رابطه بین باورهای شناختی و نگرش به رفتارهای کمک طلبی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان
محورهای موضوعی : روانشناسی تربیتی
اکبر رضایی
1
(استادیار دانشگاه پیام نور مرکز تبریز)
لیلا پاشایی
2
(دانش آموخته دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز)
کلید واژه: پیشرفت تحصیلی, باورهای معرفت‌شناختی, رفتارهای کمک‌طلبی,
چکیده مقاله :
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه باورهای معرفت‌شناختی و نگرش به رفتارهای کمک‌طلبی با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش‌آموزان دختر متوسطه شهر تبریز در سال‌تحصیلی 88-1387 تشکیل می‌دادند. به همین منظور، تعداد 382 دانش آموز از طریق روش نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. پرسشنامه های باورهای معرفت‌شناختی (شومر، 1990) و رفتارهای کمک‌طلبی (قدم‌پور و سرمد، 1382) توسط این دانش آموزان تکمیل شدند. در این پژوهش همچنین میانگین نمرات نهایی به عنوان متغیر وابسته مورد استفاده قرارگرفت و تحلیل رگرسیون چندگانه و همبستگی پیرسون برای تحلیل داده ها اجرا شد. نتایج نشان داد که: 1- پیشرفت تحصیلی با باورهای معرفت شناختی دانش ساده/ قطعی، یادگیری سریع/ ثابت و اجتناب از کمک‌طلبی همبستگی منفی و معنی‌دار ولی با پذیرش کمک‌طلبی همبستگی مثبت و معنی‌دار دارد. 2- پذیرش کمک‌طلبی با باور معرفت شناختی یادگیری سریع/ ثابت و اجتناب از کمک‌طلبی همبستگی منفی و معنی‌دار ولی با دانش ساده/ قطعی همبستگی مثبت معنی‌دار دارد. 3- باور معرفت شناختی یادگیری سریع/ ثابت بهترین پیش بین پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بود و دانش ساده/ قطعی و پذیرش کمک طلبی در اولویت بعدی قرار داشتند.
The purpose of the present study was to investigate the relationship between epistemological beliefs and attitude to help-seeking behaviors with academic achievement. The statistical population of this research consists of all female high school students of Tabriz city in the educational years 2008- 2009. For this 382 students were selected as statistical samples through the random multi-stage cluster sampling method. The Questionnaires of epistemological beliefs (schommer, 1990) and help-seeking behaviors (gadampour and sarmad, 2003) were completed by these students. In this research, cumulative point’s average was used as dependent variable and the multiple regression analysis and Pierson correlation was carried out to analyze data. The results showed that: (1) Academic achievement has a negative and significant correlation with simple/absolute knowledge and fast/fixed learning epistemological beliefs and Avoidance of help-seeking, but it has a positive and meaningful correlation with Adaptive help-seeking. (2) Adaptive help-seeking has a negative and significant correlation with simple/absolute knowledge epistemological belief and Avoidance of help-seeking, but it has a positive and meaningful correlation with simple/absolute knowledge. (3) Fast/fixed learning epistemological belief were the best predictor of student academic achievement, and simple/absolute knowledge and Adaptive help-seeking ranked thereafter.
آقا بالازاده، س.، (1385). بررسی نقش باورهای معرفت‌شناختی بر پیشرفت
تحصیلی دانش‌آموزان سال اول متوسطه دبیرستان امامت، پایان‌نامه
کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز.
پاکدامن، م.، فرزاد، و.، سرمد و خان زاده. (1385). کمک‌طلبی دانش‌آموزان در جریان حل
مسئله ریاضی: تأثیر رجحان‌های هدفی و شرایط هدفی، فصلنامه روانشناسی،
8،3، 63-33.
حجازی، ا.، و پاکدامن، م. (1379). تأثیرات اهداف پیشرفت و سطح توانایی بر رفتار و نگرش
کمک‌طلبی تحصیلی، مجله روانشناسی، 5، 2، 117-99.
