تاثیر مدیریت دانش بر سازمان های هوشمند با نقش تعدیلگرقابلیت های تکنولوژی

الموضوعات :

نادی علیزاده ¹ (استادیار گروه کامپیوتر، واحد نور، مرکز محمودآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، محمودآباد، ایران (نویسنده مسؤول))
حسین دادفر ² (کارشناس شرکت گسترش فناوری های نوین، تهران، ایران)

تاريخ الإرسال : 24 الإثنين , رمضان, 1443 تاريخ التأكيد : 22 السبت , محرم, 1444 تاريخ الإصدار : 28 الثلاثاء , ربيع الثاني, 1444

الکلمات المفتاحية: مدیریت دانش, سازمان هوشمند, قابلیت های تکنولوژی,

ملخص المقالة :

هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر مدیریت دانش بر سازمان های هوشمند با نقش تعدیلگر قابلیتهای تکنولوژی بوده است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی از نوع پیمایشی بوده است. جامعه آماری پژوهش کلیه کارکنان شعب بانک کشاورزی شهر تهران بودند که از آن نمونه ای به تعداد 310 نفر با استفاده از فرمول کوکران با جامعه محدود به روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شدند. برای اندازه گیری متغیرها در پژوهش حاضر از پرسشنامه استاندارد استفاده شده است. برای اندازه گیری مدیریت دانش از پرسشنامه کنراد و نیومن (1999) و برای اندازه گیری قابلیت های تکنولوژی از پاندا و رامانتان (1996) و برای سنجش مولفه های سازمان هوشمند از پرسشنامه ارائه شده در مطالعه نجاری و همکاران (1394) استفاده شده است. برای تجزیه تحلیل داده ها از نرم افزار spss و Lisrel استفاده شد. نتایج آزمون فرضیه های تحقیق بر اساس مدل معادلات ساختاری نشان داد، مولفه های مدیریت دانش (خلق دانش ، ذخیره سازی دانش ، تسهیم دانش و بکارگیری دانش) از طریق قابلیت های تکنولوژی بر سازمان هوشمند تاثیر معنی داری دارند. ذخیره سازی دانش و تسهیم دانش تاثیر بیشتری بر سازمان هوشمند داشته اند.

المصادر:

نجاری، حمیدرضا و علی‌اکبر آقایی (1393). «سازمان هوشمند»، علوم مدیریت با محوریت توسعۀ پایدار، شمارۀ 2، صص 1-10.
سعیدی‌پور، بهمن. محمدی‌پور، عباس. (1397). هوشمندسازی سازمان. کنفرانس اندیشه¬های نوین و خلاق در مدیریت و حسابداری.
شهبازی، بهزاد؛ الهیاری، رحمت‌الله و محرک مالی، سید محمد (1389). توانمندسازی کارکنان (تعاریف، الزامات و مدل‌ها). نشریه علمی، تخصصی منابع انسانی ناجا. 5 (21)، 33-58.
عرفانی، ابراهیم، (1392)، بررسی رابطه بین هوش کسب‌وکار و فرایندهای بانکی در بانکداری نوین ایران، نخستین کنفرانس ملی توسعه مدیریت پولی و بانکی، تهران.
Newman, B. and k. w. Conrad, (1999) "A frame work for characterizing knowledge management method", practices, and Technologies.
نجاری، رضا؛ آذر، عادل؛ احمدی، فریدون؛ جلیلیان، حمیدرضا. (1394). ارائه چارچوب عوامل سازمان هوشمند در شرکت¬های تولیدی. پژوهش¬های مدیریت منابع انسانی دوره 5، شماره 2 تابستان 1394.
Panda H & Ramanathan P. 1996. `Technological Capability Assessment of A Firm in the Electricity Sector’, Technovation, 16(10), pp 561-588
King, W. R. (2009). Knowledge management and organizational learning. Springer US.3-13
جعفري،ليلا، داريوش غفوري، آذر، (1385)، ارزيابي تأمین‌کنندگان بر اساس مدل MFQM، دومين كنفرانس لجستيك و زنجيره تأمین، تهران، انجمن لجستيك ايران
الوانی سید مهدی، همتی مهاجر صادق، بیگی نیا عبدالرضا. (1391) بررسی رابطه ساختار سازمانی باهوش سازمانی (مطالعه موردی: سازمان¬های دولتی استان لرستان). مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت.; ۳ (۱۱):۲۵-۵۴
طبرسا،غلامعلی، ابدالی، رقیه، حاتمی، سکینه، (1390) ارتقای خلق دانش سازمانی: تبیین نقش هوش سازمانی و یادگیری سازمانی (شرکت سایپا یدک)، پژوهش¬های مدیریت منابع سازمانی سال اول پاییز 1390 شماره 3
کیماسی، مسعود؛ چیت‌سازان، هستی؛ فاخر، اسلام، (1390) هوش سازمانی بررسی مقایسه¬ای بانک‌های دولتی و خصوصی مدیریت بازرگانی پاییز 1390، دوره سوم - شماره 3 - 131 تا 146
احتشام راثي رضا, محرابي جواد، (1395) تأثیر فناوري اطلاعات بر بهبود عملکرد سازماني در سيستم¬هاي هوشمند بانکداري (مطالعه موردي: بانک صادرات شعب تهران)، خط‌مشی‌گذاری عمومي در مديريت (رسالت مديريت دولتي) بهار 1395 , دوره 7 , شماره 21 ; از صفحه 55 تا صفحه 71 .
Nisara Tahir M. Prabhakarb, Guru, Strakovaa Lubica. (2018). Social media information benefits, knowledge management and smart organizations. Journal of Business Research. Received 5 August 2017; Received in revised form 1 May 2018; Accepted 5 May 2018.
Hawedi, H S., Haryani H., Ariza N. & Abadalghader, A.A. (2011). Current challenges and future perspective: the Influence of organizational Intelligence on Libyan oil and Gas Industry. International journal of computer science and network security, 11 (1), 145-147.

نص كامل:



 

فصلنامه مهندسی مدیریت نوین سال هشتم ، شماره سوم، پاییز 1401

 

تأثیر مدیریت دانش بر سازمان­های هوشمند با نقش تعدیلگر قابلیت‌های تکنولوژی

 

نادی علیزاده ¹، حسین دادفر ²

چکیده

هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر مدیریت دانش بر سازمان­های هوشمند با نقش تعدیلگر  قابلیت­های تکنولوژی بوده است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی از نوع پیمایشی بوده است. جامعه آماری پژوهش کلیه کارکنان شعب بانک کشاورزی شهر تهران بودند که از آن نمونه‌ای به تعداد 310 نفر با استفاده از فرمول کوکران با جامعه محدود به روش نمونه‌گیری طبقه­ای نسبی انتخاب شدند. برای اندازه‌گیری متغیرها در پژوهش حاضر از پرسش‌نامه استاندارد استفاده شده است. برای اندازه‌گیری مدیریت دانش از پرسش‌نامه کنراد و نیومن (1999) و برای اندازه‌گیری قابلیت­های تکنولوژی از پاندا و رامانتان (1996) و برای سنجش مولفه­های سازمان هوشمند از پرسش‌نامه ارائه شده در مطالعه نجاری و همکاران (1394) استفاده شده است. برای تجزیه تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار spss و Lisrel استفاده شد. نتایج آزمون فرضیه­های تحقیق بر اساس مدل معادلات ساختاری نشان داد، مولفه­های مدیریت دانش (خلق دانش، ذخیره‌سازی دانش، تسهیم دانش و به‌کارگیری دانش) از طریق قابلیت­های تکنولوژی بر سازمان هوشمند تأثیر معنی‌داری دارند. ذخیره‌سازی دانش و تسهیم دانش تأثیر بیشتری بر سازمان هوشمند داشته‌اند.

