الگوی بالندگی دانشگاه‌ها بر اساس استقرار مدیریت و بهره‌وری سبز در آموزش عالی ایران: شاخص ها و موانع ها

الموضوعات :

مهسا ذوالفقاریان ¹ , علی اکبر امین بیدختی ² , سکینه جعفری ³

1 - دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، گروه مدیریت آموزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
2 - استاد رشته مدیریت آموزشی، گروه علوم تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه سمنان
3 - دانشیار رشته مدیریت آموزشی، گروه علوم تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه سمنان.

تاريخ الإرسال : 26 الجمعة , جمادى الثانية, 1446 تاريخ التأكيد : 18 الجمعة , ذو القعدة, 1446 تاريخ الإصدار : 22 الثلاثاء , ذو القعدة, 1446

الکلمات المفتاحية: دانشگاه سبز, مدیریت سبز, بهره‌وری سبز, بالندگی آموزش سبز, نظریه داده بنیاد.,

ملخص المقالة :

هدف: با توجه به نقش و عملکرد دانشگاه‌ها هدف این پژوهش این است تا با رویکردی تفسیرگرایانه شاخص‌ها و موانع اجرای آن را در نظام آموزش عالی ایران واکاوی کند.

روش: رویکرد پژوهشی بکار برده شده در این پژوهش کیفی می‌باشد و داده‌های این پژوهش با استفاده از روش مصاحبه باز و بر اساس روش نمونه‌گیری هدفمند و گلوله برفی، به تعداد 13 نفر از اساتید و صاحب‌نظران جمع‌آوری گردید.

یافته‌ها: یافته های اصلی این پژوهش با استفاده از نظریه زمینه‌ای (داده بنیاد) شامل ابعاد مهمی ازجمله: نهادینه کردن نیروی‌های انسانی سبز -زیرساخت‌های فناوری سبز - بالندگی مدیریت سبز - بالندگی پژوهش سبز - اقتصاد بالندگی زیست‌بوم بود و همچنین در بررسی موانع اجرای این ابعاد­ها موانعی شامل: موانع نهادینه کردن نیروی انسانی - موانع زیرساخت‌های فناوری سبز - موانع پژوهش سبز - موانع ساختاری و مدیریت سبز - موانع اقتصادی زیست شناسایی می‌باشد.

نتیجه گیری: با استفاده از یافته‌های پژوهش، مدل بالندگی دانشگاه‌ها تدوین و بر اساس نتایج حاصله؛ مشخص شد که یکی از موانع مهم در نبود بالندگی دانشگاه‌ها موانع اقتصادی زیست‌بوم از یک‌سو و از سوی دیگر، ساخت اقتصادی ِ حاکم بر کشور، ساختی انحصاری و الیگارشیک است.

المصادر:

