‌های لرستان

محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی

بهزاد مبینی ¹ , عمار خرم آبادی ²

1 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهرکرد، دانشکده دامپزشکی، گروه علوم پایه، شهرکرد، ایران
2 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهرکرد، دانش آموخته دانشکده دامپزشکی، شهرکرد، ایران

تاریخ دریافت : 1390/06/20 تاریخ پذیرش : 1390/09/03 تاریخ انتشار : 1390/06/01

کلید واژه: مورفولوژی, لرستان, آناتومی, کبک, نای,

چکیده مقاله :

با توجه به اهمیتی که نای در طبقه بندی پرندگان دارد و از آنجا که ساختار آناتومی و مورفولوژیک آن در کبک هنوز توصیف نشده است، این تحقیق روی نای 16 کبک نر و ماده سالم نژاد chukar chukar بالغ با میانگین سنی 20 هفته در استان لرستان به انجام رسید. خصوصیات مورفولوژیکی که مورد بررسی قرار گرفت شامل وزن بدن، وزن نای، طول گردن، طول نای، تعداد حلقه های نایی، بررسی شکل ظاهری حلقه ها، کامل یا ناقص بودن آنها، شکل مقطع عرضی آنها، هم پوشانی، روی هم افتادگی و چیدمان آنها، وجود رباط های حلقوی بین حلقه ها، محل اتصال عضله استرنوتراکئالیس بر روی نای، میزان استحکام نای در برابر فشار انگشتان. خصوصیات بالا با استفاده از میکرواستروسکوپ در سه قسمت قدامی، میانی و خلفی به طور جداگانه در هر پرنده بررسی شد. همچنین جهت مشخص نمودن بافت غضروفی یا استخوانی حلقه ها از هر قسمت قطعاتی انتخاب و با هماتوکسیلین-ائوزین رنگ آمیزی گردید. داده های مورفولوژیک با استفاده از آزمون های تی و همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شد و برش های رنگ شده با میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفتند. همه خصوصیات مورفولوژیک در نرها بیشتر از ماده ها ولی هیچیک معنی داری نبود. نای کبک بین 21/0% تا 24/0% از وزن بدن را تشکیل می دهد. بین وزن نای با وزن بدن، تعداد حلقه ها با طول گردن و طول نای ارتباط بسیار معنی داری وجود دارد. حلقه های نایی در کبک بین 102 تا 114 عدد، کامل، غضروفی، دارای رباط های حلقوی، مقاوم در مقابل فشار و در برش عرضی از قدام به خلف دارای الگوی بیضی، کمی بیضی و گرد می باشند.

چکیده انگلیسی:

Regarding to the important of trachea in aves classification and whereas its anatomy and morphology for trachea doesn’t explain yet.This roesearch performed on the 16 healthy full grown male and female partridge (chukar chukar type) with age average 20 weeks in lorestan. The morphology characteristics which examined were include ؛body weight, Trachea weight, Length of neak, length of trachea,the number of trachea circles,examining the figure of circles,their perfection or imperfection,their longitudinal section figure, overlap, accumulation, arrangement, existence of Anullar ligament. Between circle, the connecting place of Sternotrachealis muscles over the trachea,the amount of trachea firmness against finger pressure.the mentional characteristics review by using microstroscop in sections cranial,middling and caudal in each bird separately. Also for distinguishing cartilage or bony tissue of circles choosen some part and painted with Hematoxilin-Eosin. The morphology datas analaysis with T test and Pierson Corollation and the painted slices studying with photic microscopes. All morphology particulary in male were more than female ones, but no one meaningful.partridge trachea containing between 0.21%- 0.24% of the body weight. There is an important relationship between trachea weight, body weight, the number of circles with the neak length and trachea length.trachea circles in partridge are between 102-114, complete, muscular,circlic ligament,resistant against pressure and in the transversal cut from front to back have elliptical and circlic pattern.

