پیشینه تاریخی بغی و تمرد در حکومت اسلامی

محورهای موضوعی : فصلنامه تاریخ

جعفر ناصری ¹ , محمدحسین ناظمی اشنی ² , علیرضا سلیمی ³ , سید علیرضا حسینی ⁴

1 - دانشجوی مقطع دکترای رشته الهیات و معارف اسلامی گرایش فقه ومبانی حقوق اسلامی، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران.
2 - استادیار، گروه معارف، دانشگاه فرهنگیان(نویسنده مسئول)
3 - استادیار گروه الهیات و معارف اسلامی، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران.
4 - استادیار گروه الهیات و معارف اسلامی، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران

تاریخ دریافت : 1398/12/21 تاریخ پذیرش : 1399/08/06 تاریخ انتشار : 1399/06/01

کلید واژه: "بغی", "بغات", " امام عادل", "حکومت اسلامی", " پیشینه بغی",

چکیده مقاله :

بغی یکی از مباحث مهم فقه سیاسی در تاریخ اسلام است که منشأ آن آیه نهم سوره حجرات است. هرگاه دو گروه از مسلمانان با یکدیگر به جنگ بپردازند، باید بین آن‌ها صلح و آشتی برقرار کرد و اگر گروهی بر دیگری تجاوز و ستم کند، باید با ستمگر به قتال برخاست، تا به امر خداوند درآیند. اما بیشتر فقها با استناد به این آیه شریفه بغی را خروج از اطاعت امام عادل تعریف کرده‌اند. بر اساس ادله و قرائن در عصر غیبت بغی شامل خروج کنندگان علیه جانشین امام علیه‌السلام که همان ولی‌فقیه جامع‌الشرایط است نیز می‌شود. به‌عبارت‌دیگر بغی شورش و قیام مسلحانه و برانداز و ... علیه حاکم یا حکومت اسلامی است، که نوعی جنگ داخلی محسوب و مقابله با شورشیان و باغیان با امر ولی‌فقیه و حاکم اسلامی انجام می‌گیرد. ازآنجایی‌که جرم بغی به عصر مولای متقیان حضرت علی علیه‌السلام بازمی‌گردد، احکام و قواعد مربوط به بغات بر مبنای کتاب و سیره علوی است و حکومت اسلامی به دلیل اهمیت و موقعیت از ابتدا به‌ویژه در زمان حکومت امیرالمؤمنین علیه‌السلام با بغات مواجه و در زمان حاضر نیز حکومت اسلامی با محور ولایت‌فقیه با چنین رفتارهایی مواجه است. لذا برای هرگونه برخورد با باغیان باید به عملکرد حضرت تمسک جست و پیش از هرگونه اقدام قهرآمیز ضد بغات، آنان را ارشاد و راهنمایی و به شبهات احتمالی آنان پاسخ داد. لذا هدف اصلی در این نوشتار بررسی موضوع بغی به‌صورت تاریخی و فقهی و با استفاده از ابزار مطالعات کتابخانه‌ای و با روش توصیفی تحلیلی است.

چکیده انگلیسی:

Rebellion is one of the most important topics of political and governmental jurisprudence in the history of Islam, the origin of which is verse 9 of surah hojorut. If two groups of Muslims fight and fight against each other, peace and reconciliation must be established between them, and if one group overcomes and oppresses the other, they must rise up against the oppressor to fight the cause of God. But most jurists refer to this verse as the exclusion of obedience from the righteous Imam. According to the arguments and evidences in the era of rebellion absenteeism, there are also exiles against the Imam's successor, who is also the universal supreme leader, in other words a rebellion and an uprising and uprising, etc. Confrontation with the insurgents and the rebels is carried out by the Supreme Leader and the Islamic ruler. Based on the Alawite Book and Sire, and the Islamic state due to its importance and position from the beginning, especially during the reign of Imam Ali and the Prophet. Islam is confronted with such behaviors with the axis of the jurisdiction. Therefore, for any kind of treatment with the Outlaws, one should turn to the Prophet's function and, before taking any violent action against the Outlaws, give them guidance and guidance and answer any possible doubts. The main purpose of this article is to study the subject of rhetoric in historical and jurisprudential manner, using descriptive analytical method and library study tools.