بررسی مبانی حقوقی تملک و تصرف اراضی در نیروهای مسلح

الموضوعات : فقه و مبانی حقوق اسلامی

وحید عبادی ¹ , احمد یوسف زاده ²

1 - دانشجوی دکتری ، گروه حقوق ، واحد تبریز، دانشگاه آزاداسلامی ، تبریز، ایران
2 - استادیار گروه حقوق دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران ( نویسنده مسئول)

تاريخ الإرسال : 16 السبت , جمادى الأولى, 1444 تاريخ التأكيد : 08 الإثنين , رجب, 1444 تاريخ الإصدار : 07 الأحد , رمضان, 1445

الکلمات المفتاحية: مالکیت, تملک, تصرف, اراضی, نیروهای مسلح,

ملخص المقالة :

نیروهای مسلح به‌عنوان بخشی از حاکمیت از ضوابط حاکم بر بخش عمومی تبعیت می‌کنند، باوجود این مسئله، به دلیل اهمیت خاص نقش نیروهای مسلح در حفظ امنیت کشور و وظایف خاص آن‌ها، ضوابط، شرایط اضافی و در برخی موارد معافیت‌هایی برای این نیروها در نظر گرفته شده است. در ضمن روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی بوده و چالش اصلی مقاله حاضر عبارت است از بررسی مبانی تملک و تصرف اراضی توسط نیروهای مسلح و چهارچوب اعمال آن. در انتهای مقاله مشخص خواهد شد که قوانین و مقررات مربوط به اموال تحت تملک و تصرف نیروهای مسلح و پیچیدگی فعالیت‌های حقوقی آن‌ها و تفاوت بین قواعد حاکم بر اراضی و املاک این نیروها با سایر اموال اشخاص عمومی به دلیل اهمیت نظم عمومی و همچنین قادر بودن ارتش در اجرای مأموریت‌های محوله است. در این راستا، نیروهای مسلح اراضی مورد نیاز خود را که عموماً از اراضی ملی شده و دولتی است با هماهنگی دستگاه‌های ذی‌ربط تملک و مورد بهره‌برداری قرار می‌دهد و در ضمن بعضی از اراضی و املاک اشخاص حقیقی یا حقوقی غیردولتی نیز بنا به نیازمندی‌ها و ضرورت‌های جنگ تحمیلی در اختیار نیروهای مسلح قرار گرفته است.

المصادر:

اسماعیلی، محسن، (1378)، قاعده ولایت حاکم بر ممتنع، فصلنامه حکومت اسلامی، شماره 11، ص 74.
انصاری، ولی اله، (1377)، کلیات حقوق قراردادهای اداری، تهران، نشر حقوقدان، چ اول
بشیری، عباس، داوود پور، حمید، (1399)، تملک املاک، اراضی، مستحدثات دولتی و شهرداری‌ها، تهران، انتشارات جاودانه، چ دوم.
جامه بزرگ، محمد، (1369)، تملک اراضی توسط دولت و شهرداری‌ها، چ اول، انتشارات مسلم، همدان
خامنه‌ای، سید محمد، (1375)، مالکیت عمومی، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، چ دوم
شمس، عبداله، (1382)، آیین دادرسی مدنی، ج اول، چ پنجم، نشر میزان، تهران
صدر، سید محمد باقر ، (1360)، اقتصاد ما، ترجمه اسپهبدی، جهاد سازندگی، مشهد
قاسمی، داود، زکریایی، راویه، (1390)، خرید و فروش اموال دولتی و عمومی، تهران، نشر میزان.
قربانی، فرج اله، (1381) ، مجموعه کامل قوانین و مقررات اراضی و اصلاحات ارضی، تهران، انتشارات دانش، چ اول
کامیار، غلامرضا، (1389)، حقوق شهری، انتشارات مجد، تهران، چ اول
مادلونگ، ویلفرد، (1376)، تاریخ سیاسی اسلام، ترجمه دکتر محمد مهدی فولادوند، انتشارات امیرکبیر، جلد اول، چ دهم.
متین دفتری، احمد، (1391)، آیین دادرسی مدنی و بازرگانی، انتشارات مجد ج 1، تهران.
مدرسی طباطبایی، حسین، (1362)، زمین در فقه اسلامی، نشر فرهنگ اسلامی، ج اول، تهران
ملکی، وحید، عسگری، نسرین، (1395)، تملک اراضی توسط نیروهای مسلح، تهران، انتشارات مجد، چ اول.
میرزایی، علیرضا، (1400)، تملک اراضی توسط دولت و شهرداری، تهران، انتشارات بهنامی، چ ششم
نصیرزاده، سعید، (1380)، مجموعه آراء وحدت رویه دیوان عدالت اداری، تهران، انتشارات سکه، چ اول.
نوروزی، بهروز، (1384)، نظام حقوق تملک املاک در شهرداری‌ها، ماهنامه کانون، شماره 58، 141.
هاشمی، سیدمحمد، (1385)، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، ج دوم، تهران، نشر میزان، چ دوازدهم.

ب: عربی
انصاری، مرتضی، (1374)، کتاب المکاسب، جلد دوم، انتشارات اسماعیلیان، قم، چاپ سوم.
حلی، علامه، (1403 )، کتاب المبسوط. قم: انتشارات اسلامی.
خمینی، روح الله، (1379)، کتاب البیع. قم: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
خمینی، روح الله، (1379)، کتاب تحریر الوسیله. قم: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
شهید ثانی، (1410)، الروضة البهیه فی شرح اللمعة الدمشقیه، (دار الهادی للمطبوعات)، ج ششم.
عمید زنجانی، عباسعلی، (1391)، قواعد فقه، جلد اول (حقوق خصوصی)، انتشارات سمت، چ پنجم.
محقق حلی، احمد بن محمد، (1408)، کتاب شرایع الاسلام. قم: مؤسسه امیرالمؤمنین.
محقق داماد، سید مصطفی، (1396)، قواعد فقه، بخش مدنی، انتشارات مرکز نشر علوم اسلامی.