کاربرد درست علف​کش​ها برای کنترل انتخابی و اقتصادی علف​های​هرز بدون آسیب به محیط و گیاه زراعی یکی از موفقیت های مهم در کشاورزی مدرن محسوب می​شود. به منظور بررسی اثرات افزایشی، هم افزاییویا هم کاهی اختلاط علف کش های کلودینافوپ پروپارژیل و سولفوسولفورون بر روی گیاه زراعی گندم و علف های هرز باریک‌برگ یولاف وحشی زمستانه و فالاریس بذرکوچک با استفاده از منحنی های هم اثر، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار درگلخانهتحقیقاتیدانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 1394 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل هشت دُز علف کش ها با پنج نسبت اختلاط0:100، 25:75، 50:50، 75:25 و 100:0 بودند. تابع لوگ لجستیک به پاسخ وزن خشک گیاهان در مقابل دزهای مختلف علف‌کش ها برای هر نسبت اختلاط برازش و مقادیر علف‌کش مورد نیاز برای 50 درصد بازدارندگی رشد گیاهان مورد آزمایش GR50)) برآورد گردید. پس از برآورد میزان GR50 برای هر یک از نسبت‌ها، از منحنی‌ها و مدل های هم اثر برای تعیین اثر اختلاط دو علف‌کش‌های سولفوسولفورون و کلودینافوپ ‌پروپارژیل استفاده شد. نتایج آزمایش نشان داد که مقدار کلودینافوپ‌پروپارژیل و سولفوسولفورون لازم برای 50 درصد کاهش وزن‌خشک برای علف های‌هرز یولاف‌ وحشی زمستانه به ترتیب 437/0 ، 719/1 و برای فالاریس بذرکوچک به‌ترتیب 312/0 و 952/0 درصد دز توصیه شده این علف‌کش‌ها می باشد که با افزایش سهم سولفوسولفورون در اختلاط، مقدار GR50 نیز افزایش یافت. اختلاط علف‌کش های سولفوسولفورون و کلودینافوپ پروپارژیل در دز یک برابر توصیه شده تأثیری روی گندم نداشت. تفاصيل المقالة

بروز مقاومت در علف های هرز باعث تحمیل هزینه شایستگی نسبی به آن ها می شود. در تحقیق پیش رو پنج بیوتیپ مقاوم به هالوکسی فوپ آر متیل استر علف هرز یولاف وحشی زمستانه که از مزارع کلزای شهرستان کلاله واقع در استان گلستان جمع آوری شده بودند به همراه بیوتیپ حساس، از حیث تنوع در دماهای کاردینال جوانه زنی مورد مقایسه قرار گرفتند. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار 25 بذری در آزمایشگاه های دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شد. پتری دیش های حاوی بذرها پس از 72 ساعت بهاره سازی در دمای 4 درجه، در دماهای 5 تا 40 درجه سانتی گراد (به فواصل 5 درجه) نگهداری و به طور مستمر پایش شدند. از مدل های رگرسیون غیرخطی جهت کمی سازی پاسخ جوانه زنی به دما استفاده شد. بین بیوتیپ های یولاف مدل بتا در صدک 50 مناسب ترین مدل برای توصیف دماهای کاردینال بود. دماهای پایه، مطلوب و سقف به ترتیب بین 21/4- تا 91/5-، 37/23-94/23 و 99/36-54/37 درجه سانتی گراد برآورد شدند. دامنه بردباری به دما نیز در بیوتیپ های مقاوم و حساس تفاوت معنی داری نداشت. در کل، پاسخ بیوتیپ های مقاوم و حساس مشابه یکدیگر بود. عدم وجود هزینه شایستگی نسبی از جنبه دماهای کاردینال جوانه زنی نشان می دهد روش های مدیریتی غیرشیمیایی از جمله کاشت زودهنگام می تواند برای بیوتیپ های حساس و مقاوم مشابه باشد. تفاصيل المقالة