اجتهادی، مصطفی، قورچیان، نادر قلی، جعفری، پریوش و شفیع‌زاده، حمید.(1390). شناسایی ابعاد و مؤلفه‌های توسعه هیئت‌علمی و ارائه یک مدل مفهومی. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی،17(6):21-46.
باقر زاده، طاهره. (1398). بررسی اولویت‌های زیست‌محیطی در مراکز دانشگاهی به روش AHP (مطالعه موردی: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات.
جمشیدی، لاله. (1385). بررسی بالندگی اعضای هیئت‌علمی دانشگاه شهید بهشتی و تدوین الگویی برای بهبود آن. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی.
سید علوی، سید محمد؛ قلاوندی، حسن؛ قلعه‌ای، علی‌رضا و محمدخانی، کامران. (1396)، شناسی و اولویت‌بندی مؤلفه‌های مدیریت سبز دانشگاه‌ها. فصلنامه‌ علوم و تکنولوژی محیط‌زیست،21(2):31-71.
گودرزی، ابراهیم و وظیفه دوست، حسین. (1395). بررسی ویژگی‌های مدل بالندگی سازمانی مدیریت پروژه (OPM3) در مقایسه با سایر مدل‌های بلوغ مدیریت پروژه. فصلنامه مطالعات مدیریت و حسابداری،2(2):157-166.
نوه ابراهیم، عبدالرحیم و پورکریمی، جواد. (1387). ارائه الگوی مفهومی بهسازی اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی. فصلنامه پژوهش در ‌¬نظام‌های آموزشی. سال دوم، 5: 101-121.
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری. (1396). دستورالعمل مدیریت سبز (مصرف انرژی، مواد و حفظ محیط‌زیست) در دانشگاه‌ها، مراکز پژوهشی و پارک‌های علم و فناوری. تفاهم‌نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور.
Azeiteiro, U. M., Bacelar-Nicolau, P., Caetano, F. J. P., & Caeiro, S. (2015). Education for sustainable development through e-learning in higher education: experiences from Portugal. Journal of Cleaner Production, 11(2), 226.
Biron, M., & Hanuka, H. (2015). Comparing normative influences as determinants of knowledge continuity. International Journal of Information Management, 35(6), 655-661.‏
Chen, X., Chen, Y., Zhang, X., & He, Q. (2025). Green transformational leadership and green innovation in megaprojects: is green knowledge sharing a missing link? Engineering, Construction and Architectural Management, 32(1), 194-213.‏
Creswell J. w. (2012). Educational research: planning, conducting and evaluating quantitative and qualitative research. (Fourth edition). Pearson. Boston.
Hák, T., Janoušková, S., & Moldan, B. (2016). Sustainable Development Goals: A need for relevant indicators. Ecological indicators, 60, 565-573.‏
Hoover, E., & Harder, M. K. (2015). “What lies beneath the surface? The hidden complexities of organizational change sustainability in higher education”. Journal for of Cleaner Production, 106, 175-188.
Jackson, S. E., Schuler, R. S., & Jiang, K. (2014). An aspirational framework for strategic human resource management. Academy of Management Annals, 8(1), 1-56.
Lambert, S. (2020). Tertiary Education. Quality Education, 884-889.‏
Leal Filho, W. (2012). Sustainable development at universities: New horizons. Umweltbildung, umweltkommunikation und nachhaltigkeit/environmental education, communication and sustainability. Peter Lang GmbH, Internationaler Verlag Der Wissenschaften. Eschborner Landstrasse 42-50, D-60489 Frankurt Am Main, 34.
Leal Filho, W., Manolas, E., & Pace, P. (2015). The future we want: Key issues on sustainable development in higher education after Rio and the UN decade of education for sustainable development. International Journal of Sustainability in Higher Education, 16(1), 112-129.
Lin, J., Luo, Z., & Luo, X. (2020). “Understanding the roles of institutional pressures and organizational innovativeness in contextualized transformation toward e-business: Evidence from agricultural firms”. International Journal of Information Management, 51, 102025.
Liu, P., Teng, M., & Han, C. (2020). “How does environmental knowledge translate into pro-environmental behaviors? mediating role of environmental attitudes The and behavioral intentions”. Science of the Total Environment, 728, 138126.
Lozano, R., Lukman, R., Lozano, F. J., Huisingh, D., & Lambrechts, W. (2013). “Declarations for sustainability in higher education: becoming better leaders, through addressing the university system”. Journal of Cleaner Production, 48, 10-19.
Lubua, F. G., & Kessler, G. (2022). Academic Entrepreneurship in CALL: A Significant Subject in the Era of Knowledge Economy. International Journal of Computer-Assisted Language Learning and Teaching (IJCALLT), 12(1), 1-16.‏
Mancha, R. M., & Yoder, C. Y. (2015). Cultural antecedents of green behavioral intent: An environmental theory of planned behavior. Journal of environmental psychology, 43, 145-154.‏
Neto, J. Q. F., Walther, G., Bloemhof, J., Van Nunen, J. A. E. E., & Spengler, T. (2009). A methodology for assessing eco-efficiency in logistics networks. European. Journal of Operational Research, 193(3), 670-682.
Oliver, R. L. (1999). Whence consumer loyalty? Journal of marketing, 63(4_suppl1), 33-44.‏
Rao, P. (2004). Greening production: a south‐east Asian experience. International Journal of Operations & Production Management, 24(3), 289-320.‏
Renwick, D. W. S., Redman, T., & Maguire, S. (2013). Green HRM: teaching and learning guide. International Journal of Management Reviews.
Sengupta, E., Blessinger, P., & Yamin, T. S. (2020). Introduction to integrating sustainability into curriculum. In Integrating sustainable development into the curriculum (pp. 3-14). Emerald Publishing Limited.‏
Sherren, K. (2008). A history of the future of higher education for sustainable development. Environmental Education Research, 14(3), 238-256.
Spira, F., Tappeser, V., & Meyer, A. (2013). “Perspectives on sustainability governance from universities in the USA, Germany: how do change agents employ UK, and different tools to alter organizational cultures and structures?” In Assessment Tools in Higher Education Sustainability Institutions (pp. 175-187).
Tang, G., Chen, Y., Jiang, Y., Paillé, P., & Jia, J. (2018). Green human resource management practices: scale development and validity. Asia pacific journal of human resources, 56(1), 31-55.‏
Teo, H. H., Wei, K. K., & Benbasat, I. (2003). Teo, H. H., Wei, K. K., & Benbasat, I. (2003). “Predicting intention to adopt interorganizational linkages: An institutional perspective”. MIS quarterly, 27 (1), 19-49. interorganizational linkages: An institutional perspective”. MIS quarterly, 27 (1), 19-49.
Vachon, S., & Klassen, R. D. (2007). Supply chain management and environmental technologies: the role of integration. International journal of production research, 45(2), 401-423.‏
Verhulst, E., & Lambrechts, W. (2015). Fostering the incorporation of sustainable development in higher education. learned from a change management Lessons perspective”. Journal of Cleaner Production, 106, 189-20.
Wu, Y. C. J., Shen, J. P., & Kuo, T. (2014). An overview of management education for sustainability in Asia. International. Journal of Sustainability in Higher Education, 16(3), 341-353.
Xiaoyi, Z., Dongling, W., Yuming, Z., Manokaran, K. B., & Antony, A. B. (2021). IoT driven framework based efficient green energy management in smart cities using multi-objective distributed dispatching algorithm. Environmental impact assessment review, 88, 106567.‏