بررسی عوامل مدیریتی تأثیرگذار بر شاخص‌های تنوع زیستی علف‌هرز و عملکرد مزارع گندم با استفاده از درخت تصمیم‌گیری CART در شهرستان چناران

الموضوعات : پژوهش علف های هرز

ستایش خردمند ¹ , بهنام کامکار ² , جاوید قرخلو ³ , محمد حسن هادی زاده ⁴ , قربانعلی رسام ⁵

1 - دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
2 - عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
3 - دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
4 - مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
5 - مجتمع اموزش عالی شیروان

تاريخ الإرسال : 28 الإثنين , شوال, 1440 تاريخ التأكيد : 12 الخميس , جمادى الثانية, 1441 تاريخ الإصدار : 22 الجمعة , ذو الحجة, 1440

الکلمات المفتاحية: شاخص شانون-وینر, تنوع زیستی علف های هرز, داده‌کاوی, شاخص سیمپسون,

ملخص المقالة :

به منظور بررسی عواملمدیریتی و محیطی مؤثر برتراکم و غالبیت علف‌های هرز مزارع گندم آبی(Triticum aestivum L) مطالعه‌های در دو سال متوالی در سال‌های 1393-1394 در 200 مزرعه از بیست روستا واقع در چهار جهت شهرستان چناران صورت گرفت. برای این منظور نمونه‌برداری به روش (w) و با پرتاب کوآدرات 25/0 متر‌مربعی انجام و گونه‌‌های علف‌‌های هرز هرکادر به تفکیک جنس و گونه شناسایی و تعداد آنها تعیین گردید. سپس شاخص‌‌های تنوع شانن واینر و شاخص یکنواختی سیمپسون برای اندازه‌گیری تنوع زیستی مورد محاسبه قرار گرفت. عوامل کمی و کیفی مدیریتی در قالب پرسش‌نامه از کشاورزان تهیه شد. بدین منظور تمام اطلاعات مربوط به مدیریت زراعی شامل مساحت اراضی، سابقه کشاورزان، عملیات تهیه بستر بـذر ، روش مبارزه با علف هرز و ... در قالب پرسشنامه و در طول فصل رشد از طریق پرسش از کشاورزان جمع‌آوری و تکمیل شد، در پایان فصل رشـد نیـز میـزان عملکـرد واقعـی برداشت شده توسط کشاورزان، ثبت گردید. تجزیه و تحلیل داد‌ه‌ها با روش درخت تصمیم‌گیری CART (Classification and Regression Trees) نشان داد که از میان پارامترهای مختلف مورد بررسی تجربه کشاورزی، تعداد استفاده از علف‌کش دو منظوره، نیتروژن، پتاسیم، کشت تابستان دو سال قبل و استفاده از بذرپاش سانتریفوژ، سن کشاورز، بر تغییرات شاخص شانون –وینر و سیمپسون اثرگذار بوده است. عوامل مدیریتی مهم اثر گذار بر روی عملکرد گندم شامل سه عامل مدیریتی تقسیط بندی کودپاشی، تعداد استفاده از علف‌‌کش دو منظوره و کودپتاسیم و همچنین تناوب و سطح تحصیلات بوداست.نتایج این تحقیق نشان داد که مقدار مناسب کود پتاسیم و نیتروژن و انتخاب تناوب مناسب راهکارهای مدیریتی موثر در بهبود عملکرد گندم و افزایش تنوع آن در شهرستان چناران هستند.