با گذشت بیش از 20 سال از زمان ثبت علف کش تری بنورون متیل در ایران، گزارش هایی مبنی برعدم کارآیی این علف کش برای کنترل علف های هرز پهن برگ در مزارع گندم شهرستان رامیان وجود دارد. به منظور بررسی بروز مقاومت به تری بنورون متیل در علف هرز خردل وحشی (Sinapis arvensis L.) آزمایش هایی در سال 1395 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شد. بیوتیپ های مشکوک به مقاومت علف هرز خردل وحشی از مزارع گندم شهرستان جمع آوری گردید. یک بیوتیپ حساس از مزارعی که هیچ گونه سابقه سمپاشی نداشتند، نیز جمع آوری شد. ابتدا بیوتیپ های مشکوک با دز توصیه شده مورد غربال قرار گرفتند. سپس واکنش بیوتیپ های مقاوم و حساس این علف هرز در مقابل دزهای مختلف علف کش تری بنورون متیل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمون دز-پاسخ حاکی از بروز مقاومت در برخی بیوتیپ های خردل وحشی به تری-بورون متیل بود. شاخص درجه مقاومت بیوتیپ های RAM-R-14 ، RAM-R-27 ، RAM-R-25 ، RAM-R-30 و RAM-R-5 به علف کش تری بنورون متیل به ترتیب برابر 90/3، 10/4، 96/3 ، 66/2و 36/2 به دست آمد. نقشه پراکنش مزارع آلوده به بیوتیپ های مقاوم خردل وحشی با استفاده ازسامانه سیستم اطلاعات جغرافیایی ترسیم و مشخص شد بیوتیپ های مقاوم در مزارعی مشاهده شده اند که فاقد الگوی کشت مناسب بوده و اتکا مبارزه برپایه شیمیایی قرار گرفته بود. نتایج این تحقیق می تواند جهت اجرای برنامه های مدیریت علف های هرز مقاوم و ممانعت از توسعه این گیاهان به سایر مناطق مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة

به منظور بررسی مقاومت بیوتیپ های فالاریس (Phalaris brachystachys Link.) به علف کش هالوکسی فوپ آر متیل، آزمایشی در سال 1396 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل 36 بیوتیپ فالاریس مشکوک به مقاومت و یک بیوتیپ حساس بودند که از مزارع گندم استان گلستان جمع آوری شدند. آزمایش ها شامل تعیین غلظت تفکیک کننده، غربال بیوتیپ ها با غلظت تفکیک کننده، آزمون غلظت-پاسخ و دز-پاسخ برای بیوتیپ های مقاوم بود. در آزمون زیست سنجی بذر در پتری دیش، بعد از تعیین غلظت تفکیک کننده و غربالگری همه بیوتیپ ها، دامنه ای از غلظت های مختلف علف کش اعمال شد. در آزمایش دز-پاسخ واکنش بیوتیپ های فالاریس در دامنه ای از دزها شامل 25/0 تا 8 برابر دز توصیه شده علف کش بررسی شد. براساس نتایج آزمون زیست سنجی بذر، غلظت تفکیک کننده برای بیوتیپ حساس 03/0 میلی گرم ماده مؤثره در لیتر بود. نتایج آزمون غربالگری نشان داد که از بین بیوتیپ های مورد بررسی، 19 بیوتیپ مقاوم بودند. درجه مقاومت به دست آمده از آزمایش های گلخانه ای برای بیوتیپ های مقاوم فالاریس بین 2 و 4 بود. همچنین، همبستگی بالایی بین درجات مقاومت به دست آمده از روش گلخانه ای و آزمایشگاهی مشاهده شد (87%). بررسی نقشه پراکنش بیوتیپ های مقاوم حاکی از پراکنش غیریکنواخت این بیوتیپ ها در سطح مزارع گندم استان گلستان بود. تفاصيل المقالة