رضایی، ا.، (1388). بررسی اعتبار و روایی پرسشنامه باورهای معرفت‌شناختی،
گزارش پژوهشی، دانشگاه پیام‌نور تبریز، استان آذربایجانشرقی.
سپهری، ص.، و لطیفیان، م. (1386). تأثیر باورهای شناختشناسی بر هدفهای پیشرفت تحصیلی
در دانشجویان. مجلة روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 4، 392- 385.
طلایی، خ.، (1379). بررسی رابطه باورهای معرفت‌شناختی، خودگردانی در
یادگیری و پیشرفت تحصیلی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت -
معلم تهران.
قدم‌پور، ع.، و سرمد، ز.، (1382). نقش باورهای انگیزشی در رفتار کمک‌طلبی و پیشرفت
تحصیلی دانش‌آموزان، مجله روانشناسی، 7، 2، 126-112.
محمودی اصل، م. (1381). بررسی رابطه باورهای معرفت‌شناختی و پیشرفت
تحصیلی دانش‌آموزان سال دوم متوسطه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد،
دانشگاه تبریز.
Ames, C., & Archer, J. (1988). Achievement goals in the classroom:
Students’ learning strategies and motivation processes. Journal of
Educational Psychology, 80, 260-267.
Bartholome, T. and stahl, E., 2005, wath matters in help- seeking?
A study of help effectiveness and learner – related factors, Journal
ofcomputer in Human Behavior, 22, 113-129.
Duell, O. K., & Schommer-Aikins, M. (2001). Measures of people's
beliefs about knowledge and learning. Educational Psychology
Review, 13, 419-449.
Dweck, C., & Leggett, E. (1988). A social cognitive approach to
motivation and personality. Psychological Review, 95, 256-273.
Hofer, B. K., and pintrich, P. R. (1997). The development of
epistemological theories: Beliefs about knowledge and their
relation learning, Review of Educational Research, 67, 88-140.
Karabenick, S. A., (2002). Seeking help in large college classes:
A person –centered approach, Journal Contemporary
Educational Psychology, 28, 37-58.
Kardash, C. M., & Scholes, R. J. (1996). Effects of preexisting beliefs,
epistemological beliefs, and need for cognition on interpretation of
controversial issues. Journal of Educational Psychology, 88(2),
260-271.
Kitsantas, A., & chow, A., (2005). college students' perceived threat
preference for seeking help in traditional, distributed, and distance
learning environments, Journal of Computers & Educational,
48, 383-395.
Marzooghi, R., Fouladchang, M., & Shamshiri, B. (2008). Gender and
level differences in epistemological beliefs of Iranian
undergraduates’ students. Journal of Applied Sciences, 8,
4698- 4701.
Peng, H., & Fitzgerald, G. E., (2006). Relationships between
teachereducation students epistemological belief and their learning
out comes in a Case-based hepermedia learning environment,
Journal of technology and teacher Educational, 4, 255-281.
Ryan, A. M., & Pintrich, P. R., (1997). Should I ask for help? The role
of motivation and attitudes in adolescents ' help- seeking in math
class, Journal of Educational Psychology, 89, 2, 329-341.
Schommer, M. (1990). Effects of beliefs about the nature of knowledge
on comprehension. Journal of Educational Psychology, 82,
498-504.
Schommer, M., (1993). Epistemological development and academic
performance among secondary students, Journal of Educational
Psychology, 85(3), 406- 411.
Schommer, M., Calvert, C. & Bajas, A. (1997). The development of
epistemological beliefs among secondary students: A longitudinal
study. Journal of Educational Psychology, 89, 37-40.
Schommer-Aikins, M., Duell, O. K., & Barker, S. (2003).
Epistemological beliefs across domains using Biglans classification
of academic disciplines. Research in Higher Education, 44,
347-366.
Tanaka, A., Murakami, Y., okuno, T., & Yamauchi, H., (2001).
Achievement goals, attitudes toward help seeking, and help-seeking
behavior in the classroom. Journal Learning and Individual
Differences, 13, 23-3
