بررسی فلور، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان دارویی منطقه خشک و نیمه‌خشک شمال ‌شرق استان گلستان

محورهای موضوعی : ژنتیک

سیده زهره میردیلمی ¹ (دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده شیلات و مرتع، گروه مرتعداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران)
غلامعلی حشمتی ² (استاد، گروه مرتعداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران)
معصومه مازندرانی ³ (استادیار، گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان، گرگان، ایران)

تاریخ دریافت : 1390/08/18 تاریخ پذیرش : 1391/04/30 تاریخ انتشار : 1391/07/01

کلید واژه: استان گلستان, فلور, جغرافیای گیاهی, شکل زیستی, گیاهان دارویی,

چکیده مقاله :

آگاهی از خصوصیات اکولوژیکی و پراکنش جغرافیایی گیاهان دارویی یک منطقه کمک به فعالیت‌های مدیریتی، حفاظتی و بهره برداری پایدار از پتانسیل آنها خواهد نمود. این تحقیق در محدوده خشک و نیمه خشک شمال‌شرق استان گلستان با وسعت تقریبی 24416 هکتار که دارای میانگین بارندگی سالانه 323 میلی‌متر و متوسط درجه‌حرارت سالانه 5/16 درجه‌سانتیگراد می‌باشد، انجام پذیرفت. حداقل ارتفاع از سطح دریا در این منطقه 80 متر و حداکثر آن 1264 متر و معرف مناطق تپه ‌ماهوری می‌باشد. از لحاظ زمین‌شناسی دارای تناوبی از رسوبات بادی (لس)، آبرفتی و دریایی می‌باشد. بررسی فلور این ناحیه منجر به شناسایی 86 گونه دارویی از 29 تیره شد. تیره‌های Asteraceae وLamiaceae هر یک با 16 گونه دارای بیشترین گونه‌های دارویی در محدوده مورد مطالعه بودند. از نظر شکل زیستی تروفیت‌ها با 43 گونه (50 درصد) مهمترین شکل زیستی و پس از آن ژئوفیت‌ها با 15 گونه (44/17 درصد) و همی‌کریپتوفیت با 14 گونه (28/16 درصد) بیشترین تعداد گونه‌ها را به خود اختصاص دادند. مطالعه خاستگاه شناسایی شده نشان داد که عناصر رویشی شامل 91/27 درصد اروپا سیبری و مدیترانه ای، 74/26 درصد ناحیه مدیترانه‌ای و ایران ‌ و‌تورانی و 09/22 درصد مختص نواحی ایران‌ و ‌تورانی بودند.