تعیین حدود مرزهای مناطق مورفوژنتیک و مورفودینامیک در آخرین دوره یخچالی وورم و حال حاضر در استان کرمانشاه

محورهای موضوعی : ژئومورفولوژی

منصور صادقی ¹ , علی جهانفر ² , طاهر ولی پور ³ , وحید محمد نژاد ⁴ , علی اکبر شایان یگانه ⁵

1 - کارشناس ارشد ژئومورفولوژی، دانشگاه شهید بهشتی
2 - دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی دانشگاه حکیم سبزواری
3 - دانشجوی کارشناسی ارشد هیدروژئومورفولوژی دانشگاه شهید بهشتی
4 - استادیار دانشگاه ارومیه
5 - دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی دانشگاه حکیم سبزواری

تاریخ دریافت : 1393/12/06 تاریخ پذیرش : 1394/07/10 تاریخ انتشار : 1394/09/15

کلید واژه: مورفودینامیک, استان کرمانشاه, مدل پلتیر, مورفوکلیماتیک,

چکیده مقاله :

استان کرمانشاه به دلیل ویژگی های توپوگرافی و اقلیمی خاص خود دارای مناطق مورفوژنتیک متفاوتی می باشد. ژئومورفولوژی اقلیمی، پهنه های مورفوژنتیک و مورفودینامیکی و لندفرمهای ناشی از فرایندهای شکل‌زایی بیرونی منتج از اقلیم را مطالعه می‌کند. هدف از این پژوهش، تعیین و شناسایی قلمروهای مورفودینامیک و مورفوژنتیک دوره یخچالی وورم و حال حاضر استان کرمانشاه با استفاده از مدل پلتیر می باشد. در ادامه ضریب همبستگی و معادله خط رگرسیون عوامل دما و بارش با ارتفاع در منطقه محاسبه گردید و سپس با استفاده از تجزیه و تحلیل داده ها در محیط Spss، ExcelوArcGIS دما و بارش آخرین دوره یخچالی وورم و حال حاضر به دست آمد. نتایج نشان می دهد که عامل ارتفاع با تغییر در پارامترهای دما و بارش سالانه عامل اصلی کنترل کننده شدت عمل فرایندهای هوازدگی در منطقه می باشد. بررسی قلمروهای مورفوژنز و مورفوکلیماتیک در دو دوره نشان می دهد که قلمرو اقیانوسی در زمان حاضر در منطقه حذف شده و قلمرو خشک نیز در دوره وورم در استان وجود نداشته و تغییرات مرزهای قلمروهای مختلف یکسان نبوده است . بیشترین و کمترین تغییرات در قلمروهای ساون با 1200 متر و نیمه خشک با 384 متر اتفاق افتاده است. مرز قلمروهای یخچالی 800 متر نسبت به زمان حال پایین تر بوده است. بیشترین کاهش و افزایش وسعت قلمروهای مورفوژنیک دوره وورم نسبت به زمان حاضر به ترتیب در قلمروهای یخچالی با 127 برابر کاهش و قلمرو نیمه خشک با 53 برابر افزایش نسبت به مساحت دوره وورم رخ داده است.

چکیده انگلیسی:

Kermanshah province has various morphogenic regions due to its special topographic and climatic features. The aim of this article was determining and identifying the morphodynamic and morphogenetic regions of Wurm glacial stage and the present status of Kermanshah province using Peltier model. The correlation coefficient and regression line equation of temperature and precipitation with elevation were calculated in the region and then the temperature and precipitation of Wurm last and present glacial stage were obtained using data analysis in SPSS, Excel and ArcGIS. The results showed that the elevation factor is the main controlling parameter of the intensity of the weathering process in the region by changing temperature and annual precipitation parameters. Studying morphogenesis and morphoclimatic areas in two periods indicates that the ocean area has been eliminated at the present time and there was no dried area in Wurm period and also the changes in the boundaries of different areas have not been the same. The highest and the lowest changes have happened in Sawn with 1200 meters and in semi-arid with 384 meters. Glacial regions boundaries were 800 meters lower than present. In a comparison between Wurm stage and present, the most decrease and increase extent of morphogenic regions have happened respectively in glacial areas with 127 times decrease and semi-arid area with 53  times increase.

منابع و مأخذ:

 

1-احدنژاد، محسن؛ جلیلی کریم و زلفی، علی(1390)، مکان‌یابی محل‌های بهین اسکان موقت آسیب دیدگان ناشی از زلزله در مناطق شهری با استفاده از روش‌های چند معیاری و GIS مطالعه موردی شهر زنجان، فصلنامه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، شماره 23.

2-اشراقی، مهدی؛ فاضل ایرانمنش(1385)، مکان‌یابی اماکن اسکان موقت جمعیت‌های آسیب‌دیده از زلزله با بهره‌گیری از سامانه‌های اطلاعات مکانی (مطالعه موردی منطقه 2 شهرداری تهران(، دومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت جامع بحران در حوادث غیرمترقبه طبیعی.

3-امیدوار، بابک؛ نوجوان، مهدی و برادران شرکاء، محمد(1389)، مکان‌یابی اسکان موقت با استفاده از GIS مطالعه موردی: منطقه یک شهرداری تهران، دومین کنفرانس برنامه‌ریزی و مدیریت شهری.

