بررسی گونه های Spodoptera spp. (Lep., Noctuidae) و نوسانات جمعیت حشرات کامل آن ها با استفاده از تله های فرومونی در مزارع چغندرقند اصفهان

محورهای موضوعی : حشره شناسی و سایر بندپایان

احسان دانیال زاده ¹ , آرمان آوندفقیه ² , حسین فرازمند ³ , جواد کریم زاده ⁴

1 - گروه حشره شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک
2 - بخش تحقیقات حشره شناسی کشاورزی، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور
3 - بخش تحقیقات حشره شناسی کشاورزی، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور
4 - بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان

تاریخ دریافت : 1390/08/20 تاریخ پذیرش : 1391/08/21 تاریخ انتشار : 1391/09/01

کلید واژه: Population fluctuation, pheromone trap, کرم برگ‌خوار چغندرقند, S. exigua, S. littoralis, S. litura, تله فرومونی, نوسان فصلی جمعیت, Spodoptera exigua,

چکیده مقاله :

Spodoptera exigua، S. littoralis و S. litura با دامنه میزبانی وسیع از جمله مهمترین آفات چغندرقند می‌باشند. گونه S. exigua دارای انتشار جهانی بوده در حالی که دو گونه S. littoralis و S. litura از انتشار محدودتری برخوردار هستند. در این تحقیق نوسان فصلی جمعیت گونه‌های S. exigua، S. littoralis و S. litura در طول فصل کاشت چغندرقند به وسیله تله های قیفی سبز رنگ طعمه گذاری شده با فرومون جنسی آن ها در یک مزرعه چغندرقند در حومه اصفهان، در سال 1389 مورد بررسی قرار گرفت. گونه های S. exigua و S. littoralis توسط تله های فرومونی شکار شدند اما این تله ها کارایی لازم را جهت شکار گونه S. litura نداشتند. تله های طعمه گذاری شده با فرومون جنسی S. litura گونه S. littoralis را شکار کردند که علت آن تشابه فرومون های این دو گونه از نظر مولکول های تشکیل دهنده آن ها و همچنین نزدیک بودن نسبت آن ها بود. از اواسط مهر به بعد با سرد شدن هوا شکار پروانه‌ها به حداقل ‌رسید. میانگین حشرات شکار شده گونه S. littoralis تا اوایل شهریور کم و در سطح تقریبا ثابتی بود و هیچ گونه اوج و افول مشخصی در آن مشاهده نشد. ولی از 9 شهریور به تدریج میزان شکار افزایش یافت تا این که در اواسط مهر به اوج خود رسید. نتایج آزمایش نشان داد که زمان فعالیت گونه های S. exigua و S. littoralis در مزارع چغندرقند تفاوت داشتند به این ترتیب که جمعیت گونه S. exigua از اول فصل کشت چغندرقند تا اواخر تابستان بیش از گونه S. littoralis بود ولی در پایان دوره کاشت چغندرقند یعنی از اواخر تابستان تا اوایل پاییز جمعیت گونه S. littoralis افزایش و بر جمعیت S. exigua غلبه یافت.

چکیده انگلیسی:

S.exigua, S. litura and S. littoralis with a wide host range are the most important pests of beet. spread all over the word while two other species S. littoralis and S. litura are more limited. Spread seasonal fluctuations of these species population along the growing season were studied by green funnel traps that were bated by sexual pheromone in a beet farm near Esfahan in 2010. S. exigua and S. littoralis were captured in traps but S. litura was not captured in pheromone traps because S. exigua and S. littoralis are similar concerning their molecules and their proportion. From mid-October as the weather gets cold, it reduced to the least. The average of trapped of S. littoralis was low till August and almost was fixed and any max or min was not observed. But trapped pests increased from 9Th September and it became maximum in mid-October. Results showed that the time of activation of these species were different in that the population of S. exigua was more than S. littoralis in the beginning of growing season of beet till late summer. But in the end of growing season means the population of S. littoralis was increase in late summer till autumn and over numbered to S. exigua population.