واژه‌های کلیدی: مدیریت دانش، قابلیت­های تکنولوژی، سازمان هوشمند

 مقدمه

در عصر حاضر بی‌ثباتی، درهم‌تنیدگی، تغییروتحول و عدم‌اطمینان، از جمله شاخص‌ها و ویژگی­های محیط رقابتی در سازمان­ها هستند. سازمان­ها مجبورند برای ادامه حیات و حفظ ویژگی­های رقابتی خود به پرورش و تقویت قابلیت­های خاص خود بپردازند. بنا به تعریف، سازمان مجموعه‌ای است از افراد که به دنبال تحقق هدفی خاص و مشترک هستند که این گونه تعاریف، نشانگر بعد انسانی سازمان هستند. مهم‌ترین بعد انسان قدرت تعقل و بهره‌برداری از سطح هوش بالاست. به‌طوری که هرچقدر عملکرد سازمان توأم با هوشمندی باشد، درصد موفقیت آن سازمان در عرصه رقابت با رقبا به‌مراتب بیشتر خواهد بود. سازمان هوشمند، سازمانی است که به طور پیوسته در حال کسب و انتقال دانش با محیط خود است تا به قابلیت خودکنترلی، خود تنظیمی و خود ارتقایی دست یابد. جنبه اساسی این نوع سازمان به‌کارگیری هوشمندی تکنولوژی به‌منظور واکنش سریع در مقابل نیازهای محیطی است. در شکل‌گیری سازمان هوشمند عواملی مانند فناوری اطلاعات، یادگیری سازمان، مدیریت دانش و... نقش به سزایی دارند. [1]

دانش در سازمان­های امروزی به‌عنوان یک دارایی باارزش و مدیریت دانش به‌عنوان اولین و اساسی‌ترین اولویت مورد تأکید قرار می­گیرد. دانش سازمانی این امکان را به سازمان‌ها می­دهد که دانش و اطلاعات مهم را ایجاد، گزینش، سازماندهی و منتشر نمایند و تخصصی را که برای فعالیت‌هایی همچون حل مشکلات، یادگیری پویا و مستمر، برنامه‌ریزی راهبردی و تصمیم‌گیری ضروری است، یاد بگیرند. باتوجه‌به انواع دانشی که در سازمان هوشمند وجود دارد، می­توان گفت که سازمان ماشین نیست. بلکه موجود زنده‌ای است که مانند افراد می­تواند مجموعه‌ای از احساس و ادراک را داشته باشد و اهداف اساسی را به‌خوبی شناسایی کند. مدیران آگاه سازمان‌ها، اقدام به مدیریت دانش می‌نمایند تا سازمان‌های هوشمند و یادگیرنده ایجاد کنند و بدین ترتیب عملکرد سازمان را افزایش دهند. مدیریت دانش به مدیران کمک می­کند تا در تحلیل اطلاعات و انتخاب درست آنها تصمیمات سنجیده‌تری را اتخاذ نمایند و سازمان خود را جهت بقا و رشد با محیط سازگار کنند. مدیریت دانش به مدیران کمک می­کند تا در تحلیل اطلاعات و انتخاب درست آنها تصمیمات سنجیده‌تری را اتخاذ نمایند و سازمان خود را جهت بقا و رشد با محیط سازگار کنند. [2]

افزایش روزبه‌روز حجم اطلاعات و تغییرات شتابان محیطی و ضرورت ایجاد ارتباط مستمر با محیط پیچیده و پویا، نیازمند مدیریت دانش جهت کسب دانش، توزیع دانش سازماندهی و تحلیل و تفسیر مناسب آنها است. [3]

اساس هر هوشمندي کمک آن به گرفتن تصمیمات بهتر و به هنگام تر است آنچه که می­تواند کاربردهاي استراتژیک براي بقا سازمان داشته باشد. سازمان‌های هوشمند، قابلیت و مهارت خاصی را جهت کسب، سازماندهی و به اشتراک گذاردن انواع دانش­های سازمان خود دارند. این سازمان­ها با مدیریت دانش قادرند همواره رفتارشان را با محیط متغیر و پویا منطبق نمایند و بر عملکردشان بیفزایند؛ لذا مدیران سازمان­ها بیش‌ازپیش نیازمند توانمندی در تصمیم‌گیری سریع دقیق و هوشمندانه برای حفظ بقا سازمان در بازار رقابتی هستند. برای دستیابی به این مهم ابزارها و برنامه‌های نرم‌افزاری موردنیاز است که در کمترین زمان و با روشی ساده بتوانند وضعیت کسب‌وکار خود را تحلیل کرده و به علل نوسانات مثبت یا منفی شاخص‌های کسب‌وکار خود پی ببرند و یا فرصت‌های پنهان را شناسایی کنند؛ بنابراین توسعه تکنولوژي در هوشمندسازی سازمان‌ها اهمیت فراوانی دارد. در برنامه‌ریزی استراتژیک باید با استفاده از پیش‌بینی تکنولوژی، پارامترهای تکنولوژیکی تأثیرگذار بر آینده سازمان را، شناسایی کرد و از آنها برای برنامه‌ریزی طولانی‌مدت سازمان استفاده نمود. پیش‌بینی تکنولوژی به‌عنوان اولین مرحله از برنامه‌ریزی تکنولوژی سازمان، اطلاعات لازم جهت انتخاب تکنولوژی­های مناسب را در برآورده‌کردن نیازهای تکنولوژیک فراهم می­کند.[2]

بازار بسیار پویا، تغییر خواسته‌های مشتري، رقابت شدید، ضرورت کنترل دقیق و مدیریت ریسك تنها برخی از ویژگی‌های محیط کسب‌وکاری است که بانک‌های مدرن در آن به انجام عملیات خود می­پردازند. مدیریت و فرایند تصمیم‌گیری بهتر در بازاري با این ویژگی‌های تعیین‌کننده موفقیت و یا عدم موفقیت بانک‌ها است؛ لذا به‌کارگیری راه‌حل‌های هوشمندي کسب‌وکار در بانک‌ها می­توانند تصمیم‌گیرندگان را در تمام بخش‌هاي کسب‌وکاری بانك از منابع اطلاعاتی بهره‌مند ساخته تا بتوانند براي حل مشکلات و تصمیم‌گیری‌های باکیفیت بالا و به‌موقع، اقدام نمایند. [4]

