بررسی عدم توازن شاخص آموزش در پاردایم توسعه انسانی بین استانهای کشور با تأکید بر برنامه پنجم توسعه
الموضوعات :لیلا کلانتری دهقی 1 , ایرج ساعی ارسی 2 , ساسان ودیعه 3
1 - دانشجوی دوره دکتری جامعه شناسی اقتصادی و توسعه، گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی ،تهران، ایران
2 - استادیار گروه جامعه شناسی، واحد ابهر، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.
3 - استادیار گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران.
الکلمات المفتاحية: شاخص توسعه انسانی, شاخص آموزش, عدم توازن, برنامه پنجم توسعه, عدالت آموزشی,
ملخص المقالة :
زمینه: دنیای امروز توسعهیافتگی را در ابعاد چندجانبه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگ تعریف میکند. شاخص توسعه انسانی بهعنوان بخش حائز اهمیت توسعه بر بستر وجودی عواملی شکل میگیرد که یک عامل مهم آن شاخص آموزش است که توازن در توزیع آن بهعنوان یکی از شرایط مستعد بسترساز توسعه در هر جامعه است. هدف: هدف از انجام این تحقیق مقایسه شاخص آموزش در میان استان های کشور و اکتشاف عوامل مؤثر بر عدم توازن سطح شاخص آموزش و طراحی پارادایم شاخص توسعه انسانی در بین استانهای کشور است. روش: تحلیل توصیفی- مقایسهای شاخص آموزش و شاخص توسعه انسانی میان استانهای کشور و استفاده از روش اکتشافی، دادههای کیفی بهدستآمده از مصاحبهها، از روش نظریه داده بنیاد و با استفاده از نرمافزار Maxqda تجزیه و تحلیل گردید و جهت دستیابی به پارادایم عدم توازن سطح شاخص توسعه انسانی کدگذاریها صورت پذیرفت. یافتهها: بررسیها نشان میدهد شاخص آموزش عامل مؤثر و بنیادین در دستیابی به توسعه انسانی و در نهایت توسعه کشور است و در توزیع شاخص آموزش میان استانهای کشور توازن وجود ندارد. درنهایت پنج عامل عدم توازن شاخص توسعه انسانی شناساییشده است که شامل: امکانات آموزشی، امکانات بهداشتی و رفاهی، برنامهریزی نامناسب، توسعه نامتوازن و فقر اقتصادی میباشد. بنابراین این عوامل موجب شکلگیری و تحقق توسعه انسانی خواهند شد. نتایج: عدم توازن در توزیع شاخصهای آموزش بهعنوان عامل بنیادین توسعه انسانی در میان استانهای کشور یکی از موانع بزرگ توسعه محسوب میشود. باید از طبقاتی بودن شاخص آموزش فاصله گرفت و در دسترسی آحاد جامعه به شاخص آموزش و توسعه انسانی توازن برقرار گرفت.
