تحلیل شواهد تغییراقلیم در سواحل جنوبی دریای خزر
محورهای موضوعی : اقلیم شناسی
علیرضا صادقی نیا
1
(استادیار گروه علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران)
مهدی صداقت
2
(استادیار اقلیمشناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران)
سمیه رفعتی
3
(استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه سید جمال الدین اسدآبادی، اسدآباد، ایران)
کلید واژه: سواحل جنوبی دریای خزر, تغییر اقلیم, شاخص های فرین اقلیمی,
چکیده مقاله :
در این پژوهش به منظور شناسایی مهمترین شواهد تغییر اقلیم در سواحل جنوبی دریای خزر، تغییرات دما و بارش با استفاده از 20 شاخص طی دوره 1968-2017 بررسی شد. نتایج نشان داد که شدت بارش ها روند افزایشی معنادار، اما فراوانی بارش ها روند کاهشی معنادار داشته است. علیرغم افزایش شدت بارش ها، به دلیل کاهش شدید تعداد روزهای بارش، کاهش طول دوره های مرطوب و افزایش طول دوره های خشک، مجموع بارش سالانه کاهش یافته است. از نظر فصلی، بهار خشک تر و تابستان مرطوب تر شده است. بررسی تغییرات دما نشان داد که همه شاخص های فرین دما تغییر معنادار داشته اند. به طور متوسط، کمینه و بیشینه دمای سالانه به ترتیب در هر دهه 51/0 و 31/0 درجه سانتیگراد افزایش یافته است. فروانی روزها و شب های گرم به ترتیب در هر دهه %5/1 و %7/2 افزایش و برعکس فروانی روزها و شب های سرد در هر دهه %1/1 و %3/1 کاهش یافته است. در مجموع روند گرمایشی شب ها قوی تر از روزها بوده است. همچنین فراوانی دوره های گرم در هر دهه 6/2 مورد افزایش و فروانی دوره های سرد 8/2 مورد کاهش یافته است. مقایسه نتایج این پژوهش با یافته های مطالعات جهانی نشان داد که روند افزایشی دما در سواحل جنوبی خزر با روندهای مشاهده شده در مطالعات جهانی هماهنگ است، اما رخداد روند کاهشی بارش در ناحیه خزری بر خلاف مطالعات انجام گرفته در مقیاس جهانی است که افزایش بارش را به واسطه افزایش دما نشان می دهند.
In this study, in order to identify the most important evidence of climate change in the southern coast of the Caspian Sea, temperature and precipitation changes were studied using 20 indices during 1968-2017. The results showed that the intensity of precipitation significantly increased, but the number of days with precipitation significantly decreased. Despite the increase in rainfall intensity, the total annual rainfall has decreased, because of the number of rainy days and length of wet periods significantly decreased. Seasonally, spring rainfall decreased and summer rainfall increased. All the extreme temperature indices showed significant trends. On average, the increasing trends of the minimum annual temperatures and maximum annual temperature were 0.51 ° C and 0.31 ° C in per decade, respectively. The frequency of hot days and hot nights significantly increase with an increase rate of 1.5% and 2.7% per decade, respectively. Also, the frequency of cold days and cold nights significantly fell with a decrease rate of 1.1% and 1.3% per decades, respectively. In general, the heating trend of the nights was stronger than during the days. The warm spell duration index showed a clear increase, with a rate of 2.6 d per decade. Comparison of the results of this study with the findings of global studies showed that the increasing trend of temperature in the southern Caspian coast is in line with the trends observed in global studies, but the decreasing trend of precipitation in the Caspian region is opposite to the increasing trend of global precipitation.
_||_