به منظور بررسی عواملمدیریتی و محیطی مؤثر برتراکم و غالبیت علف‌های هرز مزارع گندم آبی(Triticum aestivum L) مطالعه‌های در دو سال متوالی در سال‌های 1393-1394 در 200 مزرعه از بیست روستا واقع در چهار جهت شهرستان چناران صورت گرفت. برای این منظور نمونه‌برداری به روش (w) و با پرتاب کوآدرات 25/0 متر‌مربعی انجام و گونه‌‌های علف‌‌های هرز هرکادر به تفکیک جنس و گونه شناسایی و تعداد آنها تعیین گردید. سپس شاخص‌‌های تنوع شانن واینر و شاخص یکنواختی سیمپسون برای اندازه‌گیری تنوع زیستی مورد محاسبه قرار گرفت. عوامل کمی و کیفی مدیریتی در قالب پرسش‌نامه از کشاورزان تهیه شد. بدین منظور تمام اطلاعات مربوط به مدیریت زراعی شامل مساحت اراضی، سابقه کشاورزان، عملیات تهیه بستر بـذر ، روش مبارزه با علف هرز و ... در قالب پرسشنامه و در طول فصل رشد از طریق پرسش از کشاورزان جمع‌آوری و تکمیل شد، در پایان فصل رشـد نیـز میـزان عملکـرد واقعـی برداشت شده توسط کشاورزان، ثبت گردید. تجزیه و تحلیل داد‌ه‌ها با روش درخت تصمیم‌گیری CART (Classification and Regression Trees) نشان داد که از میان پارامترهای مختلف مورد بررسی تجربه کشاورزی، تعداد استفاده از علف‌کش دو منظوره، نیتروژن، پتاسیم، کشت تابستان دو سال قبل و استفاده از بذرپاش سانتریفوژ، سن کشاورز، بر تغییرات شاخص شانون –وینر و سیمپسون اثرگذار بوده است. عوامل مدیریتی مهم اثر گذار بر روی عملکرد گندم شامل سه عامل مدیریتی تقسیط بندی کودپاشی، تعداد استفاده از علف‌‌کش دو منظوره و کودپتاسیم و همچنین تناوب و سطح تحصیلات بوداست.نتایج این تحقیق نشان داد که مقدار مناسب کود پتاسیم و نیتروژن و انتخاب تناوب مناسب راهکارهای مدیریتی موثر در بهبود عملکرد گندم و افزایش تنوع آن در شهرستان چناران هستند. تفاصيل المقالة

این تحقیق به منظور بررسی تنوع و ساختار جمعیت گیاهان هرز در کشت‌بوم‌های گندم شهرستان بندرترکمن در سال زراعی 99-1398 انجام شد. شاخص‌های تنوع از قبیل شاخص شانون-واینر و شاخص سیمپسون برای مزارع شهرستان و شاخص‌های فراوانی، فراوانی نسبی، یکنواختی نسبی و تراکم نسبی برای تمامی گونه‌های موجود در اراضی در دو بازه زمانی قبل و پس از کنترل شیمیایی با علف‌کش‌ها، محاسبه و اندازه‌گیری شدند. داده‌های حاصل از شاخص‌های‌ تنوع، به محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) منتقل شد و نقشه‌های گونه‌های هرز مزارع گندم شهرستان بندر ترکمن تهیه شدند. در مطالعه تنوع گیاهان هرز شهرستان در دو بازه زمانی قبل و پس از کنترل شیمیایی، 18 گونه متعلق به 9 خانواده گیاهی شناسایی گردید. بررسی‌ها نشان داد 67/66 درصد یکساله و 33/33 درصد گونه‌ها چندساله، 77/27 درصد گونه‌ها باریک‌برگ و 23/72 درصد گونه‌ها پهن‌برگ بودند. خانواده‌های گندمیان شامل یولاف وحشی(Avena ludoviciana)، چچم (Lolium temulentum)، علف خونی (Phalaris minor)، دم‌روباهی (Alopecurus myosuroides) و علف داسه (Polygon monspeliensis)، خانواده نخود شامل یونجه یکساله (Medicago scutellata)، هفت‌بند (Polygonom avicular)، ماشک (Vicia villosa) و ترشک شبدری (Oxalis corniculata) و تیره کاسنی شامل آفتابگردان خودرو (Helianthus annuus) و کنگر وحشی (Cirsium arvense)) به ترتیب با داشتن 77/27، 22/22 و 11/11 درصد از گونه‌های گیاهی موجود، مهم‌ترین خانواده‌های گیاهی در شهرستان شناخته شدند. در این پژوهش نقشه‌های پراکنش گیاهان هرز در مزارع گندم قبل و پس از کنترل شیمیایی، در سه گروه فراوانی 100-50، 50-30 و کمتر از 30 درصد تهیه شد. براساس این نقشه‌ها، پراکندگی تقریباً یکنواختی از گیاهان هرز در سطح منطقه مشاهده شد. تفاصيل المقالة