بانک‌ها براي سازگاري با چالش‌های جدید محیط پیچیده و پویا نیازمند اطلاعات مرتبط و به‌موقع هستند. بانك­ها براي این منظور به جمع‌آوری گسترده داده از منابع مجزاي داخلی و خارجی می­پردازند که ابزارهاي هوشمندي کسب‌وکار با به‌کارگیری فناوری‌های اطلاعاتی از قبیل پردازش تحلیلی آنلاین و داده‌کاوی باعث تصمیم‌گیری هوشمند در محیط پیچیده بانکداري می­شود. پیاده‌سازی مولفه­های سازمان هوشمند در بانک‌ها با جمع‌آوری، بهبود و پاک‌سازی داده‌های عملیاتی روزانه منابع داخلی و خارجی شروع می­شود که وجود داده اگرچه بسیاري از سازمان‌ها به استقرار و استفاده از سیستم‌های هوشمندي کسب‌وکار روي آورده‌اند؛ اما همه آنها در پیاده‌سازی این سیستم­­ها موفق نبوده‌اند. بانك­ها از امکانات هوشمندي کسب‌وکار براي تقویت روابط مشتري، جذب مشتري احتمالی و کسب رشد استفاده کنند. درواقع سازمان هوشمند به طور مؤثر استراتژي کسب‌وکار را با فناوري­هاي اطلاعاتی براي بهره‌برداری از زیرساخت­هاي موجود فناوري اطلاعات و مهارت­ها مرتبط می­کند.

در مجموع می­توان گفت سازمان­ها به‌منظور بهبود و تحویل اطلاعات موردنیاز تصمیم‌گیران و پشتیبانی از فعالیت­هاي تصمیم‌گیری به پیاده‌سازی سیستم­هاي هوشمند می­پردازند؛ اما نتایج مطالعات حاکی است که همه این سیستم­ها به‌صورت موفقیت‌آمیز پیاده‌سازی نشده و منافع پیش‌بینی‌شده همیشه تحقق پیدا نکرده است؛ لذا در پژوهش حاضر تأثیر مدیریت دانش بر سازمان­های هوشمند با نقش تعدیلگر قابلیت­های تکنولوژی بررسی می­شود.

فناوری­های نوین با سرعتی سرسام‌آور در حال پیشرفت هستند به‌طوری که جوامع به‌صورت عام و بازار به‌صورت خاص با شتابی وصف‌ناپذیر به دنبال ترفندهایی می‌گردند که بقایشان را در این عرصه آشفته و متلاطم تضمین کنند. سازمان­ها باید بپذیرند که فلسفه حیاتشان تغییر کرده است و دیگر زنده‌بودن به معنای رسیدن به وضعیت سوددهی مداوم نمی­باشد و باید به دنبال رقابت و ابزار آن باشند چرا که امروزه کمتر سازمانی (شرکتی) در این عرصه به‌صورت سنتی و به‌دوراز قواعد جدید بازی کسب‌وکار می‌کند؛ بنابراین تسلط بر فناوری­های جدید مانند هوش در کسب‌وکار یک الزام و یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر تلقی می­شود. باید پذیرفت در سازمان­های امروزی علاوه بر منبع عظیم و خلاق انسانی هوشمند، ماشین‌آلات هوشمند نیز در فرایندهای سازمان نقش مؤثری ایفا می­کنند. با بررسي و تحليل دانش و اهمیت ويژگي­هاي آن در حيطه عملکرد سازمان­ها می‌توان دريافت که برخورداري از دانش و اطلاعات روزآمد براي ادامه حيات سازمان­ها به يک ضرورت انکارناپذير تبديل شده است به‌خصوص اگر روند تغيير و تحولات دانش در جامعه به‌دقت مورد ارزيابي واقع شود. 

امروزه باتوجه‌به رقابت شدید در صنعت بانکداری برای جلب رضایت مشتری و نیز جذب مشتریان جدید باعث گردیده تحولی در این صنعت پدید آید. استفاده از ابررایانه‌ها، نرم‌افزارهای جدید، مجازی‌سازی سرویس­های بانکی و نهایتاً هوشمندسازی سرویس­های بانکی در بالاترین اولویت یک بانک می‌تواند، قرار گیرد. از منظر بانک، کنترل سود و زیان، پیش‌بینی سرمایه‌گذاری و اعتبارات، شناسایی نیازمندی­های مشتری، مانیتورکردن مشتریان پس از ایجاد سرویس­های جدید، رفتارسنجی و اعتبارسنجی مشتریان، مقایسة بانک با رقبای داخلی و خارجی، کنترل تراکنش­های مشکوک و امتیازدهی و وفادارسازی مشتری به‌صورت آنی، در سیستم­های سنتی و قدیمی به‌هیچ‌عنوان قابل‌ارزیابی به‌صورت کامل وجود ندارد و باتوجه‌به حجم بالای تراکنش­های یک بانک، کاربران و مدیران یک بانک نیز، نمی‌توانند از سیستم­های سنتی جهت رقابت بهره ببرند؛ بنابراین بررسی هوشمندی و مدیریت دانش در بانک­ها اهمیتی دوچندان دارد.

 

 

پیشینه تحقیق

الوانی، بیگی نیا و همتی مهاجر (1396) تحقیقی با عنوان «بررسی رابطه ساختار سازمانی باهوش سازمانی» در سازمان‌های دولتی استان لرستان انجام دادند. متغیرهای تحقیق مذکور شامل ساختار سازمانی (رسمیت، پیچیدگی و تمرکز) و هوش سازمانی (بینش راهبردی، سرنوشت مشترک، میل به تغییر، روحیه، اتحاد و توافق، به‌کارگیری دانش) بوده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که سازمان‌های دارای ساختار ایستا (دارای رسمیت، پیچیدگی و تمرکز بالا) از هوش سازمانی کمتر، و سازمان‌های دارای ساختار پویا (دارای رسمیت، پیچیدگی و تمرکز پایین) از هوش سازمانی بیشتر برخوردارند.[10]

طبرسی، ابدالی و حاتمی (1396) تحقیق با عنوان «ارتقای خلق دانش سازمانی: تبیین نقش هوش سازمانی و یادگیری سازمانی» در شرکت سایپا یدک انجام دادند در این مطالعه محققان به بررسی نقش هوش سازمانی بر خلق دانش از راه یادگیری سازمانی پرداخته‌اند. برای آزمون 3 فرضیه پژوهش از نمونه 140 نفره از کارکنان دفتر مرکزی سایپا یدک استفاده شد. نتایج نشان می‌دهد که رابطه علی بسیار قوی میان هوش سازمانی و یادگیری سازمانی و نیز میان هوش سازمانی با خلق دانش وجود دارد. همچنین رابطه علی مثبت و معنادار میان یادگیری سازمانی و خلق دانش وجود دارد.[11]

