بررسی روش های مختلف شکست خواب بذر شاهتره (‏Fumaria parviflora Lam‏)‏

سید محسن نبوی کلات ¹ (دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی- دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد)
مریم فرخی ² (دانشجوی کارشناسی ارشد علوم و تکنولوژی بذر دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد) راحله رهباریان ³ (استادیار گروه زیست شناسی دانشگاه پیام نور مشهد)

تاریخ ارسال : 1396/02/25 تاریخ تایید : 1396/06/21

کلید واژه: نیترات پتاسیم, اسید جیبرلیک, سرمادهی مرطوب,

چکیده مقاله :

‏ بذر اغلب گیاهان دارویی دارای انواع خواب می‌باشند. بنابراین شناخت روش‌های موثر شکست خواب بذر این گیاهان ‏جهت تولید و پرورش آنها ضروری است. به منظور مطالعه اثر تیمارهای مختلف بر شکست خواب بذر گیاه دارویی شاهتره ‏Fumaria parviflora Lam.‎‏ دو آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا" تصادفی با 3 تکرار در آزمایشگاه زیست شناسی ‏دانشگاه پیام نور مشهد در سال 1394 انجام شد. در آزمایش اول، عوامل آزمایش شامل سرمادهی مرطوب در 6 سطح [عدم ‏سرمادهی مرطوب (شاهد) 20، 30، 40، 50 و 60 روز] و اسید جیبرلیک در 4 سطح (0، 250، 500 و 1000 پی‌پی‌ام) بود. ‏در آزمایش دوم، عوامل آزمایش شامل سرمادهی مرطوب در 6 سطح [عدم سرمادهی مرطوب (شاهد) 20، 30، 40، 50 و ‏‏60 روز] و نیترات پتاسیم در 4 سطح (0، 2/0، 4/0 و 6/0 درصد) بود. نتایج آزمایش اول نشان داد که اثر سرمادهی ‏مرطوب، اسید جیبرلیک و اثر متقابل دو عامل بر درصد و سرعت جوانه‌زنی از نظر آماری معنی‌دار بود. بالاترین درصد ‏جوانه‌زنی در تیمار 20 روز سرمادهی مرطوب و 500 پی‌پی‌ام اسید جیبرلیک و بیشترین سرعت جوانه‌زنی در تیمار 20 روز ‏سرمادهی مرطوب و 250 پی‌پی‌ام به دست آمد. همچنین در آزمایش دوم اثر سرمادهی مرطوب، نیترات پتاسیم و اثر متقابل ‏دو عامل بر درصد و سرعت جوانه‌زنی از نظر آماری معنی‌دار بود. بیشترین مقادیر درصد و سرعت جوانه‌زنی در تیمار 20 ‏روز سرمادهی مرطوب و نیترات پتاسیم 2/0 درصد به دست آمد. بر اساس نتایج این پژوهش خواب بذر در شاهتره می-‏تواند از نوع خواب فیزیولوژیک باشد.‏