بررسی گونه های Spodoptera spp. (Lep., Noctuidae) و نوسانات جمعیت حشرات کامل آن ها با استفاده از تله های فرومونی در مزارع چغندرقند اصفهان

الموضوعات :

احسان دانیال زاده ¹ (گروه حشره شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک)
آرمان آوندفقیه ² (بخش تحقیقات حشره شناسی کشاورزی، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور)
حسین فرازمند ³ (بخش تحقیقات حشره شناسی کشاورزی، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور)
جواد کریم زاده ⁴ (بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان)

تاريخ الإرسال : 15 الجمعة , ذو الحجة, 1432 تاريخ التأكيد : 26 الأحد , ذو الحجة, 1433 تاريخ الإصدار : 07 الأربعاء , محرم, 1434

الکلمات المفتاحية: Population fluctuation, pheromone trap, کرم برگ‌خوار چغندرقند, S. exigua, S. littoralis, S. litura, تله فرومونی, نوسان فصلی جمعیت, Spodoptera exigua,

ملخص المقالة :

Spodoptera exigua، S. littoralis و S. litura با دامنه میزبانی وسیع از جمله مهمترین آفات چغندرقند می‌باشند. گونه S. exigua دارای انتشار جهانی بوده در حالی که دو گونه S. littoralis و S. litura از انتشار محدودتری برخوردار هستند. در این تحقیق نوسان فصلی جمعیت گونه‌های S. exigua، S. littoralis و S. litura در طول فصل کاشت چغندرقند به وسیله تله های قیفی سبز رنگ طعمه گذاری شده با فرومون جنسی آن ها در یک مزرعه چغندرقند در حومه اصفهان، در سال 1389 مورد بررسی قرار گرفت. گونه های S. exigua و S. littoralis توسط تله های فرومونی شکار شدند اما این تله ها کارایی لازم را جهت شکار گونه S. litura نداشتند. تله های طعمه گذاری شده با فرومون جنسی S. litura گونه S. littoralis را شکار کردند که علت آن تشابه فرومون های این دو گونه از نظر مولکول های تشکیل دهنده آن ها و همچنین نزدیک بودن نسبت آن ها بود. از اواسط مهر به بعد با سرد شدن هوا شکار پروانه‌ها به حداقل ‌رسید. میانگین حشرات شکار شده گونه S. littoralis تا اوایل شهریور کم و در سطح تقریبا ثابتی بود و هیچ گونه اوج و افول مشخصی در آن مشاهده نشد. ولی از 9 شهریور به تدریج میزان شکار افزایش یافت تا این که در اواسط مهر به اوج خود رسید. نتایج آزمایش نشان داد که زمان فعالیت گونه های S. exigua و S. littoralis در مزارع چغندرقند تفاوت داشتند به این ترتیب که جمعیت گونه S. exigua از اول فصل کشت چغندرقند تا اواخر تابستان بیش از گونه S. littoralis بود ولی در پایان دوره کاشت چغندرقند یعنی از اواخر تابستان تا اوایل پاییز جمعیت گونه S. littoralis افزایش و بر جمعیت S. exigua غلبه یافت.