تحلیلی بر عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر جغرافیای جنسیتی در کشور
محورهای موضوعی : برنامه ریزی شهریمسعود صفایی پور 1 , نادیا داری پور 2
1 - دانشیار دانشگاه شهید چمران، دانشکده علوم زمین و Gis
2 - دانشجوی دوره دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران، دانشکده علوم زمین و Gis
کلید واژه: برابری جنسیتی, سرشماری, جغرافیای جنسیت, مناطق,
چکیده مقاله :
چکیده برابری جنسیتی به عنوان یکی از مقولات مرتبط با توسعه‌ی اقتصادی- اجتماعی از اهمیت خاصی برخوردار است. نابرابری‌های جنسیتی دارای اثر منفی بر توسعه‌ی انسانی و ارتقای کیفیت نیروی انسانی دارد.این پژوهش بر آن است تا بر اساس مقایسه‌ی آمار سرشماری سال 1390 و 1394، بهبود وضعیت زنان را در مقایسه با مردان در مناطق مختلف کشور مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. این پژوهش با استفاده از نرم افزار Arc/Gis و استفاده از روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است. با وجود برخورداری سهمی از فعالیت‌های اقتصادی زنان در روستاها نسبت به مردان اما همچنان سهم مردان بیش از زنان برآورد شده است. به گونه‌ای که در منطقه‌ی سه (شامل: استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، زنجان، گیلان و کردستان) زنان دارای درآمد هم وزن با کل مشارکت کنندگان در فعالیت‌های اقتصادی نیستند اما تمایل به استقلال آنان را به این سو حرکت داده است. یافته‌ها بهبود بیشتر در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را نشان می‌دهد. اما با این حال موقعیت زنان بر حسب شاخص‌های مذکور تغییر چندانی را به دنبال نداشته است. کلمات کلیدی: برابری جنسیتی، سرشماری، جغرافیای جنسیت، مناطق.
Gender equality is of paramount importance as one of the issues related to socio-economic development. Gender inequalities Has a negative effect on human development and human resource quality improvement. The present study aims to analyze the status of women in comparison with men in different regions of the country based on comparison of census statistics in 2011 and 1394. This research was carried out using Arc / Gis software and using descriptive-analytical method. Despite having a share of women's economic activities in villages than men, the share of men is still more than women. In the third region (including the provinces of East Azarbaijan, West Azarbaijan, Ardebil, Zanjan, Gilan and Kurdistan), women with a weighted income are not all participants in economic activities, but they tended to move independently. The findings show further improvements in the economic, social and cultural spheres. However, the position of women in terms of these indicators did not change much.
1. اسحاقی، حسین، (1387)، «تأملی بر پیکره پیامدهای فمنیسم اسلامی»، رواق اندیشه، شماره 44.
2. سرشماری عمومی نفوس و مسکن ایران، 1390.
3. سرشماری عمومی نفوس و مسکن ایران، 1394.
4. جاراللهی، عذرا، (1372)، «تاریخچه اشتغال زن در ایران»، فصلنامه علوم اجتماعی.
5. جلالی پور، حمید رضا، (1382)، «حاملان بی‌نشان، چرا مدافعان زنان از فمینیست نامیدن خود بیم دارند؟»، زنان، شماره 105.
6. چمبرز، رابرت، (1376)، «توسعه روستایی: الویت بخشی به فقرا»، ازکیا، مصطفی، انتشارات دانشگاه تهران.
7. خواجه نوری، بیژن، حاتمی، علی، (1386)، «بررسی عوامل مؤثر بر میزان اشتغال زنان جوان استان‌های غربی کشور»، مجله اینترنتی جامعه‌شناسی ایران.
8. ریترز، جورج، (1377)، «نظریه جامعه‌شناسی در دوران معاصر»، ثلاثی، محسن، تهران، انتشارات علمی.
9. رابرتسون، رونالد، (1382)، «جهانی شدن»، پولادی، کمال، تهران، نشر ثالث.
10. محمودیان، حسین، (1382)، «بررسی مشارکت زنان در نیروی کار در استان‌ها در سال‌های 55 الی 75»، نامه علوم اجتماعی شماره 211، صص: 189-218.
11. قره‌ریاضی، هایده، (1382)، «لزوم نگرش جنسیتی در تدوین برنامه‌ی چهارم توسعه»، فصل‌نامه‌ی ریحانه، شماره 4.
12. نعمتی، مرتضی، فرجی سبکبار، حسنعلی، خاکی، افشین، (1394)، «بررسی سازوکار تأثیر فناوری اطلاعات بر توانمندسازی زنان روستایی بر مبنای مدل DEA، (مطالعه موردی: روستای قرن آباد)»، زن در توسعه و سیاست، دوره‌ی 10، شماره 1، صص: 138-125.
13. نوری، هدایت ا...، غفاری، رامین، (1386)، «جایگاه زنان روستایی در فرایند توسعه پایدار: مطالعه موردی استان چهارمحل و بختیاری»، فصلنامه روستا و توسعه، 73-103.
14. Bounds, Michael, (2004) Urban Social Theory(City, Self and Society), New.
15. Gottdiener, Mark and Hutchison, Ray (2011), “The new urban sociology”, westview press.
16. York: Oxford University Press Morrison, (2005), The impact of social institutions on Center Working Paper No. 213. Paris.
_||_