اوضاع سیاسی و اقتصادی دمشق در دوران فرمانروایی معاویه

محورهای موضوعی : فصلنامه تاریخ

مریم گراوندی ¹ (دانشجوی دکترای تخصصی تاریخ اسلام، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران)
رضا شعبانی صمغ آبادی ² (استاد گروه تاریخ،واحد علوم و تحقیقات،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران(نویسنده مسؤل))
شهرام یوسفی فر ³ (استاد تاریخ، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1399/01/24 تاریخ پذیرش : 1399/01/29 تاریخ انتشار : 1399/03/01

کلید واژه: اوضاع اجتماعی, خلافت, اوضاع سیاسی, دمشق, معاویه,

چکیده مقاله :

دمشق بزرگترین شهر شام و مرکز این ولایت قبل و بعد از ظهور اسلام، از کهن‌ترین شهرهای عالم به حساب می‌آید که نقش بسیار مهمی در تحولات سیاسی و اجتماعی اسلام داشته است یکی از این فرمانروایان که هم تاثیر مستقیمی بر اوضاع دمشق داشته و هم از آن در طول خلافت خود تاثیر پذیرفته معاویه است. از این رو مقاله حاضر که در صدد بررسی اوضاع سیاسی و اقتصادی دمشق در دوران فرمانروایی معاویه است پس از بسط فضای مفهومی موضوع تحقیق، به بررسی دو موضوع اوضاع سیاسی و اقتصادی دمشق خواهد پرداخت. مطابق با مستندات موضوعی ارائه شده در این پژوهش، روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش، کتابخانه‌ای می‌باشد. یافته‌های این مطالعه، حاکی از آن است که با انتخاب شهر دمشق به عنوان مرکز خلافت، معاویه توانست در مدت امارت خود پایه‌های قدرت خود را در دمشق و شام تثبیت کند و اوضاع سیاسی این شهر را دچار تغییر نماید همزمان با بهره گیری از نظام مالیاتی و ثروت بیشماری که از شام به دست آورده بود شهر دمشق را به لحاظ اقتصادی نیز رونق داد و در نهایت بنا بر ضرورتهایی که برای شکل گیری حکومت اسلامی وجود داشت به تاسیس یا گسترش و توسعه نهادهای متعدد سیاسی و حکومتی مانند دیوانهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و نیز پاره ای موسسات، مراکز مبانی اقتدار حکومتی خود مبادرت ورزید.

چکیده انگلیسی:

Damascus, the largest city in Sham and the capital of the province before and after the rise of Islam, is one of the oldest cities in the world, which has played a very important role in the political and social developments of Islam.Mu'awiyah is one of these rulers who had a direct influence on the situation in Damascus and was influenced by it during his caliphate. Therefore, the present article, which seeks to examine the political and economic situation in Damascus during the reign of Mu'awiyah, will examine the two issues of the political and economic situation in Damascus after expanding the conceptual space of the research topic. According to the thematic documents presented in this research, the research method is descriptive-analytical and the method of data collection in this research is library. The study's findings suggest that by choosing Damascus as the center of the caliphate, Mu'awiyah was able to consolidate his power base in Damascus and Sham during his emirate and change the city's political situation.Simultaneously with the use of the tax system and the innumerable wealth he had gained from Sham, he prospered the city of Damascus economically, and finally, according to the necessities that existed for the formation of the Islamic State, to establish or expand and develop various political institutions. Governments such as the political, economic, social, and cultural courts, as well as some institutions, established the centers of the foundations of their governmental authority.