کیماسی، چیت‌سازان و فاخر (1395) در قالب یک پژوهش توصیفی- کاربردی به تفاوت هوش سازمانی در بانک­های دولتی و خصوصی پرداختند. براین‌اساس به بهره‌گیری از پرسش‌نامه استاندارد هوش سازمانی که مشتمل بر 49 گویه در قابل هفت بعد است از 429 نفر از کارکنان دو بانک خصوصی و دو بانک دولتی نظرخواهی شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد، در مجموع هوش سازمانی بانک­های خصوص به‌صورت معناداری از هوش سازمانی بانک­های دولتی بیشتر است.[12]

احتشام راثی و محرابی (1395) پژوهشی با عنوان تأثیر فناوری اطلاعات بر بهبود عملكرد سازماني در سيستم­هاي هوشمند بانكداري (مطالعه موردي: بانك صادرات شعب تهران) ارائه دادند. پژوهش حاضر باهدف بررسي تأثیر نقش فناوري اطلاعات در بهبود عملکرد سازماني در سيستم­هاي بانکداري هوشمند صورت‌گرفته است. جامعه آماري شامل کليه مديران، کارشناسان و کارکنان بخش فناوري اطلاعات شعب بانک صادرات شهر تهران به تعداد 150 نفر است که از ميان آنها با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه‌گیری خوشه‌ای 108 نفر به‌عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شد. براي جمع‌آوری داده­ها از پرسش‌نامه استاندارد که روايي و پايايي آن مورد تأييد خبرگان بانک است، استفاده گرديده است. نتايج نشان‌دهنده تأثیر معنادار و مثبت شاخص­هاي؛ کارايي عمليات، اثربخشي در هزينه، قابليت اطمينان (پايايي)، قابليت انتخاب (تنوع) و دقت بر بهبود عملکرد سازماني در چهار بُعد مالي، مشتريان، فرايندهاي داخلي و رشد و يادگيري در سيستم­هاي بانکداري هوشمند است. [13]

نیسار و همکاران (2018) پژوهشی با عنوان مزایای اطلاعات رسانه­های اجتماعی، مدیریت دانش و سازمان­های هوشمند ارائه دادند. در این مقاله، رشد رسانه­های اجتماعی درون سازمان­ها، باتوجه‌به تأثیر آن بر روی اشتراک دانش در یک نوع خاص از سیستم‌های مدیریت دانش – انجمن­های تخصصی مبتنی بر بحث (KMDG). مورد بررسی قرار گرفته است. بر روی این ابزار مدیریت دانش تمرکز شد؛ زیرا کارکنانی با یک فرصت استراتژیک برای برقراری ارتباط با گروه­های مختلف در انجمن­های تخصصی ایجاد می­کند که در تبادل اطلاعات و ارتباطات شرکت می­کنند. با استفاده از روش تجزیه‌وتحلیل محتوا، دو مکانیزم اطلاعاتی مداخله کننده (تنوع اطلاعاتی و ارتباطات غیررسمی) که KMDGهای رسانه­های اجتماعی  را برای تولید و اندازه‌گیری تأثیرات آنها بر بهره‌وری کار و بازده دارایی‌ها تئوریزه می­کنند بررسی شده یافته­ها نشان می­دهد که KMDG به طور مثبت بر عملکرد سازمان هوشمند از طریق اطلاعات نهفته و ارتباطات اجتماعی تأثیر می­گذارد. [14]

در مطالعة مقایسه‌ای احتمال موفقيت عملكرد در سازمان‌هایی که از هوش ســازمانی استفاده می­کنند، پنج برابر سازمان‌های با ضريب هوشي پایین‌تر می­دانند. هاودی، هاريانی، آريزا و عبادالقادر، (۲٠۱۱) هوش ســازمانی را توانايی راهبردی مؤثر و کارآمدی می­دانند که ارزش تصمیم‌گیری و دانش را برای موفقيت ســازمان افزايش می‌دهد. از اين نظر می‌توان گفت، از زمان مطرح‌شدن مفهوم هوش ســازماني تاكنون، صاحب‌نظران مختلف تــلاش کرده‌اند تا تبيين روشني از اين مفهوم و ابعاد آن ارائه دهند و مدل‌ها و چارچوب‌هایی ارائه دهند. [15]

 

مدل مفهومی تحقیق

شکل (1) مدل مفهومی پژوهش حاضر را نشان می­دهد.

 

شکل 1: مدل مفهومی تحقیق. [7],[6],[5]

 

سازمان هوشمند: سازمان هوشمند به‌صورت پیوسته و مستمر با محیط در ارتباط است تا بتواند نیازهای محیطی را شناسایی کرده، دانش و اطلاعات لازم را کسب و به‌موقع واکنش دهد.[6]

مدیریت دانش: فرایند مدیریت دانش را ایجاد دانش، اکتساب دانش، تقویت و اصلاح دانش، ذخیره دانش، انتقال دانش، تسهیم دانش و به‌کارگیری دانش معرفی کرد.[8]

قابلیت‌های تکنولوژی: مجموعه‌ای متشکل از اطلاعات، ابزارها و تکنیک‌هایی که از علم و تجربه عملی نشأت گرفته‌اند و در توسعه، طراحی، تولید و به‌کارگیری محصولات، فرایندها، سیستم‌ها و خدمات مورداستفاده قرار می­گیرند.[9]

 

اهداف تحقیق

هدف کلی: تعیین تأثیر مدیریت دانش بر سازمان­های هوشمند با نقش تعدیلگر قابلیت‌های تکنولوژی

اهداف جزئی

o       تعیین تأثیر خلق دانش بر سازمان­های هوشمند با نقش تعدیلگر قابلیت‌های تکنولوژی

o       تعیین تأثیر ذخیره‌سازی دانش بر سازمان­های هوشمند با نقش تعدیلگر قابلیت­های تکنولوژی

o       تعیین تأثیر تسهیم دانش بر سازمان­های هوشمند با نقش تعدیلگر قابلیت­های تکنولوژی

o       تعیین تأثیر به‌کارگیری دانش بر سازمان­های هوشمند با نقش تعدیلگر قابلیت‌های تکنولوژی

o       تعیین تأثیر قابلیت­های تکنولوژی بر سازمان­های هوشمند

 

فرضیه‌های تحقیق

فرضیه اصلی: مدیریت دانش بر سازمان‌های هوشمند با نقش تعدیلگر قابلیت­های تکنولوژی تأثیرگذار است.

فرضیه‌های جزئی

o       خلق دانش بر سازمان­های هوشمند با نقش تعدیلگر قابلیت­های تکنولوژی تأثیرگذار است.

o       ذخیره‌سازی دانش بر سازمان­های هوشمند با نقش تعدیلگر قابلیت­های تکنولوژی تأثیرگذار است.

o       تسهیم دانش بر سازمان­های هوشمند با نقش تعدیلگر قابلیت­های تکنولوژی تأثیرگذار است.

o       به‌کارگیری دانش بر سازمان­های هوشمند با نقش تعدیلگر قابلیت­های تکنولوژی تأثیرگذار است.

o       قابلیت­های تکنولوژی بر سازمان­های هوشمند تأثیرگذار است.