مطالعه حاضر جهت ارزیابی اثر روش های مدیریت علف های هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد برنج هوازی و ندا در دو سیستم کشت بذری و نشایی در یک آزمایش مزرعه‌ای در سال 1397 در مزرعه تحقیقاتی دشت ناز ساری انجام شد. این آزمایش به صورت تجزیه مرکب در مکان با سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل نحوه ی کاشت ( بذری، نشایی)، ژنوتیپ شامل ژنوتیپ هوازی و رقم ندا و مدیریت علف های هرز (به عنوان مکان) شامل (1-وجین (عاری از علف هرز)، 2-شاهد (آلوده به علف هرز به صورت متناظر)، 3-بیس‌پایریباک‌سدیم، 4-پندی متالین، 5- تریافامون، 6-بیس‌پایریباک‌سدیم+پندی متالین و 7-تریافامون+پندی متالین) بودند. فاکتور مدیریت علف های هرز به عنوان مکان در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشترین میزان تاثیر مدیریت در پنجه بارور نسبت به شاهد مربوط به فاکتور وجین بود و طول پانیکول در ژنوتیپ هوازی بیشتر از ژنوتیپ ندا بود. بیشترین میزان دانه پر در کاشت صورت بذری در ژنوتیپ هوازی در تیمار وجین و سپس بیس‌پایریباک‌سدیم+ پندی متالین و تریافامون +پندی متالین به دست آمد. میزان دانه پوک در کشت نشایی در مقایسه با کشت بذری بیشتر بود. همچنین بیشترین میزان عملکرد در هر دو ژنوتیپ ندا و هوازی، در تیمار وجین و سپس بیس‌پایریباک‌سدیم+ پندی متالین و تریافامون +پندی متالین مشاهده شد. با توجه به هزینه کارگری و طولانی بودن زمان وجین، استفاده از ترکیب علفکش‌های بررسی شده جهت بهبود صفات زراعی برنج پیشنهاد می‌شود. تفاصيل المقالة

تفاصيل المقالة

تری بنورون متیل از علف کش های رایج برای کنترل علف های هرز پهن برگ در مزارع گندم می باشد. در این آزمایش واکنش علف های هرز مشـکوک به مقـاومت مزارع گنـدم، 38 مزرعه از استـان کرمانشاه در سال 1392-1391 مورد بررسی قرار گرفت. بذور خردل وحشی مشکوک به مقاومت از مزارع جمع آوری و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار مورد آزمایش قرار گرفتند. در جهت تشخیص سریع بروز مقاومت جمعیت ها با مصرف دز تفکیک کننده علف کش تری بنورون متیل غربال اولیه شدند. تعیین درجه مقاومت سپس به کمک آزمون زیست سنجی با استفاده از منحنی های دز-پاسخ انجام گردید. برای بررسی مکانیزم مقاومت از روش های مولکولی، به ویژه از کلون ژن ALS با ناقلPJET1.2/blunt استفاده شد. طبق نتایج آزمایش تفکیک دز، 4/10 گرم ماده مؤثر در هکتار، جمعیت های حساس خردل وحشی را به میزان 90 درصد کنترل کرد. در آزمایش های غربال گری نیز 50 درصد از جمعیت ها به عنوان جمعیت مقاوم شناسایی شدند که بر اساس روش بکی و تاردیف، 8/57 درصد از آنها دارای درجه مقاومت خیلی بالا، 5/31 درصد از آنها به عنوان جمعیت هایی با درجه مقاومت بالا و 5/10 درصد دارای مقاومت کم شناسایی شدند. همچنین، GR50 علف های هرز مقاوم در مقایسه با علف هرز حسـاس افزایش یافت که بیـانگر وجـود مقاومت در این استـان می باشـد، به طوری که برای کنترل جمعیت مقـاوم Z15، این مقدار به 1309 گرم ماده مؤثر در هکتار افزایش یافت. توالی یابی DNA خردل وحشی نیز نشان داد که جهش در موقعیت آلانین 122 با جایگزینی اسید آمینه پرولین سبب بروز مقاومت از نوع جهش مبتنی بر محل هدف شده است. تفاصيل المقالة