بررسی سازه‌های ساختاری روایت‌های تمثیلی در مثنوی معنوی

الموضوعات :

فروغ منصوری ¹ , علیرضا یوسفی ² , نرگس کشتی آرای ³

1 - دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان، ایران
2 - استاد گروه آموزش پزشکی مرکز تحقیقات آموزش پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، ایران
3 - دانشیار گروه برنامه ریزی درسی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

تاريخ الإرسال : 01 الأحد , جمادى الأولى, 1443 تاريخ التأكيد : 27 الجمعة , جمادى الأولى, 1443 تاريخ الإصدار : 13 الأحد , جمادى الثانية, 1443

الکلمات المفتاحية: روایت, مثنوی معنوی, تمثیل, مولانا, Narration, Masnavi Manavi, Rumi, allegory,

ملخص المقالة :

روایت ‌شناسی از دیدگاه ساختارگرایان به مطالعه طبیعت، شکل و نقش روایت می‌پردازد و می‌کوشد توانایی و فهم متن روایت را نشان دهد. مثنوی معنوی، از شاهکارهای تمثیلی زبان فارسی در عین دیرینگی ساختار، تازگی و طراوت خود را در روایت‌های تمثیلی حفظ کرده است. هدف این بررسی نمایان ساختن دلایل برجستگی روایت‌های تمثیلی در آثار مولاناست. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با بررسی شماری از روایت‌های تمثیلی آثار مولانا صورت گرفته است. بر پایة این پژوهش مشخص می‌شود افزون بر ابهام آفرینیِ تمثیل، عوامل دیگری نیز مانند: بسط لحظه از طریق داستان درونی، ایجاد داستان‌های موازی، الگوی حادثه در روایت‌های تمثیلی و دوگانگی ساختاری، در ماندگارکردن ساختار روایت‌های تمثیلی به عنوان نوع ادبی محبوب مولانا بسیار سهم داشته استنویسندگان این پژوهش، تمثیل‌های مثنوی را در جایگاه گونه‌ای از انواع روایت، برپایة منسجم‌تری از قواعد و قوانین ساختاری روایت شناسی یافته‌اند.

المصادر:

1. آتش سودا، م. (1383). رویای بیداری، فسا: دانشگاه آزاد اسلامی.


2. آورند، سمیه (1400). شگردهای تمثیل سازی در رمان رودخانه واژگون اثر ژان کلود مورلوا، فصلنامة تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی. 13(49).23-8


3. براهنی، رضا. (1362). قصه نویسی، چ سوم، تهران: نو.


4. داد، سیما. (1378). فرهنگ اصطلاحات ادبی تهران: مروارید.


5. زرین کوب، عبدالحسین. (1377). پله پله تا ملاقات خدا، تهران: علمی.


6. زمانی، کریم. (1378). شرح جامع مثنوی معنوی، ج اول، تهران: اطلاعات.


7. --------. (1378). شرح جامع مثنوی معنوی، ج سوم، تهران، اطلاعات.


8. --------. (1378). شرح جامع مثنوی معنوی، ج چهارم، تهران: اطلاعات.


9. --------. (1378). شرح جامع مثنوی معنوی، ج پنجم، تهران: اطلاعات.


10. شمیسا، سیروس. (1369). انواع ادبی، چ دوم، تهران: دانشگاه پیام نور.


11. شهریار محمد حسین. (1376). دیوان اشعار، تهران: نگاه


12. گورین، ویلفرد. آل، جان. آر. ویلینگهام، ارل. جی. لیبر، و لی. مورگان (1370). راهنمای رویکردهای نقد ادبی؛ ترجمة زهرا میهن خواه؛ چ چهارم، تهران: اطلاعات.


13. معین، محمد (۱۳۵۷). فرهنگ فارسی، ۶ جلد، چ دوم، تهران: انتشارات امیرکبیر.


14. میرصادقی، جمال. (1376). عناصر داستان. چ سوم، تهران: سخن.


15. -----------. (1382). ادبیات داستانی، تهران: بهار.


16. مولوی، جلال الدین محمـد (1330). فیه مافیه؛ بـا تـصحیحات و حواشـی بـدیع الزمـان فروزانفـر؛ تهران: دانشگاه تهران.


17. -----------------. (1360). مثنوی معنوی، تصحیح رینولد الین نیکلسون، چ هفتم، تهران: امیر کبیر.


18. ناصری، فرشته. (1400). واکاوی تمثیل در داستان کوتاه فارسی با تکیه بر داستان چشمهای دکمه‌ای من از بیژن نجدی، فصلنامة تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی. 13(49). 123-108


19. یونسی، ابراهیم. (1382). هنر داستان نویسی، تهران: نگاه.

20. Abrams, M. H. (1957). A Glossary of Literary Terms, Third Edition, New York.


21. Knowles, Elizabeth (ed.) (1993). The Concise Oxford Dictionary of Phrase and Fable, Oxford.


22. Shaw, Harry(1972) A Dictionary of Literary Terms, New York.

1. M. (2005). The dream of waking up,fasa: Islamic Azad University


2. somayeh. (2021), Allegorical techniques in the novel The Overturned River by Jean-Claude Morelva,Journal of Research Allegori in Persian Language and Literature.13(49).8-23


3. Barahani,Reza. (1984). Story writing, Third edition,Tehran: Now


4. Dad,sima. (2000), Dictionary of Literary Terms, Tehran: Morvarid


5. Zarinkoob,Abdolhosain. (1999). Step by step to meet God, Tehran: Elmi


6. Zamani,Karim. (2000). Comprehensive description of the spiritual Masnavi, first volume, Tehran: Etelaat.


7. ------------------ (2000). Comprehensive description of the spiritual Masnavi, Volume II, Tehran: Etelaat.


8. ----------------- (2000). Comprehensive description of the spiritual Masnavi, Volume III, Tehran: Etelaat.


9. ----------------- (2000). Comprehensive description of the spiritual Masnavi, Volume Iv, Tehran: Etelaat.


10. Shamisa, Siroos. (1991). Literary types, Second edition,Tehran: Payam Noor university.


11. Shahriyar, mohamad hosein. (1998).Collection poetry, Tehran: Negah.


12. Guerin,Wilfred L, Labor, Earle.J, Williingham, John R, Morgan, Lee. (1992), A Handbook Of Approaches To Literature, Translated by Zahra Mihankhah, fourth edition, Tehran: Ettelaat


13. Moein, Mohamad (1979). Persian culture, 6 vols, second edition, Tehran: Amirkabir


14. Mirsadeghi, Jamal. (1998). Story elements, Third edition, Tehran: Sokhan.


15. ---------------------- (1998). Fiction literature, Tehran: Bahar.


16. Rumi,Jalalloddin. (1952). Fihe Ma Fih, With corrections and margins of the novelty of the time of Forouzanfar, Tehran: Tehran University.


17. ---------------------- (1982). Masnavi Manavi, Edited by Reynold Allen Nicholson, Tehran: Amirkabir


18. Naseri, Fereshte. (2021). An allegorical analysis in a Persian short story based on the story of my button eyes by Bijan Najdi, Journal of Research Allegori in Persian Language and Literature,13(49).123-108


19. Yonesi, Ebrahim. (2004). The art of storytelling, Tehran: Negah.


20. Abrams, M. H. (1957). A Glossary of Literary Terms, Third Edition, New York.


21. Knowles, Elizabeth (ed.)(1993). The Concise Oxford Dictionary of Phrase and Fable, Oxford.


22. Shaw, Harry(1972) A Dictionary of Literary Terms, New York.