 

روش تحقيق

تحقيق حاضر از نظر هدف، يك تحقيق كاربردي است. از نظر گردآوري داده­ها و اطلاعات و روش تجزیه‌وتحلیل يك تحقيق توصیفی  از نوع پیمایشی است که سعي پژوهشگر بر این است تا جواب يك مسئله و پرسش واقعي كه در عمل وجود دارد طي يك فرايند تحقيق مورد شناسايي قرار دهد. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه کارکنان شعب بانک کشاورزی در شهر تهران است که تعداد آنها 398 نفر است. جهت تعيين حداقل حجم نمونه لازم، از رابطه نمونه‌گیری کوکران برای جامعه با حجم محدود استفاده می­شود.

 

 

بنابراین، حداقل تعداد نمونه انتخابی برای این پژوهش 310 نفر است. روش نمونه‌گیری به‌صورت طبقه‌ای انجام می­شود. بدین صورت که هر یک از مناطق شهر تهران به‌صورت یک‌طبقه در نظر گرفته می­شود و به تعداد شعب و کارکنان بانک کشاورزی در هر طبقه به‌صورت نسبی نمونه‌گیری انجام می­شود.

 

جدول 1: انتخاب نمونه به تفکیک مناطق

مناطق موردنظر	تعداد شعب	تعداد کارمندان	تعداد نمونه
مناطق شمال تهران	20	330	63
مناطق جنوب تهران	16	280	54
منطقه 11 و 12(محدوده بازار)	13	246	47
مناطق غرب تهران	21	342	66
مناطق شرق تهران	26	402	80
جمع	96	1600	310

 

ابزار گردآوري اطلاعات

پرسش‌نامه مدیریت دانش: در پژوهش حاضر برای بررسی و سنجش مدیریت دانش در شعب بانک کشاورزی در شهر تهران از پرسش‌نامه مدیریت دانش کنراد و نیومن (1999) استفاده می­شود. پرسش‌نامه استاندارد سنجش مدیریت دانش در سازمان به بررسی ابعاد و متغیرهای مدیریت دانش در سازمان شامل کسب دانش و جذب دانش و تولید دانش در سازمان، طبقه‌بندی دانش و حفظ نگهداری دانش و ذخیره‌سازی دانش، تسهیم دانش و به‌اشتراک‌گذاری دانش در میان کارکنان و در نهایت نیز به‌کارگیری عملی و کاربرد دانش در سازمان می‌پردازد.

ابعاد پرسش‌نامه استاندارد مدیریت دانش در سازمان:

·       کسب (تولید دانش) دانش

·       طبقه‌بندی و ذخیره‌سازی دانش

·       تسهیم دانش و به‌اشتراک‌گذاری دانش

·       به‌کارگیری و کاربرد دانش

پرسش‌نامه قابلیت­های تکنولوژی: برای بررسی و سنجش قابلیت­های تکنولوژی از پرسش‌نامه ارائه شده برگرفته از مقاله ارزیابی قابلیت­های تکنولوژی پاندا و رامانتان³ (1996) استفاده می­شود.

پرسش‌نامه سنجش سازمان هوشمند: برای بررسی و سنجش سازمان هوشمند در شعب بانک کشاورزی در شهر تهران از پرسش‌نامه بر اساس مدل ارائه شده در مطالعه نجاری، آذر، احمدی و جلیلیان (1394) استفاده می­شود.

باتوجه‌به ابعاد ارائه شده برای سنجش سازمان هوشمند در این پژوهش برای هر بعد دو پرسش در نظر گرفته شده است.

جهت سنجش پايايي ابزار اندازه­گيري مورداستفاده در اين پژوهش از روش آلفاي کرونباخ که از مهم‌ترین و رايج­ترين روش­ها است استفاده شد.

جدول 2:  آلفاي كرونباخ پرسش‌نامه

متغیرها	تعداد سؤالات	ضریب آلفای کرونباخ
مدیریت دانش	14	75/0
سازمان هوشمند	6	84/0
قابلیت‌های تکنولوژی	6	75/0

 

برای تجزیه‌وتحلیل داده­ها جهت بررسی و آزمون فرضیه­ها از مدل‌سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزار Lisrel  استفاده می­شود.  شکل (2) برآورد مدل معادلات ساختاری به‌صورت تفکیکی در حالت استاندارد نشان می­دهد.

 

شکل 2: مدل معادلات ساختاری در حالت استاندارد

شکل (3) برآورد مدل معادلات ساختاری در حالت معنی‌داری نشان می­دهد.

 

شکل3:  مدل معادلات ساختاری درحالت معنی‌داری

جدول(3) معرف انواع شاخص­های برازش و معنی‌داری مدل است.

جدول3 : شاخص­های برازش مدل­های تحقیق

شاخص	مقدار مطلوب	مقدار به‌دست‌آمده	نتیجه
RMSEA	08/0≥&≥0	078/0	تأیید
	3≥&≥1	43/2	تأیید
GFI	1≥&≥9/0	89/0	تأیید
IFI	1≥&≥9/0	94/0	تأیید
CFI	1≥&≥9/0	94/0	تأیید
NFI	1≥&≥9/0	90/0	تأیید
NNFI	1≥&≥9/0	93/0	تأیید

 

باتوجه‌به شاخص­های برازش مدل می­توان ارزیابی مناسبی از مدل­های ساختاری تحقیق داشت.

 

خلاصه نتایج آزمون فرضیه­های پژوهش

جدول (4) نتایج آزمون فرضیه­های پژوهش بر اساس مدل معادلات ساختاری را نشان می­دهد.

جدول 4 : خلاصه نتایج آزمون فرضیه های پژوهش

فرضیه	مسیر		ضریب مسیر استاندارد	آماره (t)	نتیجه
1	خلق دانش	قابلیت­های تکنولوژی	36/0	26/2	تأیید
2	ذخیره‌سازی دانش		52/0	86/3	تأیید
3	تسهیم دانش		49/0	51/3	تأیید
4	به‌کارگیری دانش		45/0	69/4	تأیید
5	قابلیت­های تکنولوژی	سازمان هوشمند	34/0	72/7	تأیید

 

نتایج جدول (3) نشان می­دهد کلیه فرضیه­های پژوهش تأیید شده‌اند؛ بنابراین مولفه‌های مدیریت دانش از طریق قابلیت­های تکنولوژی بر سازمان هوشمند تأثیرگذار هستند. نتایج آزمون فرضیه­های پژوهش نشان داد ذخیره‌سازی و تسهیم دانش بیشترین تأثیر را بر قابلیت­های تکنولوژی دارند.

 

آزمون فرضیه اصلی تحقیق

برای آزمون فرضیه اصلی تحقیق از مدل‌سازی معادلات ساختاری استفاده می­شود.

