بررسی برخی شاخص های بیومتریک در ماهی شاکولی تیگریس (Chalcalburnus mossulensis) مبتلا به انگل لیگولا اینتستینالیس (Ligula intestinalis)

محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی

علی پارسا ¹ (دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سنندج، گروه بهداشت و بیماری‌های آبزیان، سنندج، ایران)
سمیرا بهرامیان ² (دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سنندج، گروه صنایع غذایی، سنندج، ایران)

تاریخ دریافت : 1390/06/19 تاریخ پذیرش : 1390/09/03 تاریخ انتشار : 1390/06/01

کلید واژه: وزن, شاخص گنادوسوماتیک, ضریب چاقی, لیگولا اینتستینالیس, شاکولی تیگریس, طول کل,

چکیده مقاله :

ماهی شاکولی تیگریس (Chalcalburnus mossulensis) از خانواده کپورماهیان بوده و به شکل گسترده در منابع آبی کشور یافت می شود. لیگولا اینتستینالیس (Ligula intestinalis) از جمله انگل های این ماهی محسوب می گردد و بیشترین میزبان های این انگل در این خانواده از ماهیان قرار گرفته اند. این مطالعه به منظور ارزیابی تأثیرات انگل در برخی پارامترهای زیستی ماهی شاکولی مثل وزن، طول کل، ضریب چاقی و شاخص گنادوسوماتیک انجام گرفته است. نمونه گیریبه صورت تصادفی بوده و در مجموع 300 عدد ماهی ازگونه مورد نظر صید، شناسایی و تعیین سن گردید. نتایج بررسی ها نشان داد که میزان آلودگی 25 درصد بوده و در تمامی پارامترهای زیستی مورد سنجش یک کاهش کلی دیده می شود(05/0>p). بر این اساس شیوع این انگل در منابع آبی مختلف را باید از نظر حفظ ذخایر آبزیان مورد توجه قرار داد و اقدامات لازم جهت قطع چرخه انگل صورت گیرد.

چکیده انگلیسی:

Chalcalburnus mossulensis from the Cyprinidae family is one of the indigenous fish in many water sources. Ligula intestinalis is one of the infective parasites of this fish. In this study, The effect of this parasite in some biological parameters of this fish like: Weight, Total length, Condition Index (I.C.) and Gonadosomatic Ratio (G.S.R.) was investigated. After random sampling, collected 300 samples from Gheshlagh Lake of Kordestan, Species and age of samples was detected. In 25% of samples the infection was seen. The result of this infection was the negative effect in all biological parameters (p<0.05). In other words, There is a significant difference between the means of biometrical parameters in infected and non infected samples. By considering the negative effects of this parasite on Cyprinidae family, It is necessary to control the spread of this parasite in different water sources. 

منابع و مأخذ:

1. اسلامی، ع. 1376. کرم شناسی دامپزشکی، جلد دوم، انتشارات دانشگاه تهران، صفحات 265-260.


2. ایگدری، س. 1381. مطالعه بافت شناسی رشد مواد تناسلی جنس­های نر و ماده سس ماهی بزرگ سر (Barbus capito)، پایاننامه برای دریافت کارشناسی ارشد،دانشکده منابع طبیعی، گروه شیلات و محیط زیست ، دانشگاه تهران


3. برزگر، م. ، جلالی جعفری ، ب. 1384. انگل های کرمی ، آکانتوسفالا و سخت پوست ماهیان دریاچه سد وحدت – کردستان، مجله علوم دامپزشکی ایران، سال دوم، شماره 3 ، صفحات: 233- 229.


4. پرافکنده حقیقی ، ف. 1379. روشهای تعیین سن آبزیان، چاپ اول، موسسه تحقیقات شیلات ایران، مدیریت اطلاعات علمی و روابط بین الملل ، صفحات 13- 6.


5. جلالی، ب. 1377. انگل­ها و بیماری­های انگلی ماهیان آب شیرین ایران، معاونت تکثیر و پرورش آبزیان، سازمان شیلات ایران، صفحات: 350 - 356.


6. جلالی، ب. ؛ برزگر ، م. 1383. انگل­های آبشش ماهیان معرفی شده و بومی دریاچه سد وحدت- کردستان، مجله علوم دامپزشکی ایران، سال اول ، شماره 3، صفحات: 46- 41


7. جلالی، ب. 1361. گزارش ایکتیوپاتولوژیک دریاچه سد ارس، سازمان تحقیقات شرکت شیلات ایران، صفحه: 85.


8. جلالی، م. ؛ خسروی ، م. ؛حائری روحانی ، ع. ؛ قربانزاده ، آ. و پارسا ، ع. 1387. بررسی شدت و شیوع لیگولوزیس به علت لیگولا اینتستینالیس (Ligula intestinalis, L, 1758) در ماهیان کولی Chalcalburnus sp دریاچه زریوار-کردستان وتغییرات هورمونهای جنسی در ماهیان آلوده ، مجله علوم دامپزشکی ایران، سال ، شماره ، صفحات: 27-25.


9. رزمی، غ. ؛ نقیبی، آ. 1379. مقایسه بیولوژی و مرفولوژی پلروسرکوئیدهای مشاهده شده در محوطه بطنی ماهی، اولین همایش بهداشت و بیماریهای آبزیان، ایران- اهواز.


10. ستاری، م. ؛ شاهسونی، د. ؛ شفیعی ، ش. 1382. ماهی شناسی (سیستماتیک) انتشارات حق شناس ، صفحات: 199-198.


11. ستاری، م. ؛ فرامرزی ، ن. (1378): بهداشت ماهی2، انتشارات دانشگاه گیلان، صفحات: 123- 117.


