عناصر داستانی قصه‌های عاشقانۀ عامیانه و قابلیت آن برای پویانمایی (با تأکید بر قصّه های مشدی گلین خانم)

محورهای موضوعی : زبان و ادبیات فارسی

فریبا شمسی ¹ (دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران)
محبوبه خراسانی ² (دانشیار زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران)
شهرزاد نیازی ³ (استادیار زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران)

تاریخ دریافت : 1399/10/12 تاریخ پذیرش : 1400/01/22 تاریخ انتشار : 1400/02/01

کلید واژه: قصه های عاشقانۀ عامیانه, عناصر دراماتیک, پویانمایی, گلین خانم,

چکیده مقاله :

قصه‌های عامیانۀ عاشقانه سرشار از ماجراهایی هستند که با توجه به ساختار روایی و داستانی مناسب، عناصر نمایشی، قابلیت تبدیل به فیلم‌نامه و پویانمایی را دارند. در این پژوهش که با روش اسنادی و تحلیل محتوا انجام شده است، عناصر روایی موجود در قصّه‌های عامیانه و متن منتخب، یعنی قصّه‌های مشدی گلین خانم یررسی شده است. هدف این پژوهش تبیین ظرفیت پویانمایی قصه‌های عامیانه ایرانی بوده است. نتیجۀ به دست آمده این است که قصه‌های مردمی دارای شخصیت‌ها و عناصری فانتزی و خیالی هستند که در صورت پرداختِ درست می‌توانند برای ساخت پویانمایی به کار آیند. به منظور تحلیل و تأکید بیشتر، عناصر روایی و نمایشی بر اساس نظریۀ سالیوان، شومر و الکساندر در یک نمونه از این قصه‌ها تحقیق شد و قابلیت این قصه‌ها برای تبدیل به پویانمایی اثبات گردید. همچنین بررسی‌های جادو و خیال و ارزش آن برای پویانمایی نشان می‌دهد که عناصر خیالین فراوان این قصه‌ها، به فیلم‌نامه‌نویسان در استفادة بهتر از این گونۀ خاص کمک می‌کند، ضمن این که می‌توان با اقتباس از این قصه‌هایِ غنی از مایه‌های فرهنگ کهن ایرانی، بین پویانمایی و فرهنگ جامعه نیز ارتباط برقرار کرد.

چکیده انگلیسی:

The romance folk tales is full of adventures that have a proper narrative and story structure and Most of the dramatic elements are also suitable to be converted into film and animation. In this study, using content analysis method, the narrative elements contained in folk tales and selected text means “Mashdi Galin Khanom” are shown. The results indicated that these stories have certain types of characters and elements such as conflict, dialogue, crisis, knotting, suspense, and fantasy and fantasy atmospheres Which, if paid for properly, can be used to create animation. And for more emphasis, the narrative and dramatic elements according to the theory of Sullivan, Schumer and Alexander in a sample of these stories were examined. The ability of these stories to become animation was proven; Studies of magic and fantasy and its value for animation also showed that the abundance of fantasy elements in these stories makes the screenwriter make better use of this particular genre and by adapting these stories full of themes of ancient Iranian culture, a connection can be made between animation and this ancient culture.

منابع و مأخذ:

1. اسلین، مارتین (1387)، دنیای درام، ترجمۀ محمد شهبا، تهران: هرمس.


2. اگری، لاجوس (1383)، فن نمایشنامه‌نویسی، ترجمۀ مهدی فروغ، تهران: نگاه.


3. الول ساتن، ل. پ (1374)، قصه­های مشدی گلین خانم، تهران: نشر مرکز.


4. باقری، نرگس و میرزاییان، پریوش (1395)، «شکل­شناسی ازدواج در قصه­های عامیانه (با تکیه بر قصّه­های مشدی گلین خانم)». فصلنامۀ فرهنگ و ادبیات عامه. ش 8. صص 117-143.


5. بلتهایم، برونو (1384)، کودکان به قصه نیاز دارند، ترجمۀ کمال بهروزنیا، تهران: افکار.


6. ـــــــــــــــــــــ (1381)، افسون افسانه­ها، ترجمۀ اختر شریعت‌زاده، تهران: هرمس.


7. بنی اسدی، زینب و همکاران (1394)، «بررسی عناصر اساسی نمایش در بازآفرینی ادبیات داستانی به ادبیات نمایشی». هشتمین همایش پژوهش­های زبان وادبیات فارسی.


8. تقوی، محمد (1376)، بررسی حکایت‌های حیوانات (فابل­ها) تا قرن دهم در ادب فارسی، تهران: روزنه.


9. سالیوان، کارن و دیگران (1390)، ایده­هایی برای انیمیشن کوتاه، ترجمۀ تورج سلحشور، تهران: آبان.