 

شکل 4: مدل معادلات ساختاری درحالت استاندارد

شکل (4) برآورد مدل معادلات ساختاری در حالت معنی‌داری نشان می­دهد.

 

شکل 5 : مدل معادلات ساختاری درحالت معنی‌داری

 

یافته­های تحقیق

فرضیه اول پژوهش: خلق دانش بر سازمان­های هوشمند با نقش تعدیلگر قابلیت­های تکنولوژی تأثیرگذار است.

نتایج آزمون مدل معادلات ساختاری نشان داد اثر خلق دانش بر قابلیت تکنولوژی با ضریب مسیر 36/0 و اثر قابلیت تکنولوژی بر سازمان­های هوشمند با ضریب مسیر 78/0 معنی‌دار شده است. به‌عبارت‌دیگر از نظر کارکنان بانک کشاورزی خلق دانش از طریق قابلیت­های تکنولوژی بر سازمان هوشمند تأثیرگذار هستند؛ بنابراین افزایش خلق دانش و ارتقای تکنولوژی موجب ارتقای هوشمندی در شعب بانک کشاورزی در شهر تهران خواهد شد.

خلق دانش را می‌توان از ابزارهاي مهم تحقق مفاهيم مديريت عمومي نوين در بخش دولتي دانست كه نتايجي چون بهبود كيفيت تصمیم‌گیری‌ها، ايجاد سرمايه­هاي نامشهود عمومي، توسعه دانش عمومي كاركنان بخش دولتي و افزايش سطح اعتماد و رضایت‌مندی عمومي نسبت به اين سازمان­ها را در پي خواهد داشت. دانش جديد به بانک­ها این امكان را می‌دهد تا عملكرد خود را بهبود بخشد، چون بهبود مستمر، توسعه‌سازمانی و كسب مزيت رقابتي پايدار در گرو استمرار فرایند خلق دانش در سازمان است. اين موضوع از جنبه مفهومي ساده به نظر می‌رسد؛ اما در عمل بسياري از سازمان­ها در ايجاد بسترهاي لازم جهت خلق دانش با دشواري مواجه می‌شوند. اين امر را می‌توان ناشي از عدم آشنايي مديران با مؤلفه­هاي دانش‌آفرینی در سازمان­ها و ميزان تأثير هريك از اين مؤلفه­ها بر فرایند مذكور دانست. باتوجه‌به اینکه سازمان هوشمند باید دیدگاه استراتژیک داشته باشد و در برابر تغییرات پیرامون خود عکس‌العمل مناسب نشان دهد باید همواره به دنبال دانش جدید باشد. امروزه بانک­ها نقش خود را گسترش داده‌اند و مسئوليت­هاي جديدي را پذيرفته­اند كه لازمه انجام آنها، توليد بروندادهاي اداري باتکیه‌بر دانش و اطلاعات جمع‌آوری‌شده از محيط و مشتريان است.

فرضیه دوم پژوهش: ذخیره‌سازی دانش بر سازمان­های هوشمند با نقش تعدیلگر قابلیت­های تکنولوژی تاثیرگذار است.

نتایج آزمون مدل معادلات ساختاری نشان داد اثر ذخیره‌سازی دانش بر قابلیت تکنولوژی با ضریب مسیر 52/0 و اثر قابلیت تکنولوژی بر سازمان­های هوشمند با ضریب مسیر 78/0 معنی‌دار شده است. به‌عبارت‌دیگر از نظر کارکنان بانک کشاورزی ذخیره‌سازی دانش از طریق قابلیت­های تکنولوژی بر سازمان هوشمند تأثیرگذار هستند؛ بنابراین افزایش ذخیره‌سازی دانش و ارتقای تکنولوژی موجب ارتقای هوشمندی در شعب بانک کشاورزی در شهر تهران خواهد شد.

فرضیه سوم پژوهش: تسهیم دانش بر سازمان­های هوشمند با نقش تعدیلگر قابلیت‌های تکنولوژی تأثیرگذار است.

نتایج آزمون مدل معادلات ساختاری نشان داد اثر تسهیم دانش بر قابلیت تکنولوژی با ضریب مسیر 49/0 و اثر قابلیت تکنولوژی بر سازمان­های هوشمند با ضریب مسیر 78/0 معنی‌دار شده است. به‌عبارت‌دیگر از نظر کارکنان بانک کشاورزی تسهیم دانش از طریق قابلیت­های تکنولوژی بر سازمان هوشمند تأثیرگذار هستند؛ بنابراین افزایش تسهیم دانش و ارتقای تکنولوژی موجب ارتقای هوشمندی در شعب بانک کشاورزی در شهر تهران خواهد شد.

انقلاب فناوری اطلاعات در بانک‌ها، امکان دسترسی مدیران ارشد به کارکنان در محل‏های مختلف را فراهم می‏کند. بانک‌ها از این رسانه‌ها به‌عنوان واسطه استفاده نموده و کاهش در هزینه­های سفر، صرفه‌جویی در وقت و همچنین تعامل متقابل بین پرسنل را ایجاد ‌می‌نمایند. تسهیم دانش توسط این ابزار تسهیل می‌یابد؛ بنابراین ارتقای تکنولوژی در بانک­های هوشمند به تسهیم دانش از نظر سرعت و حجم انتقال اطلاعات بسیار کمک می­کند.

فرضیه چهارم پژوهش: به‌کارگیری دانش بر سازمان­های هوشمند با نقش تعدیلگر قابلیت­های تکنولوژی تأثیرگذار است.

نتایج آزمون مدل معادلات ساختاری نشان داد اثر به‌کارگیری دانش بر قابلیت تکنولوژی با ضریب مسیر 49/0 و اثر قابلیت تکنولوژی بر سازمان­های هوشمند با ضریب مسیر 78/0 معنی‌دار شده است. به‌عبارت‌دیگر از نظر کارکنان بانک کشاورزی به‌کارگیری دانش از طریق قابلیت­های تکنولوژی بر سازمان هوشمند تأثیرگذار هستند؛ بنابراین افزایش به‌کارگیری دانش و ارتقای تکنولوژی موجب ارتقای هوشمندی در شعب بانک کشاورزی در شهر تهران خواهد شد.

فرضیه پنجم پژوهش: قابلیت­های تکنولوژی بر سازمان­های هوشمند تأثیرگذار است.

