اثر آموزش تأمل بر کارکردهای اجرایی، دوراندیشی رویدادی و خلاقیت کودکان 3 تا 5 سال
الموضوعات :قاسم محمدیاری 1 , ناصر بهروزی 2 , منیجه شهنی ییلاق 3 , غلامحسین مکتبی 4
1 - دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز ایران
2 - دانشیار گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
3 - استاد گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
4 - دانشیار گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
الکلمات المفتاحية: خلاقیت, کودکان مهدکودک‌ها, دوراندیشی رویدادی, آموزش تأمل, کارکردهای اجرایی,
ملخص المقالة :
هدف از این پژوهش، تعیین اثربخشی آموزش تأمل بر کارکردهای اجرایی، دوراندیشی رویدادی و خلاقیت کودکان 3 تا 5 سال بود. این پژوهش، از نوع آزمایشی و طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعۀ آماری این پژوهش، کلیۀ کودکان 3 تا 5 سال دارای کارکردهای اجرایی پایین در مهدکودک های شهر اهواز در سال 1397 بود. در این پژوهش، حجم نمونه 30 کودک 3، 4 و 5 سال بود که به روش نمونه‌گیری تصادفی چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش عبارت بودند از پرسشنامۀ سنجش رفتاری کارکرد اجرایی – نسخۀ پیش‌دبستانی(Gioia, Espy & Isquith, 2003)، آزمون مرتب کردن کارت با ابعاد متغیر (Zelazo, 2006)، تکلیف کتاب تصویر (Atance & Meltzoff, 2005) و آزمون تفکر خلاق در عمل و حرکت تورنس (Torrance, 1981). تحلیل کوواریانس چندمتغیره نشان داد که بین میانگین‌های پس‌آزمون دو گروه (آزمایشی و کنترل) در کارکردهای اجرایی، دوراندیشی رویدادی و خلاقیت کودکان تفاوت وجود دارد (383/10 F=، 001/0 <p) . تحلیل کوواریانس یک‌متغیره در متن مانکوا نشان داد که آموزش تأمل، اثر معنا داری بر کارکردهای اجرایی (109/11 F=، 01/0 <p)، دوراندیشی رویدادی (857/5 F=، 05/0 < p) و خلاقیت (529/12 F=، 01/0 <p) کودکان داشت و میانگین نمره های گروه آزمایشی در پس‌آزمون به طور قابل ملاحظه‌ای بالا بود.
_||_
منابع
Allah Eishani, K., Ata Saa'd, E., & Nami, Y. (2014). The relationship between learning styles and creativity. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 114, 52-55.
Atance, C. M., & Meltzoff, A. N. (2005). My future self: Young children’s ability to anticipate and explain future states. Cognitive Development, 20, 341-361.
Atance, C. M., Louw, A., & Clayton, N. S. (2015). Thinking ahead about where something is needed: New insights about episodic foresight in preschoolers. Journal of Experimental Child Psychology, 129, 98–109.
Beck, D. M., Schaefer, C., Pang, K., & Carlson, S. M. (2011). Executive function in preschool children: Test-retest reliability. Journal of Cognition and Development, 12, 169-193.
Black, W. R. (2015). Episodic future thinking in young children: Considering body mass and memory. Candidate for the Doctor of Philosophy Degree, University of Missouri – Kansas City.
Buckner, R. L., & Carroll, D. C. (2007). Self-projection and the brain. Trends in Cognitive Sciences, 11, 49-57
Chiu, F. C. (2012). Fit between future thinking and future orientation on creative imagination. Thinking Skills and Creativity, 7, 234-244.
Collier, K. (2010). Re-imagining reflection: Creating a theatrical space for the imagination in productive reflection. Beyond Reflective Practice, 1, 145-154.
Espinet, S. D., Anderson, J. E., & Zelazo, P. D. (2013). Reflection training improves executive function in preschool-age children: Behavioral and neural effects. Developmental Cognitive Neuroscience, 4, 3-15.
Friedman, N. P., & Miyake, A. (2017). Unity and Diversity of Executive Functions: Individual Differences as a Window on Cognitive Structure. cortex, 84, 186-204.