10. شمیسا، سیروس (1373)، انواع ادبی، چاپ 2، تهران: فردوس.


11. ــــــــــــــــــــــــ (1383)، نقد ادبی، چاپ 4، تهران: فردوس.


12. قادری، نصراله (1380)، آناتومی ساختار درام، تهران: کتاب نیستان.


13. گلی‌زاده، پروین و یاری، علی(1388)، «بررسی قابلیت­های نمایشی داستان حسنک وزیر در تاریخ بیهقی». جستارهای ادبی. ش 166. صص 69-86 .


14. لی‌بورن، کیت (1390)، کتاب جامع انیمیشن، ترجمۀ جعفرزاده، مهیار و دیگران، تهران: سوره مهر.


15. محمدی، محمد (1378)، فانتزی در ادبیات کودکان، تهران: روزگار.


16. محمدی، محمد هادی و زهره قایینی (1383)، تاریخ ادبیات کودک، ج 3، چاپ 3، تهران: چیستا.


17. مک‌کی، رابرت (1382)، داستان، ساختار، سبک و اصول فیلم‌نامه‌نویسی، ترجمۀ محمد گذرآبادی، تهران: هرمس.


18. میرصادقی، جمال (1376)، عناصر داستان، چاپ 3، تهران: سخن.


19. ـــــــــــــــــــــــــ (1376)، ادبیات داستانی قصه، رمانس، داستان کوتاه، رمان، تهران: سخن.


20. هیوارد، استن (1390)، فیلم‌نامه‌نویسی انیمیشن، سرپرست مترجمان سارا خلیلی، تهران: دانشگاه هنر.


21. یونسی، ابراهیم (1384)، هنر داستان‌نویسی، چاپ 10، تهران: نگاه.


22. پایگاه فیلم کوتاه ایران، تارنمای تخصصی. (9 آبان 1396) <http://24framesnews.co>

1. Agri, Lagous (2004), The Art of Playwriting, translated by Mehdi Forough, Tehran: Negah.


2. Bagheri, Narges and Mirzaeian, Parivash (2015). "The Morphology of Marriage in Folk Tales (based on the stories of Mashdi Glin Khanum)". Quarterly Journal of Popular Culture and Literature. 117-143.


3. Bani Asadi, Zeinab et al. (2015). "Study of the basic elements of drama in recreating fiction to dramatic literature". 8th Persian Language and Literature Research Conference. Persian date Bahman 1394.


4. Beltheim, Bruno (2002), The Enchantment of Legends, translated by Akhtar Shariatzadeh, Tehran: Hermes.


5. Beltheim, Bruno (2005), Children Need Stories, translated by Kamal Behroznia, Tehran: Afkar.


6. Elwell-Sutton, p (1996), Tales of Mashdi Glin Khanum, Tehran: Markaz Publishing.


7. Ghaderi, Nasrollah (2001), Anatomy of Drama Structure, Tehran: Neystan Book.


8. Golizadeh, Parvin and Yari, Ali (2009). "Study of the theatrical capabilities of Hassanak Wazir's story in the history of Bayhaqi". Literary Essays. 166. pp. 69-86.


9. Hayward, Stan (2011), Animation Screenwriting, Supervised by Sara Khalili, Tehran: University of the Arts.


10. Iran Short Film Database, specialized website. (November 30, 2017) <http://24framesnews.co>


11. Lieborn, Keith (2011), Comprehensive Animation Book, translated by Jafarzadeh, Mahyar and others, Tehran: Surah Mehr.


12. McKee, Robert (2003), Story, Structure, Style and Principles of Screenwriting, translated by Mohammad Gozarabadi, Tehran: Hermes.


13. Mirsadeghi, Jamal (1997), Elements of the story, 3rd edition, Tehran: Sokhan.


14. Mirsadeghi, Jamal (1997), Fiction, Story, Romance, Short Story, Novel, Tehran: Sokhan.


15. Mohammadi, Mohammad (1999), Fantasy in Children's Literature, Tehran: Roozgar.


16. Mohammadi, Mohammad Hadi and Ghaeini, Zohreh (2004), History of Children's Literature, Volume 3, Edition 3, Tehran: Chista.


17. Shamisa, Sirus (1995), Literary Genres, 2nd Edition, Tehran: Ferdows.


18. Shamisa, Sirus (2004), Literary Criticism, 4th Edition, Tehran: Ferdows.


19. Slyn, Martin (2008), The World of Drama, translated by Mohammad Shahba, Tehran: Hermes.


20. Sullivan, Karen and others (2011), Ideas for short animation, translated by Touraj Salahshour, Tehran: November.


21. Taghavi, Mohammad (1997), A Study of Animal Stories (Fables) up to the Tenth Century in Persian Literature, Tehran: Rozaneh.


22. Younesi, Ebrahim (2005), The Art of Fiction, 10^th Edition, Tehran: Negah.