نشانهشناسی اجتماعی غزلی از خواجوی کرمانی بر اساس نظریه چندلر
الموضوعات :فرزانه ودیعه 1 , فرهاد طهماسبی 2 , ساره زیرک 3
1 - دانشجوی کارشناسی ارشد واحد اسلامشهر، دانشگاه ازاد اسلامی، اسلامشهر، ایران.
2 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی واحد اسلامشهر دانشگاه آزاد اسلامی
3 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی
الکلمات المفتاحية: رمزگان اجتماعی, رمزگان, کلید واژه‌ها: نشانهشناسی, رمزگان متنی, رمزگان تفسیری,
ملخص المقالة :
چکیده نشانهشناسی اجتماعی در مقام روشی برای خوانش متون ادبی، وارد عملکرد فرایندهای پردازشی نشانه‌ها و چگونگی خلق معنی می‌شود. در این روش هم صاحب اثر هم خوانشگر آن مبتنی بر اندوخته‌های ذهنی و تجربیات زندگی خود، در فرایندهای خلق معانی حضور می‌یابند. در این پژوهش غزلی از خواجوی کرمانی با رویکرد نشانهشناسی اجتماعی و به روش توصیفی-تحلیلی بررسی شده است. رویکرد نظری به کار گرفته شده مبتنی بر نظریات دنیل چندلر است که بر اساس آن به تجزیه و تحلیل چگونگی کنش‌های رمزگان اجتماعی و متنی و تفسیری حاضر در غزل، پرداخته شده است. بستر عملکرد رمزگان اجتماعی در این غزل، رمزگان زیبایی‌شناختی از شمار رمزگان متنی است که در آنها خواجو با بهره‌گیری از احضار گفتمان‌های متفاوت، رمزگان تفسیری را نیز در فرایندهای معناپردازی سهیم کرده است. آنچه به عنوان دست‌آورد و نتیجه‌ی چنین پژوهشی دارای اهمیت است، دستیابی به شیوه‌ی راهبردی جهت خوانش متون است که در آن با تمرکز بر فرایندهای پردازشی نشانه‌ها و چگونگی خلق معنا، می‌توان به لایه‌های غایب و خاموش متن دست یافت.
منابع
آقاگلزاده، ف. ۱۳۹۰. تحلیل گفتمان انتقادی، تکوین تحلیل گفتمان در زبانشناسی. تهران: شرکت انتشارات علمی فرهنگی.
استعلامی، م. ۱۳۹۴. درس حافظ، نقد و شرح غزلهای حافظ. ج ۱ و ۲. تهران: نشر سخن.
خواجوی کرمانی، م. ۱۳۹۱. کلیات اشعار خواجو کرمانی. به اهتمام و تصحیح احمد سهیلی خوانساری. تهران: نشر سنایی.
چندلر، د. ۱۳۸۷. مبانی نشانهشناسی. ترجمهی مهدی پارسا. تهران: سوره مهر.
رشیدی، ص. ۱۳۹۳. مطالعات انتقادی، نظریههای انتقادی معاصر در نقد ادبیات و هنر. تهران: نشر علم
سجودی، ف. ۱۳۹۵. نشانهشناسی کاربردی. تهران: نشر علم.
شعیری، ح. ۱۳۹۵. نشانهمعناشناسی ادبیات، نظریه و روش تحلیل گفتمان ادبی. تهران: مرکز نشر آثار علمی دانشگاه تربیت مدرس.
گیرو، پ. ۱۳۸۰. نشانهشناسی. ترجمۀ محمد نبوی. تهران: آگاه.
گیدنز، آ. ۱۳۷۴. جامعه‌شناسی. ترجمۀ منوچهر صبوری. تهران: نشر نی.
میر صادقی، ج. ۱۳۷۶. عناصر داستان. تهران نشر سخن
نجومیان، ا. ۱۳۹۴. نشانه در آستانه، جستارهایی در نشانهشناسی. تهران: فرهنگ نشر نو
۱۳۹۶. نشانهشناسی، مقالات کلیدی. تهران: نشر مروارید
وندایک، ت. ۱۳۸۹. مطالعاتی در تحلیل گفتمان، از دستور متن تا گفتمانکاوی انتقادی. ترجمۀ پیروز ایزدی و شعبانعلی بهرامپور و دیگران. تهران: دفتر مطالعات و توسعهی رسانههای وزارت فرهنگ.
مقالات
سیف‌الدینی خالقی، ش؛ و چراتی، ع. ۱۳۹۴. «بازنمایی عوامل اجتماعی در اندیشۀ خواجوی کرمانی». همایش بینالمللی جستارهای ادبی، زبان و ارتباطات فرهنگی. تهران: مؤسسۀ سفیران فرهنگی مبین.
بابک معین، م. ۱۳۸۹. «نشانهشناسی اجتماعی و پدیدههای امنیت و عدم امنیت نشانهای». فصلنامۀ اندیشههای ادبی. سال دوم. شماره ۵. پاییز. ۱۵۳-۱۳۵.
_||_References
Agha Golzadeh, F. ۱۳۹۰. Critical discourse analysis, the evolution of discourse analysis in linguistics. Tehran: Scientific and Cultural Publishing Company.
Inquiry, m. ۱۳۹۴. Lesson of Hafez, critique and description of Hafez's lyric poems. ج 1 و ۲. Tehran: Sokhan Publishing.
Khajavi Kermani, M. ۱۳۹۱. General poems of Khajoo Kermani. Edited and corrected by Ahmad Soheili Khansari. Tehran: Sanaei Publishing.
Chandler, d. 1387. Fundamentals of semiotics. Translated by Mehdi Parsa. Tehran: Surah Mehr.
Rashidi, p. ۱۳۹۳. Critical Studies, Contemporary Critical Theories in Literary and Art Criticism. Tehran: Alam Publishing
Sujudi, F. ۱۳۹۵. Applied semiotics. Tehran: Alam Publishing.
Poetry, H. ۱۳۹۵. Semantic semantics of literature, theory and method of literary discourse analysis. Tehran: Tarbiat Modares University Scientific Works Publishing Center.
Giro, p. 1380. Semiotics. Translated by Muhammad Nabavi. Tehran: Agah.
Giddens, A.. 1374. Sociology. Translated by Manouchehr Sabouri. Tehran: Ney Publishing.
Mir Sadeghi, J. 1376. Story elements. Tehran Publishing
Nojomian, A. ۱۳۹۴. Signs on the Threshold, Queries in Semiotics. Tehran: New Publishing Culture
۱۳۹۶. Semiotics, key articles. Tehran: Morvarid Publishing
وندایک ، ت. 1389. Studies in discourse analysis, from text grammar to critical discourse. Translated by Pirooz Izadi and Shaban Ali Bahrampour and others. Tehran: Office of Media Studies and Development, Ministry of Culture.
articles
Seif al-Din Khaleqi, Sh; And Cherati, A. ۱۳۹۴. "Representation of social factors in Khajavi Kermani's thought". International Conference on Literary Research, Language and Cultural Communication. Tehran: Mobin Cultural Ambassadors Institute.
Babak Moin, M. 1389. "Social semiotics and the phenomena of security and insecurity." Quarterly Journal of Literary Thoughts. second year. No. 5. Fall. ۱۵۳-۱۳۵.