Forster, J., Friedman, R., & Liberman, N. (2004). Temporal construal effects on abstract and concrete thinking: consequences for insight and creative cognition. Journal of Personality and Social Psychology, 87, 177-189.
Frye, D., Zelazo, P .D., & Palfai, T. (1995). Theory of mind and rule based reasoning. Cognitive Development, 10, 483-527.
Gioia, G. A., Espy, K. A., & Isquith, P. K. (2003). Behavior rating inventory of executive function- preschool version (BRIEF-P). Psychological Assessment Resources.
Hao, N., Ku, Y., Liu, M., Hu, Y., Bodner, M. Grabner, R. H., & Fink, A. (2016). Reflection enhances creativity: Beneficial effects of idea evaluation on idea generation. Brain and Cognition, 103, 30-37.
Ho, T. K. L., Lin, H., Chen, C. K., & Lee, L. (2017). The development and evaluation of a tablet painting application for enhancing the artistic expression skills of students through reflection. Computer and Education, 115, 56-68.
Kivestu, T., & Leijen, A. (2014). A model for supporting students’ reflection in tertiary music education. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 112, 199-208.
Kloo, D., & Perner, J. (2003). Training transfer between card sorting and false belief understanding: Helping children apply conflicting descriptions. Child Development, 74(6), 1823-1839.
Lindh, I. (2017). Entrepreneurial development and the different aspects of reflection. The International Journal of Management Education, 15, 26-38.
Martin-Ordas, G., Atance, C. M., & Louw, A. (2012). The role of episodic and semantic memory in episodic foresight. Learning and Motivation, 43(4), 209-219.
Mashhadi, A., Hassani, J., Teymouri, S. (2017). Validation and Reliability of Behavior Rating Inventory of Executive Function-Preschool Version (BRIEF-P) Journal of Clinical Psychology, Vol. 9, No. 1 (33). [Persian]
Meamari, Z. and Talebzadeh, H. (2015). Reflection and its conceptual evolution in Fichte's thought. Journal of Philosophy, No. 1, p. 115-97. [Persian]
Procee, H. (2006). Reflection in education: A Kantian epistemology. Educational Theory, 56(3), 237-253.
Razdorskaya, O. (2015). Reflection and creativity: The need for symbiosis. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 209, 433-438.
Rebetez, M. M. L., Barsics, C., Rochat, L., D’Argembeau, A., & Linden, M. V. D. (2016). Procrastination, consideration of future consequences, and episodic future thinking. Consciousness and Cognition, 42, 286-292.
Runco, M. A., & Jaeger, G. J. (2012). The Standard Definition of Creativity. Creativity Research Journal, 24 (1), 92-96.
Seyedan, A., (1998). Preliminary standardization of the test ofTorrance Thinking Creativity in Action and Movement. Master Thesis, Tehran, Tarbiat Moalem University. [Persian]
Shahrarai, M., Seydan, A. and Farzad, V. (2002). Creativity analysis in children: Introducing the test of creative thinking in action and movement. Journal of Psychology and Educational Sciences, No. 2, p. 213-191. [Persian]
Simlesa, S. & Cepanec, M. (2015). executive functions during childhood development of. international encyclopedia of the social and behavioral sciences, 2edition, 8, 486-496.
Sternberg, R. J., & Lubart, T. I. (1999). The concept of creativity: Prospects and paradigms. In R. J. Sternberg (Ed.), Handbook of creativity (pp. 3-15). New York, NY: Cambridge University Press.
Taylor, K., Marienau, C., & Fiddler, M. (2000). Developing adult learners. Josey-Bass, San Francisco.
Torrance, E. P. (1981). Thinking creativity in action and movement. Bensenville, Illinois: Scholastic Testing Service.
Vidergor, H. E. (2010). The multidimensional curriculum model. Gifted and Talented International, 25(2), 153–165.
Zelazo, P. D. (2006). The dimensional change card sort: A method of assessing executive function in children. Nature Protocols, 1, 297-301.
Zelazo, P. D. (2015). Executive function: Reflection, iterative reprocessing, complexity, and thedeveloping brain. Developmental Review, 38, 55-68.