نتایج آزمون مدل معادلات ساختاری نشان داد اثر قابلیت تکنولوژی بر سازمان­های هوشمند با ضریب مسیر 78/0 معنی‌دار شده است. به‌عبارت‌دیگر از نظر کارکنان بانک کشاورزی قابلیت­های تکنولوژی بر سازمان هوشمند تأثیرگذار هستند؛ بنابراین ارتقای تکنولوژی موجب ارتقای هوشمندی در شعب بانک کشاورزی در شهر تهران خواهد شد. نتایج این پژوهش نشان داد مولفه­های مدیریت دانش از طریق قابلیت­های تکنولوژی بر سازمان هوشمند تأثیرگذار هستند. بر اساس این نتایج و باتوجه‌به اینکه سازمان­های هوشمند، قابلیت و مهارت خاصی را جهت کسب، سازماندهی و به اشتراک گذاردن انواع دانش­های سازمان خود دارند. این سازمان­ها با مدیریت دانش قادرند همواره رفتارشان را با محیط متغیر و پویا منطبق نمایند و بر عملکردشان بیفزایند. عصری که در آن زندگی می­کنیم در حال تکوین تمدن نوینی است. این تمدن نوین با ورود فناوری اطلاعات در تمام عرصه­های زندگی شکلی را پدید آورده که با دوره­های قبل قابل‌مقایسه نیست. فناوری اطلاعات در واقع با خود اشکال جدید سازمان، کار، خانواده و نظام جدید اقتصادی، تعارض­های جدید سیاسی و مهم‌تر از همه آگاهی دگرگون یافته‌ای را به همراه آورده است.

مدیریت دانش از آنها که باعث ساده‌سازی در تحویل به‌موقع و مؤثر اطلاعات می‌گردد، در حال تبدیل‌شدن به مهم‌ترین اصل مدیریتی در تقریباً همه بانک‌ها است. این اطلاعات در تمامی فرایندهای سازمانی از قبیل برنامه‌ریزی، کنترل، تصمیم‌گیری و ارزیابی مورداستفاده قرار می‌گیرد. مدیریت دانش در تدوین و فرمول‌بندی فعالیت‌های استراتژیک، فنی و عملیاتی به‌منظور دستیابی به اهداف مطلوب سازمانی به بهترین شکل به مدیران کمک می‌کند. امروزه بانک‌های مدرن در حال بررسی اهمیت و ارزش مدیریت دانش در عملیات کاری بانک‌ها هستند. محدوده دانش می‌تواند طیف وسیعی از سرمایه فکری داخلی مختص به خود سازمان بانکی تا حجم عظیم‌داده‌های مبادله شده در اثر معامله با هر مشتری را شامل شود. بخش بانکداری، همواره بهبود رضایت‌مندی مشتری را مدنظر قرار داده تا به افزایش درآمد بانک منجر شود. فرایند خلق دانش، ذخیره‌سازی و انتشار آن برای مؤسسات بانکی ضروری به نظر می‌رسد و بانک‌ها به‌منظور پایش و مدیریت این فرایندهای حیاتی، افراد خبره و متخصص را به استخدام خود درمی‌آورند. حوزه‌های معمول از کاربرد مدیریت دانش در بانک عبارت‌اند از: مدیریت ریسک، مدیریت بازاریابی، مدیریت ارتباط با مشتری و اندازه‌گیری عملکرد که به‌خصوص به نفع سهام‌داران بانک است. امروزه در بانک‌های بزرگ، سرمایه‌گذاری در سیستم‌های مدیریت دانش همانند سیستم‌های پشتیبان تصمیم، انبار داده و داده‌کاوی به‌سرعت درحال‌رشد است و مدیران بانکی سیستم‌های پشتیبانی کامپیوتری را به‌عنوان پشتوانه‌ای شخصی در تصمیم‌گیری‌های خود می‌بینند.

لذا نتایج این پژوهش نشان داد مولفه­های مدیریت دانش بر سازمان هوشمند از طریق قابلیت­های تکنولوژی تأثیرگذار هستند. زیرا بانک‌ها از تکنولوژی‌های مختلفی برای مدیریت دانش استفاده می‌کنند. در میان این فناوری‌ها، پایگاه‌های داده و صفحات وب به همراه پست الکترونیکی از جمله رایج‌ترین فناوری‌های مورداستفاده در بانک‌ها است. از طریق این فناوری‌ها دانش از نوع ضمنی و صریح، در پایگاه‌های داده خلق و نگهداری می‌شود و به‌راحتی قابل‌دسترسی و اشتراک‌گذاری میان کارکنان و مشتریان است.

نهادهای بانکی، سازمان‌های خدماتی هستند که عمدتاً توسط منابع انسانی خود، تکنولوژی، فرایندها، نوآوری و همکاری‌های استراتژیک در سراسر تولیدات، فعالیت‌ها و واحدهای کسب‌وکار، هدایت می‌شوند. سازمان‌ها جهت استفاده بهینه از حجم عظیم استعداد درون‌سازمانی و رفع نیاز مهارتی خود، اقدام به پیاده‌سازی مدیریت دانش می‌نمایند. منابع انسانی می‌بایست جهت دستیابی به نوآوری‌ها و موفقیت منجر به کارایی نتایج، از طریق کسب مزیت رقابتی و بالابردن ارزش شرکت، تشویق گردند. استراتژی‌های اصلی برای رسیدن به این امر عبارت‌اند از:

درک مشترک از مفهوم و تعریف مدیریت دانش به‌وسیله تمام افراد درگیر در بانک؛ پذیرش اهداف مدیریت دانش در تمامی ساختار سلسله‌مراتب مدیریت دانش؛ آمادگی لازم در پایلوت مدنظر و درگیر با فرایند مدیریت دانش؛ استفاده مؤثر از تکنولوژی و اطلاعات؛ سیستم هدفمند و قوی جهت ارزیابی کارایی و اثربخشی مدیریت دانش به طور مداوم؛ نوآوری پایدار و هم‌افزایی متقابل.

در مدل مدیریت دانش بانکی نیروهای محیطی نظیر اهمیت حفظ مزیت رقابتی آن برای سازمان از طریق مدیریت درست دانش یا نیاز سازمان به توزیع دانش خود در میان منابع انسانی پراکنده در نقاط جغرافیایی مختلف می­توانند سازمان را وادار به آغاز یک برنامه مدیریت دانش کنند.

محیط درونی: مدیرعامل، CEO، مدیر، سرپرست، کارکنان، کارگران

محیط بیرونی: گروه دولت، رسانه‌ها، رقبا، مشتریان

تکنولوژی: اینترنت، اینترانت، ایمیل، ویدئوکنفرانس، گفتگوی اینترنتی (IRC)، موبایل، تلفن، گفتگو، جلسه دانش صریح: اسناد، گزارش­ها، نامه‌ها و غیره

دانش ضمنی : نظرات، ایده­ها، افکار، طرح‌ها، تجربیات، ارتباط کلامی، مصاحبه، سخنگویان مهمان و غیره

لذا باتوجه‌به نتایج ابن پژوهش مولفه‌های مدیریت دانش از طریق قابلیت­های تکنولوژی بر سازمان هوشمند تأثیرگذار هستند؛ بنابراین فناوری اطلاعات تنها در صورتی مؤثر است که به‌درستی در مدیریت داده‌ها به کار گرفته شود. برای فراهم‌کردن امکان تسهیم دانش در هر زمان و در هر کجا، انواع مختلفی از ابزارهای تکنولوژیکی وجود دارد. تکنولوژی موبایل، سخت‌افزار و نرم‌افزار قابل‌حمل، شبکه‌ها، ایمیل، کنفرانس از راه دور و اینترانت­ها برخی از پراستفاده‌ترین تکنولوژی‌ها برای خلف و تسهیم دانش هستند. مخازن دانش و انبار داده، جزء تکنولوژی‌های مورداستفاده در حفظ دانش هستند.