منابع و مأخذ:

1. پوستی، ا. 1373. بافت شناسی مقایسه ای و هیستوتکنیک. چاپ سوم، انتشارات دانشگاه تهران، صفحات: 298-297.


2. دیانی، ا. 1367. پرندگان خاورمیانه و خاور نزدیک. انتشارات دانشگاه تهران، صفحات: 100- 90.


3. رضاییان، م. 1377. بافت شناسی و اطلس رنگی دامپزشکی. چاپ اول، انتشارات دانشگاه تهران. صفحه: 263.


4. زهری، م. 1382. پرورش طیور گوشتی. انتشارات دانشگاه تهران، .چاپ یازدهم، صفحه: 225.


5. قاضی، س.ر.، تجلی، م. و غلامی، ص. 1380. آناتومی پرندگان اهلی. چاپ اول، انتشارات دانشگاه شیراز، صفحه: 130.


6. مهربانی، ی. 1373. سیر پیدایش و چگونگی تکامل پرندگان اهلی. انتشارات واحد آموزش و پژوهش معاونت کشاورزی سازمان اقتصادی کوثر. صفحات: 10-4.
   
   
   1. Amadon, D. 1970. Variation in the trachea of the Cracidae (Galliformes) in relation to their classification. Nat. Hist. Bull. Siam Soc. 23, 239-248.
   
   
   2. Ames, P.L. 1971.The morphology of the syrinx in Passerine birds. Bull. Peabody Mus. Nat. Hist. (YaleUniv.) 37: 1-194.
   
   
   3. Aubin, T., Jouventin, P. and Hildebrand, Ch. 2000. Penguins use two-voice system to recognize each other. Proc. Roy. Soc. Biol. Sci. 267 (1448), 1081-1087.
   
   
   4. Baker, M.C. 2001. Bird song research – The past 100 years. Bird Behav. 14, 3-50.
   
   
   5. Brittan-Powell, E.F. and Dooling, R.J. 1997. Mechanisms of vocal production in budgerigars (Melopsittacus undulatus). J. Acoust. Soc. Am. 101, 578-559.
   
   


7. Cevik-Demirkan, A., Haziroglu, R.M. and Kurtul, I. 2007. Gross morphological and histological features of larynx, trachea and syrinx in Japanese quail. Anat. Histol. Embryol. 36, 215–219.


8. Chocholous, J. 1924. Cber den Bau der Luftrohre des Hausgefluigels. Prag. Tierdrztl. Arch.4, 91-111.


9. Cover, M.S. 1953. Gross and microscopic anatomy of the respiratory system of the turkey. II. Larynx, trachea, syrinx, bronchi and lungs. Am J Vet Res, 14, 230-238.


10. Dellmann, H.D. 1993. Textbook of veterinary histology. 4^th ed., Lea and Febiger, PP: 72-73, 75-78.


11. Garside, J.S. 1968. Ossification of the tracheal cartilages in the fowl. Vet. Rec. 82, 470-471.
    
    
    1. Getty, R. 1975. Sisson and Grossman’s: The Anatomy of the Domestic Animals. 5^th ed. Vol. 1-2. W.B. Saunders Co., New York.
    
    
    2. Göller, F. and Suthers, R.A. 1995. Implications for lateralization of bird song from unilateral gating of bilateral motor patterns. Nature 373, 63-66.
    
    
    3. Griffiths, C.S. 1994. Syringeal morphology and the phylogeny of the Falconidae. Condor 96, 127-140.
    
    


12. Hogg, D.A. 1982. Ossification of the laryngeal, tracheal and syringeal cartilages in the domestic fowl. J. Anat., 134, 1: 57-71.


13. Ibe, C., Onyeanusi, S., Salami, O., Umosen, A. and Maidawa, M. 2008. Studies of the Major Reapiratory pathway of the West African Guinea Fowl (Numida melagridis galeata): the morphometric and macroscopic Aspets. International jornal of poultry scince, 7(10): 991-1000.


