تحول مفهوم قدرت و نقش آن بر راهبرد دفاعی ایران در منطقة خلیج فارس
الموضوعات : سیاست پژوهی ایرانی (سپهر سیاست سابق)
1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم
الکلمات المفتاحية: ایران, خلیج فارس, راهبرد دفاعی, قدرت سخت, هوشمند.,
ملخص المقالة :
یکی از کلیدی‌ترین مفاهیم بنیادین در عرصة دانش بین‌الملل کلید‌واژة «قدرت» است. این مؤلفه همیشه یکی از پارادیم‌های اصلی در نظریه‌های روابط بین الملل بوده که طی اعصار گذشته تا کنون به‌تدریج دچار تحول معنایی و مفهومی شده است؛ امروز در اثر متغیرها و پارادیم‌های مختلفی همچون به‌وجود آمدن قدرت‌های نوظهور در نظام بین‌الملل، فعال‌شدن کنشگران غیردولتی و شرکت‌های فراملیتی، پیشرفت و توسعة فراتکنولوژی‌ها، شبکه‌های هوشمند ارتباطی و فضای سایبر، تجارت آزاد، افزایش ارتباطات ملی، منطقه‌ای و بینالمللی در لایه‌های مختلف، و... مفهوم قدرت نیز از رویکرد سخت به رهیافت نرم و هوشمند گذر کرده است. موقعیت استراتژیک و ژئوپلیتیک ایران، به‌ویژه ارتباط با دریاهای آزاد از طریق دریای خلیج فارس باعث شده این کشور به تناسب تحول مفهوم قدرت، و نیز چگونگی حضور کنشگران منطقه‌ای و بینالمللی، راهبردهای دفاعی خود را تکامل بخشد. با توجه به اهمیت این مسئله، در این نوشتار بر آنیم تا با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیل و با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی رابطة بین تحول مفهوم قدرت و راهبرد دفاعی ایران در خلیج فارس را واکاوی نماییم. نتیجه اینکه ایران به تناسب تحول در مفهوم قدرت کوشیده است راهبردهای دفاعی خود را به صورت هوشمند و در قالب ترکیبی از قدرت‌های سخت و نرم و متناسب با واقعیت‌های موجود به کار گیرد. واژگان کلیدی: جمهوری اسلامی ایران، خلیج فارس، راهبرد دفاعی، قدرت سخت، نرم و هوشمند.
