«مقایسه توصیفات تصویری خسرو شیرین نظامی با معشوق درغزل سعدی»
محورهای موضوعی : زبان و ادبیات فارسی
رزیتا جعفری
1
(دانش آموخته دکتری زبان وادبیات فارسی، واحد شهرکرد، دانشگاه ازاد اسلامی، شهرکرد، ایران)
نغمه موذنی
2
(دانش آموخته دکتری زبان وادبیات فارسی، واحد شهرکرد، دانشگاه ازاد اسلامی، شهرکرد، ایران)
کلید واژه: سعدی, معشوق, نظامی, تصویر, توصیف,
چکیده مقاله :
مطالعه در ساختار روایت های عاشقانه در ادبیات فارسی نشان می دهد که در سازه های ساختار این نوع ادبی یک دستور زبان روایی متشکل از سه عنصر: عشق، معشوق و عاشق وجود دارد. بر همین اساس یکی از عناصر ابراز عشق در متون غناییتمسک به توصیف و تصویر است. اما تعمق در متون غنایی ادب پارسی نشان می دهد که تصویر سازی و توصیف بسته به روایی یا غیر روایی بودن اثر و همچنین دیدگاه و نگرش شاعر متمایز است. مقایسۀ توصیفات در غزلیات سعدی (متن غیر روایی) با خسرو و شیرین نظامی(متن روایی) به وضوح نشان دهندۀ این امر است. این پژوهش به مقایسۀ توصیف در غزلیات سعدی و خسرو و شیرین می پردازد. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که بررسی توصیفات تصویری در خسرو و شیرین و وصف معشوق در غزلیات سعدی بیانگر تحولی شگرف در شعر عاشقانه فارسی است. این تحول بیش از هر چیز ناشی از تغییر نگرش و دیدگاه های سبکی دو شاعر و همچنین نوع روایت دو اثر است. سعدی بیشتر پایبند به توصیف جزئیات ظاهری و حالات درونی معشوق بوده، در حالی که توصیف در شعر نظامی در خدمت صحنه و بیانگر یک امر روایی است. معشوق در شعر فارسی مقامی والا دارد شاعر در توصیف معشوق همانند دیگر تصاویر از توصیف های رایج در زبان بهره می‌برد.توصیفات غزل سعدی انتزاعی است. نظامی در تصاویر از عناصر داستانی و سینمایی استفاده می کند.
Studies on the structure of romantic narratives in Persian literature show that a narrative grammar consisting of three elements of love, Beloved and lover, can be traced within the structure of this literary genre. Accordingly, one of the elements of expressing love in lyrical texts is "resorting to descriptions and images". But contemplation in lyrical texts of Persian literature suggests that such illustrations and descriptions are different, depending on the work being narrative or non-narrative as well as the views and attitudes of the poet. So the comparison of the descriptions in Saadi's ghazals with Nezami's Khosrow and Shirin (narrative text) clearly illustrates the fact., the study is to compare the descriptions in Saadi's ghazals with Nezami's Khosrow and Shirin. According to the results, the investigation of pictorial descriptions in Khosrow and Shirin and the descriptions of the beloved in Saadi's ghazals represent a dramatic transformation in Persian love poetry, which is more than anything else the result of changes in the attitudes and stylistic views of the two poets as well as the type of narration of the two literary works. Saadi mostly adheres to describing the apparent details and inner states of the beloved.
16. Hereon, Alcan (1984), East Narration, sorbent university press, p.59
17. Olsivan, valid (1861), Orphan & Lurie, penguin press, Paris.
_||_