بررسی تغییرات اقلیمی حوضه دز با استفاده از ریزمقیاس نمایی دینامیکی

محورهای موضوعی : اقلیم شناسی

سیما رحیمی بندرآبادی ¹ , مسعود گودرزی ² , طیب رضیئی ³

1 - استادیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، وزارت جهاد کشاورزی، تهران، ایران
2 - دانشیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، وزارت جهاد کشاورزی، تهران، ایران
3 - استادیار هیات علمی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، وزارت جهاد کشاورزی، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1399/10/02 تاریخ پذیرش : 1400/06/01 تاریخ انتشار : 1400/08/01

کلید واژه: حوضه دز, تغییر آب و هوا, مدل آب و هوایی سیاره‎ای, ریزمقیاس‎نمایی, مدل PRECIS,

چکیده مقاله :

در این مطالعه، به بررسی تغییر آب و هوا در حوضه دز، به عنوان یکی از مهم ترین حوضه ‎های کشور از لحاظ آورد آبی و کشاورزی، پرداخته شده است. برای این منظور، از مدل ریزمقیاس نمایی‎ دینامیکی PRECIS، برای برآورد بارش و دما در دوره 2070 تا 2100 و تحت دو سناریوی A2 و B2 استفاده شده است‎. نتایج نشان می دهد که مقدار بارندگی مشاهده ای طی دوره پایه، دارای روند منفی و دما دارای روند مثبت است. نتایج ارزیابی مدل PRECIS نشان می دهد که به‎ طورکلی، این مدل می‎تواند برآورد مناسبی از بارش و دما در منطقه داشته باشد. بررسی تغییرات آب و هوایی در حوضه دز نشان داد که تحت سناریوی A2، مقدار بارش حدود 22 درصد کاهش و میانگین دمای حداقل و حداکثر، حدود 5 درجه افزایش خواهند داشت. برای سناریوی B2، مقدار بارش حدود 33 درصد کاهش و مقدار میانگین دمای حداقل و حداکثر، حدود 3 درجه افزایش خواهند داشت.

چکیده انگلیسی:

Any changes in the concentrations of greenhouse gases are causing imbalance status in system components. However, these changes along whit their effects the future should be simulated. There are different methods for the use of climate models is the most reliable.Here in this research, climate change status in Dez river basin where a major basin for water and agricultural yields is studied. For this purpose, the PRECIS model was used. PRECIS is an exponential dynamics downscaling model used to estimate the temperature and precipitation rates for the period of 2070 to 2100 under A2 and B2 scenarios. According to the results of climate change assessment under scenario A2 for Dez river basin, precipitation would decrease up to 22% and up to 5 degrees centigrade would rise in average maximum and minimum temperature while concerning B2 scenario, a decrease in precipitation up to 33% and a rise in temperature rise up to 3°C are estimated.

منابع و مأخذ:

1- باباییان، ا. نجفی نیک، ز. عباسی، ف. حبیبی نوخندان، م. ادب، ح؛ و ش. ملبوسی. (1388): ارزیابی تغییر اقلیم کشور در دوره 209-2010 میلادی با استفاده از ریزمقیاس نمایی داده‌های مدل گردش عمومی جو ECHO-G. جغرافیا و توسعه، 7، شماره 4، صص 152-135.

2- رحیمی، س. جهانبخش اصل، س؛ و ب. ساری صراف. 1400. بررسی تغییرات اقلیمی حوضه کرخه با استفاده از ریزمقیاس نمایی دینامیکی. مجله علوم و مهندسی آبخیزداری، 13، شماره 3، صص 574-563.

3- ظهرابی، ن. مساح بوانی، ع. تلوری، ع؛ و ح. صدقی. (1389): آشکارسازی تغییر اقلیم در حوضه آبریز کارون بزرگ. چهارمین کنفرانس منطقه‏ای ‎تغییر اقلیم، تهران.

4- مساح بوانی، ع؛ و س. مرید. (1384): تأثیر تغییر اقلیم بر محصولات کشاورزی. مجله تحقیقات منابع آب ایران، ج 1: 47-40.

 

5- Alves, L.M And J. Marengo. (2010): Assessment Of Regional Seasonal Predictability Using The PRECIS Regional Climate Modeling System Over South America. Theor Appl Climatol,100:337–350

6- Chu, J. T. Xia, J. Xu, C. Y. Singh, V.P. (2010): Statistical Downscaling Of Daily Mean Temperature, Pan Evaporation And Precipitation For Climate Change Scenarios In Haihe River, China. Theor Appl Climatol, 99, 149-161.

7- Georgi, F. And Hewitson, B. (2001): “Regional Climate Iunformation –Evaluation And Projections. In Climate Change 2001: The Scientific Basis”, Contribution Of Working Group I To The Third Assessment Report Of The Intergovernmental Panel On Climate Change, Cambridge University Press, Cambridge, UK.

8- Giorgi, F. (1990): On The Simulation Of Regional Climate Using A Limited Area Model Nested In A General Circulation Model. J Climatol, 3:941–963

9- Giorgi, F. Mearns, L.O. (1999): Introduction To Special Section: Regional Climate Modeling Revisited. J Geophys Res, 104(D6):6335–6352

10- Gulakhmadov, Aminjon, Xi Chen, Nekruz Gulahmadov, Tie Liu, Muhammad N. Anjum, And Muhammad Rizwan. (2020): "Simulation Of The Potential Impacts Of Projected Climate Change On Streamflow In The Vakhsh River Basin In Central Asia Under CMIP5 RCP Scenarios" Water, 12, No. 5: 1426.

11- IPCC, Climate Change (2007): The Science Of Climate Change, Contribution Of Working Group I To The 2nd Assessment Report Of Intergovernmental Panel On Climate Change, Cambridge University Press, Cambridge And New York.

12- Jones R.G. Noguer M. Hassell D.C. Hudson D. Wilson S.S. Jenkins G.J. Mitchell J.F.B. (2004): Generating High Resolution Climate Change Change Scenarios Using PRECIS. Met Office Hadley Centre, Exeter, UK.

13- Nolan, P. O'Sullivan, J. & Mcgrath, R. (2017): Impacts Of Climate Change On Mid-Twenty-First-Century Rainfall In Ireland: A High-Resolution Regional Climate Model Ensemble Approach International. Journal Of Climatology, 37(12): 4347–4363.

14- Wang B. Kang I.S. Li, J.Y. (2004): Ensemble Simulation Of Asian-Australian Monsoon Variability By 11 Agcms. J Climate, 17:803–818

15- Wu, Y. Guo, J. Lin, H. Bai, J. And Wang, X. (2021): Spatiotemporal Patterns Of Future Temperature And Precipitation Over China Projected By PRECIS Under Rcps. Atmospheric Research, 249, P.105303.

16- Zacharias, M. S. N. Kumar, S. D. Singh, D. N. Swaroopa Rani And P. K. Aggarwal. (2015): Evaluation Of A Regional Climate Model For Impact Assessment Of Climate Change On Crop Productivity In The Tropics. CURRENT SCIENCE, 108 (6):119-1126.

17- Zhang, L, Zhao, Y, Hein-Griggs, D, Janes, T, Tucker, S, Ciborowski, JJH (2020): Climate Change Projections Of Temperature And Precipitation For The Great Lakes Basin Using The PRECIS Regional Climate Model. J Great Lakes Res 46:255–266.