فرآیند مشکلات پیرامون پدیده‌های بلاغی، آوایی و عملی در ترجمه قرآن کریم

الموضوعات : فصلنامه مطالعات قرآنی

سهراب جینور ¹ , محمدحسن معصومی ² , نادعلی عاشوری تلوکی ³

1 - دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران
2 - استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران
3 - دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران

تاريخ الإرسال : 03 الجمعة , شعبان, 1441 تاريخ التأكيد : 05 الأحد , ذو الحجة, 1441 تاريخ الإصدار : 21 الأحد , شوال, 1443

الکلمات المفتاحية: فرآیند ترجمه, قرآن کریم, تشبیه, پدیده‌های بلاغی, بیان, پدیده‌های آوایی, تفسیر,

ملخص المقالة :

پدیده‌های بلاغی و آوایی از اینکه ساختارهای بنیادین در متن ادبی هستند، از مهم‌ترین ساز و کارهای زبانی، هنری منحصر به فرد و متمایز در قرآن کریم به شمار می‌روند. مترجم قرآن کریم هر چند که کار آزموده باشد، گاهی اوقات در بسیاری از موارد از انتقال تصویرهای بلاغی و آوایی درمانده خاطر می‌گردد. این در واقع برای سامان دادن به دلالت و مفهوم جمله می‌آید، به گونه‌ای که با توجه به حلقه اتصال بسیار محکم میان تصویر و مفهوم ناقص مانده است. در این پژوهش نویسندگان تلاش نموده‌اند تا با استعانتِ نمونه‌هایی از این پدیده‌های بلاغی و آوایی مجسم‌شده در بسیاری از آیات قرآنی، این مشکل را به عرصه نمایش بگذارند، مشکلی که با توجه به خصوصیت و ویژگی ترجمه، آن را تحت شعاع قرار نمی‌دهد. بنابراین برخی از راه‌حل‌هایی را که بدان دست یازیدیم ارائه می‌نماییم و نیز با آشنایی به برخی از جانشین‌های احتمالی در آن با استفاده از تجربه‌های صاحب‌نظران در زمینة ترجمه از آن‌ها استفاده نموده‌ایم.

المصادر:

قرآن کریم.

ابن فارس (1404ق)، معجم مقاییس اللغة، قم: مکتب الاعلام الاسلامی.

البستانی، محمود (1424 ق)، البلاغة الحدیثة، قم: دار الفقه للطباعة والنشر.

جواهری، سید محمد حسن (1391ش)، روش‌شناسی ترجمه قرآن، قم: انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.

درویش، محی‌الدین (1428ق)، اعراب القرآن وبیانه، قم: کمال‌الملک.

الرافعی، مصطفی صادق( 1393ش) ، إعجاز القرآن والبلاغة النبویة، بیروت: دار الکتاب العربی.

الرصافی,انور (1433ق)، دراسة تطبیقیة لمبدأ التکافؤ فی الترجمة (من الفارسیة إلی العربیة)، قم: مرکز المصطفی العالمی للترجمة و النشر.

صالح، صبحی (1981م)، مباحث فی علوم القرآن، الطبعة الثالثة عشر، بیروت: دار العلم للملایین.

طبل، حسن (1988م)، أسلوب الالتفات فی البلاغة القرآنیة، بیروت: دار الفکر العربی.

العبد، محمد (1994م)، المفارقة القرآنیة، بیروت: دار الفکر العربی.

العلوی، یحیی بن حمزة (2002م)، الطراز، بیروت: المکتبة العصریة.

العنانی، محمد (2004م)، الترجمة الأدبیة بین النظریة والتطبییق، الطبعة الثالثة، القاهره: الشرکة المصریة العالمیة للنشر.

العیس، سالم (1999م)، الترجمة فی خدمة الثقافة الجماهیریة (دراسة)، دمشق: اتحاد الکتاب العرب.

الفرّاء (1983م)، معانی القرآن، الطبعة الثالثة، بیروت: عالم الکتب.

الفرج، علی (1379ش)، تکوین البلاغة، قم: دار المصطفی لاحیاء التراث.

الکوّاز، محمد کریم (2008م)، الأسلوب فی الإعجاز البلاغی للقرآن الکریم، الطبعة الثانیة، طرابلس: الدعوة الاسلامیة العالمیة.

محمد یونس علی، محمد (2007م)، المعنی وظلال المعنی، الطبعة الثانیة، بیروت: دار المدار الاسلامی.

مناف، مهدی محمد (1998م)، علم الاصوات اللغویة، بیروت: عالم الکتب.

، وهبة، مجدی و کامل المهندس (1979م)، معجم المصطلحات العربیة فی اللغة والادب، بیروت: مکتبة لبنان.

 

 

The Holy Quran.

Al-Abd, Mohammed (1994), Al-Mafarq al-Qarani, Beirut: Dar al-Fakir al-Arabi.

Al-Alawi, Yahya bin Hamza (2002), al-Taraz, Beirut: al-Maktabiya al-Assari.

Al-Anani, Mohammed (2004), The Interpretation of Interdisciplinary and Comparative Translation, al-Thaba'i al-Thalassi, al-Qahra: Al-Masriya al-Masriyyah al-Lumanier.

Al-Ays, Salem (1999), Interpretation in the service of al-Zaqafi al-Jamahiri (Dari), Damascus: The Alliance of Al-Arab.

Al-Bastani, Mahmoud (1424 AH), al-Balaghi al-Hadithi, Qom: Dar al-Fiqa al-Tabat al-Abbas.

Al-Fara'ah (1983), Al-Qur'anic meanings, Al-Thaba'i al-Tha'li, Beirut: The Universe of Elects.

Al-Kawaz, Mohammed Karim (2008), Al-Aswab al-Aajaz al-Balaghi Laqr al-Karim, al-Thaba'a al-Thani, Tripoli: al-Dawawi al-Islami al-Alimi.

Al-Rafi'i, Mustafa Sadegh (1393), A'jaz al-Qur'an and al-Balaghi al-Nabawi, Beirut: Darab al-Arabi

Al-Rasafi, Anwar (1433 AH), on the Comparative Approach to Translation of the Prophetic Translation (Quran: Al-Mustafa Al-Alami Center for Translation and Al-Nusra).

Darwish, Mohiuddin (1428 AH), Arab al-Quran and Vibyaneh, Qom: Kamal al-Malik.

Drum, Hassan (1988), Al-Qalani Al-Qalatiya, Beirut: Dar al-Fakir al-Arabi.

Elfaraj, Ali (1379 AD), The Development of Al-Balaghi, Qom: Dar al-Mustafa Lahiya al-Tharath.

Ibn Fars (1404 AH), the Companion of the Prophet Muhammad, Qom: The school of Allaah al-Islami.

Javaheri, Seyyed Mohammad Hassan (2012), Methodology of Translation of the Quran, Qom: Publications of the Institute of Domain and University.

Manaf, Mehdi Mohammed (1998), Alam al-Aswat al-Laghawi, Beirut: The World of Attic.

Mohammed Younes Ali, Mohammed (2007), Al-Mani al-Mani al-Mani, al-Thaba'a al-Thani, Beirut: Dar al-Mudar al-Islami.

Saleh, Sobhi (1981), Topics in al-Qur'anic sciences, al-Thaba'ir al-Tha'thir, Beirut: Dar al-Alam Lalmalein.

Wahhaba, Maghdi and Kamel al-Mohandes (1979), Al-Arabi al-Maslat al-Faylat al-Waleed Waddab, Beirut: Lebanese School