 

 پیشنهادها 

توسعه فرایند دانش‌آفرینی از طريق توجه به دانش‌آفرینی در درون ساختار رسمي سازمان. در اين راستا سازمان نه‌تنها بايد واحد ساختاري مشخصي را جهت مطالعات و پژوهش­هاي بانکی در نظر بگيرد بلكه بايد در ساير واحدها و بخش­هاي تخصصي سازمان نيز تاحدامکان يك جايگاه رسمي براي كارشناساني كه وظيفه ثبت و انتقال دانش واحد مذكور را بر عهده دارند، در نظر گرفته شود.

به مدیران بانک­ها پیشنهاد می­شود بودجه بیشتری توسط سازمان برای پروژه‌های سیستم‌های اطلاعاتی مدیریت به‌منظور ارتقای فناوری در سازمان، اختصاص داده شود.

آموزش مستمر پرسنل بانک‌ها درباره اهمیت مدیریت دانش و منافع مربوط به آن انجام شود.

کارگاه‌های آموزشی، سمینارها، دوره‌ها و جلسات آموزشی به‌منظور افزایش آگاهی نسبت به مدیریت دانش در بانک­ها برگزار شود و از کارکنان خواسته شود تا در کلاس‌های مربوطه شرکت کرده و مفاهیم تئوری در کلاس­ها را به‌صورت عملی در شعب اجرا کنند.

در مورد دستاوردهای هر بخش، ناشی از استفاده از مدیریت دانش در بانک­ها بحث شود. بانک‌ها موظف‌اند نشست‌های سالانه را برای ایجاد استراتژی‌های آینده بر اساس موفقیت‌های قبلی، طرح‌ریزی و برگزار نمایند.

آموزش‏های میان وظیفه‏ای نقش بزرگ‌تری در مدیریت دانش بانک‏ها ایفا می‌کند. درجات بالایی از روابط درونی در مناطق عملیاتی مختلف در کسب‌وکار بانکی گسترده وجود دارد؛ بنابراین برای متخصصان عملیاتی مهم است که درک گسترده‏ای از نقش‏ها و عملکرد تیم‏های میان وظیفه‌ای مختلف داشته باشند که این مهم از طریق آموزش‏های میان وظیفه‏ای امکان‌پذیر است.

به پژوهشگران پیشنهاد می­شود الگوی مفهومی این پژوهش را در بانک­های دیگر دولتی و خصوصی و همچنین سازمان­های دولتی دیگر اجرا کنند و نتایج آن را با نتایج این پژوهش مقایسه کنند.

 

منابع

 نجاری، حمیدرضا و علی‌اکبر آقایی (1393). «سازمان هوشمند»، علوم مدیریت با محوریت توسعۀ پایدار، شمارۀ 2، صص 1-10.

سعیدی‌پور، بهمن. محمدی‌پور، عباس. (1397). هوشمندسازی سازمان. کنفرانس اندیشه­های نوین و خلاق در مدیریت و حسابداری.

شهبازی، بهزاد؛ الهیاری، رحمت‌الله و محرک مالی، سید محمد (1389). توانمندسازی کارکنان (تعاریف، الزامات و مدل‌ها). نشریه علمی، تخصصی منابع انسانی ناجا. 5 (21)، 33-58.

عرفانی، ابراهیم، (1392)، بررسی رابطه بین هوش کسب‌وکار و فرایندهای بانکی در بانکداری نوین ایران، نخستین کنفرانس ملی توسعه مدیریت پولی و بانکی، تهران.

Newman, B. and k. w. Conrad, (1999) "A frame work for characterizing knowledge management method", practices, and Technologies.

نجاری، رضا؛ آذر، عادل؛ احمدی، فریدون؛ جلیلیان، حمیدرضا. (1394). ارائه چارچوب عوامل سازمان هوشمند در شرکت­های تولیدی. پژوهش­های مدیریت منابع انسانی دوره 5، شماره 2 تابستان 1394.

Panda H & Ramanathan P. 1996. `Technological Capability Assessment of A Firm in the Electricity Sector’, Technovation, 16(10), pp 561-588

King, W. R. (2009). Knowledge management and organizational learning. Springer US.3-13

جعفري،ليلا، داريوش غفوري، آذر، (1385)، ارزيابي تأمین‌کنندگان بر اساس مدل MFQM، دومين كنفرانس لجستيك و زنجيره تأمین، تهران، انجمن لجستيك ايران

الوانی سید مهدی، همتی مهاجر صادق، بیگی نیا عبدالرضا. (1391) بررسی رابطه ساختار سازمانی باهوش سازمانی (مطالعه موردی: سازمان­های دولتی استان لرستان). مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت.; ۳ (۱۱):۲۵-۵۴

طبرسا،غلامعلی، ابدالی، رقیه، حاتمی، سکینه، (1390) ارتقای خلق دانش سازمانی: تبیین نقش هوش سازمانی و یادگیری سازمانی (شرکت سایپا یدک)، پژوهش­های مدیریت منابع سازمانی سال اول پاییز 1390 شماره 3

کیماسی، مسعود؛ چیت‌سازان، هستی؛ فاخر، اسلام، (1390) هوش سازمانی بررسی مقایسه­ای بانک‌های دولتی و خصوصی مدیریت بازرگانی پاییز 1390، دوره سوم - شماره 3 - 131 تا 146

احتشام راثي رضا, محرابي جواد، (1395) تأثیر فناوري اطلاعات بر بهبود عملکرد سازماني در سيستم­هاي هوشمند بانکداري (مطالعه موردي: بانک صادرات شعب تهران)، خط‌مشی‌گذاری عمومي در مديريت (رسالت مديريت دولتي) بهار 1395 , دوره 7 , شماره 21 ; از صفحه 55 تا صفحه 71 .

Nisara Tahir M. Prabhakarb, Guru, Strakovaa Lubica. (2018). Social media information benefits, knowledge management and smart organizations. Journal of Business Research. Received 5 August 2017; Received in revised form 1 May 2018; Accepted 5 May 2018.

Hawedi, H S., Haryani H., Ariza N. & Abadalghader, A.A. (2011). Current challenges and future perspective: the Influence of organizational Intelligence on Libyan oil and Gas Industry. International journal of computer science and network security, 11 (1), 145-147.

---

[1]  - استادیار گروه کامپیوتر، واحد نور، مرکز محمودآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، محمودآباد، ایران (نویسنده مسؤول)

[e-mail]

[2]  - کارشناس شرکت گسترش فناوری­های نوین، تهران، ایران                   [e-mail] 

تاریخ وصول:5/2/1401                                                                       تاریخ پذیرش:29/5/1401 

 

 

[3] . Panda , Ramanathan

---