12. شریف روحانی، م. 1374. تشخیص، پیشگیری و درمان بیماریها و مسمومیتهای ماهی، چاپ اول ، انتشارات معاونت تکثیر و پرورش آبزیان، سازمان شیلات ایران، صفحات: 255-241.


13. عادلی ، ا. 1381. مبانی زیست شناسی ماهی ، چاپ اول ، انتشارات نشر علوم کشاورزی، صفحات: 12-11.


14. عبدلی، آ. 1378. ماهیان آبهای داخلی ایران، انتشارات نقش مانا، صفحه: 377.

1. عبدی، ک. 1381. گزارش آخرین وضعیت بیماری های آبزیان در ایران، دفتر بهداشت و مبارزه با بیماری­های آبزیان، سازمان دامپزشکی کشور.


2. مرتضوی، ج. ؛ پازوکی، ج. ؛ جوانمرد، آ. 1383. آلودگی به انگل­های لیگولا اینتستینالیس و بوتریوسفالوس آکیلوگناتی در دو گونه از ماهیان سد ستارخان اهر، مجله علمی شیلات ایران، شماره 4، سال سیزدهم.

16. کیوانی، ی. 1384. زیست شناسی ماهی ها ، انتشارات دانشگاه صنعتی اصفهان ، صفحات 10- 6 .

18. مهندسین مشاور آبزی گستر 1384. مطالعات لیمنولوژی و ارزیابی ذخایر دریاچه سد وحدت، شناسایی ماهیان و انگل های آنها ، وزارت جهاد کشاورزی ، سازمان شیلات ایران ، اداره کل شیلات استان کردستان ، صفحات: 100-1.


19. هدایتی فرد، م. ؛ رمضانی ، ح. (1386):ماهی شناسی کاربردی، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر، صفحات 82-17.


20. یوسفی، م. و همکاران (1384): گزارش چند مورد آلودگی ماهی سفید رودخانه­ای (Rutilus rutilus) به انگل لیگولا اینتستینالیس در سد ارس، مجله دانشگاه علوم پزشکی بابل، سال هفتم، شماره 2، صفحات: 83-80.


21. Akmirza, A. 2007. The effect of ligula intestinalis plerocercoid on the growth of bitterling(Rhodeus amarus bloch,1782), J. Black Sea /  Mediterranean Environment, Vol.13:155-160


22. Arme, C. 1968. Effects of the plerocercoid larva of Ligula intestinalis on the pituitary gland and gonads of its host. Biological Bulletin, Vol.134, NO.1, 15-25.


23. Arme, C. 2002. Ligula intestinalis – a tapeworm contraceptive. Biologist 49: 265-269.


24. Carter, V; Pierce, R; Dufour, S; Arme, C; Hoole, D. 2005. The tapeworm Ligula intestinalis inhibits LH expression and puberty in its teleost Host, Rutilus rutilus. Reoroduction, 130, 939-945.


25. Choudhury, A. and Dick, T.A. 1995. fish diseases and disorders (Vol.1) Protozoan and metazoan infection CABI. Walling ford. Oxon oxio. 8DE.UK, PP: 391-414.


26. Coad, B. W. 1992. Fresh water Fishes of Iran. A Checklist and Bibliography. Ichthyology Section. CanadianMuseum of Nature. Ottawa, Ontario, Canada.P.66.


27. Dubinana, M.N. 1980. Tape worms (Cestoda, Ligulidae of the fauna of the USSR. Amerind publishing co. PVT. LTD. New Delhi, 350  pages


28. Ergonul, M.B. and Altindag, A. 2005. The effects of Ligula intestinalis  plerocercoids on the growth features of Tench,Tinca tinca,Turk J Vet Anim Sci 29 1337-1341


29. Fernando, C.H., Furtado, J.I., Gussev, A.V., Hanek, G., Kakonge, S. A. 1972. Methods for the Study of Feresh Water Fish Parasites, University of Waterloo. Biology Series  , Canada. P. 76.


30. Gussev, A.V. 1985. Metazoan Parasites (in Russian) in Bauer, O.N (ed): Key to the Parasites of fresh water of the USSR. Vol, 3.Nauka, Leningrad.


31. Hechen, M; Karbe, L. 2005. Aquatic Toxicology. 72:195-207.


32. Hecker , M. and Karbe, L. 2005. Parasitism in fish – An endocrine modulator of ecological relevance, Aquatic Toxicology 72 195-207


33. Jalali, B and Barzegar, M. 2006. Fish parasites in ZarivarLake. Journal of agriculture science and technology, vol.8, 47-58.


34. Koyan, M. 2006. Effects of the plerocercoid larva of Ligula intestinalis on the pituitary gland ,International Journal of Zoological Research, 2:73-76.


35. Loot, G. and  et al 2002. The differential effects of Ligula intestinalis Plerocercoids on host growth in three natural population of roach Rutilus rutilus, Ecology of freshwater fish 11,PP 168-177


36. Roberts , R.j. 2001. Fish Pathology, third edition, published by W.B. Saunders, University of Idaho, USA, PP. 288-290


37. Saadati, M. A. G. 1977. Taxonomy and distribution of the fresh water fishes.


38. Shargh, S. and et al 2008. Distribution of parasitic cestod” Ligula intestinalis”  in Mazandaran Region,Iranian J Parasitol: Vol. 3 , No.2,PP26-33


39. Williams M,A; Penlington, C; Kingjudy, A; Hoole, D; Arme, C. 1998. Ligula intestinalis (cestoda) infection of roach (ciprinidea): immunocytochemical investigations into the salmon and chicken – II type gonadotrophin – releasing hormone (GnRH) systems in host brains. Acta parasitological, vol.43, NO.4, 232-235.