تأثیر نانو ذرات نقره بر شاخص‌های جوانه‌زنی و رشد اولیه دو گونه نعناع فلفلی و پونه در شرایط تنش شوری

محورهای موضوعی : تکنولوژی بذر

منصوره قوام ¹ (استادیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه کاشان، کاشان، ایران)

تاریخ دریافت : 1395/09/18 تاریخ پذیرش : 1395/12/10 تاریخ انتشار : 1395/09/01

کلید واژه: بذر, تنش شوری, گیاهان دارویی, نعناع فلفلی, پونه,

چکیده مقاله :

در طبیعت گیاهان در برابر نوسانات محیطی مختلفی از جمله شوری و خشکی قرار می‌گیرند که رشد آن‌ها را محدود می‌کند. جوانه‌زنی بذر به‌عنوان اساسی‌ترین مرحله تعیین‌کننده رشد گیاه است که به‌شدت تحت تأثیر عوامل محیطی به خصوص رطوبت و مواد محلول قرار می‌گیرد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات نانو ذرات نقره بر شاخص‌های جوانه‌زنی دو گونه دارویی نعناع فلفلی و پونه انجام پذیرفت. آزمایش‌ها به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو عامل (گونه و نانو ذرات نقره) در 4 تکرار در دانشگاه کاشان در سال 1395 اجرا شد. تیمارهای شوری در چهار سطح (0، 100، 200 و 300 میلی‌مولار نمک NaCl و تیمارهای نانو ذرات نقره با چهار غلظت (0، 10، 20 و 30 میلی‌گرم در لیتر) در نظر گرفته‌ شدند. نتایج نشان داد اثر متقابل‌ برهمکنش گونه، تنش شوری و نانو ذرات بر طول ساقه‌چه و شاخص بنیه در سطح احتمال یک درصد و بر شاخص‌های دیگر در سطح 5 درصد معنی‌دار بود. نانو ذرات نقره تأثیر افزاینده بر تمام صفات به غیر از شاخص بنیه بذر داشت که غلظت‌های 30 و 10 میلی‌گرم در لیتر نانو ذرات بهترین عملکرد را داشتند. از این‌رو به جهت جلوگیری از افزایش ترکیبات نقره در خاک، که استفاده بیش از حد آن می‌تواند مشکلاتی را در آینده پدید آورد، غلظت 10 میلی‌گرم در لیتر برای شوری‌های کمتر از 100 میلی‌مولار قابل توصیه است.