14. Kabak, M., Orhan, I.O. and Haziroglu R.M. 2007. The Gross Anatomy of Larynx, Trachae and Syrinx in the Long-Legged Buzzard (Buteo rufinus). Anat. Histol. Embryol. 36, 27–32.
    
    
    1. King, A.S. 1993. Apparatus respiratorius (systema respiratorium). Handbook of avian anatomy, nomina anatomica avium, (Baumel J.J.). Publication of Nuttall Ornitological Club 23, Cambridge, Massachusetts.
    
    
    2. King, A.S. and McLelland, J. 1984. Birds: Their Structure and Tunction. 2^nd edn. Bailliere Tindall, London. pp: 110-144.
    
    
    3. King, A.S. and McLelland, J. 1989. Form and function in birds. Academic Press, vol. 4, San Diego, California, 69-220.
    
    


15. Lockner, F.R. and Youngren, O.M. 1976. Functional syringeal anatomy of the mallard. I. In situ electromyograms during ESB elicited calling. Auk, 93:324-342.


16. Mathey, W.J. 1965. Avian tracheal rings. Poult. Sci. 44, 1465-1467.


17. McLelland, J. 1965. The anatomy of the rings and muscles of the trachea of gallus domesticus. J. Anat. London, 99 (3): 651-656.


18. Mennega, A. 1964. The tracheal rings in domestic birds. Poult. Sci. 43, 1279.


19. Miller, E.H., Seneviratne, S.S., Jones, I.L., Robertson, G.J. and Wilhelm, S.I. 2008. Syringeal anatomy and allometry in murres (alcidae: Uria), J Ornithol, 149:545-554.


20. Myers, J.A. 1917. Studies on the syrinx of G.domesticus. J. Morph. 29, 165-207.


21. Nickel, R., Schummer, A. and Seiferle, E. 1977. Anatomy of the domestic birds.Berlin: Verlag Paul Parey.
    
    
    1. Onuk B., Haziroglu R.M. and Kabak M. 2010. The Gross Anatomy of Larynx,Trachea and Syrinx in Goose (Anser anser domesticus). Kafkas Univ Vet Fak Derg.16:443-450.
    
    
    2. Perrault, C. 1680. Essais de Physique. Paris. Cited by F. J. Cole (1944) in A History of Comoarative Anatomy. London: Macmillan.
    
    


22. Pierko, M. 2007. Morphological comparison of upper respiratory tract in mallard Anas Platyrhynchos and scaup Aythya Marila, EJPAU 10(4), #08


23. Piperno, E. and Peirone, S. 1975. Morphological characteristics and mutual relationships of the tracheal cartilaginous rings in gallus gallus. Anat., Histol., Embryol., 4: 172-178.
    
    
    1. Prum, N.O. 1993. Phylogeny, biogeography and evolution of the broadbills (Eurylamidae) and asities (Philepitidae) based on morphology. Auk 110, 304-324.
    
    
    2. Scala, G., Corona, M. and Pegalli, G.V. 1990. Sur la strusture de la syrinx cheez le canard (Anas platyrchynchos). Anat. Histol. Embryol. 19, 135-142.
    
    


24. Tasbas, M., Haziroglu, R.M., Cakır, A. and Ozer, M. 1994. Morphological investigations of the respiratory system of the Denizli cock. II. Larynx, trachea, syrinx. Vet. J. AnkaraUniv. 41, 135–153.


25. Tasbas, M., Haziroglu, R.M. and Ozcan, Z. 1986. A study on anatomical and histological structures of tongue and the upper respiratory passages (larynx cranialis, trachea, syrinx) in the penguin. Vet. J.AnkaraUniv. 33, 240–261.
    
    
    1. Warner, R.W. 1971. The structural basis of the organ of voice in the genera Anas and Aythya (Aves). J. Zool. Lond. 164, 197-207.