4-بهزاد فر، مصطفی، شایان نژاد عباس(1391)، ارزیابی میزان آسیب‌پذیری ناشی از عامل دسترسی در هنگام وقوع زلزله؛ مطالعه موردی:محدوده مرکزی شهرداری منطقه 6 تهران)، دو فصلنامه نقش‌جهان، شماره3.

5-سوادکوهی، ساسان؛ میرزایی، صمد و جعفری، یونس(1389)، مقدمه‌ای بر روش آمایش اسکان موقت نمونه مورد: بحران زلزله تهران، مجله علوم و فناوری‌های پدافند غیرعامل، شماره اول.

6-شجاع عراقی، مهناز، تولایی، سیمین(1390)، مکان‌یابی پایگاه‌های پشتیبانی مدیریت بحران با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی نمونه موردی منطقه 6 تهران، فصلنامه مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، شماره10.

7-گیوه چی، سعید، عطار، محمدامین؛ رشیدی، اصغر و نسبی، نسترن(1392)، مکان‌یابی اسکان موقت پس از زلزله با استفاده از GIS و تکنیک AHP مطالعه موردی:منطقه 6 شهر شیراز، فصلنامه مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، شماره 17.

8-مهندسین مشاور شاران (1389)، خلاصه گزارش طرح تفصیلی منطقه 3، مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران (نهاد مشترک مسئول تهیه طرح‌های جامع و تفصیلی شهر تهران).

 

9-Ainuddin. S, Routray. J and Ainuddin. S(2013) People's risk perception in earthquake prone Quetta city of Baluchistan. International Journal of Disaster Risk Reduction. Vol.1.

10-Ansal. A, Kurtulu;. A and Tönük. G(2010) Seismic micro zonation and earthquake damage scenarios for urban areas. Soil Dynamics and Earthquake Engineering. Vol. 30.

Building and Housing Research Center, 1999, [in Persian].

11-Crandall, R., Parnell, J. A., & Spillane, J. E. (2010). Crisis management in the new strategy landscape. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.

12-Dong. L and Shan. J (2013) A comprehensive review of earthquakeinduced building damage detection with remote sensing techniques. ISPRS Journal of Photogrammetry and Remote Sensing. Vol.84.

13-Imani E, Hoseini Tashnizi S, Tafrihi M, et al(2011), Nurses awareness of disaster management & its related factors. Journal of Health and Care 2011; 4: 10-18. (In Persian).

14- Jahangiri K, Azin SA, Mohammad K, et al. A. The analysis of some of the effective factors on preparation of Tehran’s people during an earthquake-2006. Scientific Quarterly of Relief and Salvation, 2010; 13(3): 164-155. (In Persian).

15-Jifu Liu, Yida Fan, Piejun Shi(2011), Response to a high-Altitude Earthquake: The Yushu Earthquake example, Int J. Disaster risk sci, 2(1), 43-53.

16- Kangabam RD, P.C. P, Kangabam M. Disaster(2012), Preparedness among the Resident Community- A Case Study of Rajiv Gandhi University, Itanagar, India. International Journal of environmental sciences, 2012; 2(3): 1632-1642.

17- Karemisale M., Urban planning Disaster Management, 1st Disaster Management Conference, Tehran, 2006, [in Persian].

18-Lantada Nieves, Pujades Luis, Barbat, Alex (2008), Vulnerability Index and Capacity Spectrum Based Method for Urban Seismic Risk Evaluation, Journal of Nathazards, DOI 10.007/s11069-007-9212-4.

19-M García-Melón, J Ferrís-Oñate, J Aznar-Bellver, P Aragonés-Beltrán.(2008) Farmland appraisal based on the analytic network process, Journal of Global Optimization42(2), 155..143.

20-Milutinoric Zoran. V, Trenda filoski Goran. S(2003); An Advanced Approach to Earthguake Risk-Scenarios With Applications to Diffevent European Tows. RISK- UE- Evk4-CT-2000- 00014.

21- Mousavi G, Makarem A, Khankeh R, et al. Evaluation of disaster preparedness of rehabilitation centers in Zanjan province in 2009, Journal of Rescue & Relief 2009; No. 4, Winter, pp. 36. (In Persian (.

22-National report of the Islamic republic of Iran on disaster reduction.2005. World Conference on Disaster Reduction, Kobe, Hyogo, Japan.

23- Paton D, Houghton BF, and Gregg CE et al. Managing tsunami risk in coastal communities: Identifying predictors of preparedness. The Australian Journal of Emergency Management, 2008; 23:1

24-Rashed  T, Week John,)2003(; Assessing Vulnerability to Earthquake Hazards through Spatial Multi Criteria Analysis of Urban Areas , Geographical information Science , Vo117, no.6:547-576.

25-Sule Tudes, Nazan Duygu Yigiter(2010), Preparation of land use planning model using GIS based on AHP, Case study Adana-Turkey, Bull Eng Geology Environment, 69: 235-245.

26-Tsai. Ch and Chen. W (2012) an earthquake disaster management mechanism based on risk assessment information for the tourism industry-a.

27-Yates. D and Paquette. S (2011) Emergency knowledge management social media technologies: A case study of the 2010 Haitian earthquake. International Journal of Information Management. vol. 31.

28-Zhao. S (2010) GIS FFE—an integrated software system for the dynamic simulation of fires following an earthquake based on GIS. Fire Safety Journal. Vol.45.

29-Ziyari K, Shabani Kouchesfahani M. Disaster mitigation planning in Rasht based on Hyoko World Conference (2015-2005), the National Conference on Earthquake Vulnerability places and vital paths, 2011. (In Persian).