ابرش کیانی (بررسی جایگاه اسب در شاهنامهی فردوسی)
الموضوعات :
1 - گروه زبان و ادبیات فارسی، پردیس شهیده بنت الهدی صدر، دانشگاه فرهنگیان، بوشهر، ایران.
الکلمات المفتاحية: horse, Ferdowsi, auspiciousness, شاهنامهی فردوسی, : اسب, رخش, خجستگی, گجستگی, Rakhsh, ominous,
ملخص المقالة :
اسب، یکی از مشهورترین حیواناتی است که در زندگی و فرهنگ بشر – به ویژه در دوره ی باستان- از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و احترام بسیاری داشته است. در فرهنگ ایران باستان، اسب و ابزار مرتبط با آن، پابهپای انسان، رشد کرده و همواره می توانیم ردپای این حیوان را ببینیم. در شاهنامه ی فردوسی، به سبب صبغه ی حماسی آن، چهره ی اسب، نمود خاصی دارد و فردوسی، با قدرت تمام، این حیوان فرخنده و خاص را در تصویرسازی های خود، جای داده است. در این جستار، اسب به عنوان یکی از موجودات مهم و تأثیرگذار در زندگی ایرانیان، مورد مطالعه قرار گرفته و سیمای این حیوان در شاهنامه ی فردوسی- به عنوان کتابی که ارتباط ویژه ای با گذشته و اساطیر ایران دارد- بررسی شده، که نتیجه ی آن، توجه حکیم توس به نقش و اعتبار این حیوان در نزد مردم ایران زمین و درک و دریافت خجستگی آن در نظر ایرانیان است.
پیگوت، ژولیت. (1373). اساطیر ژاپن. ترجمه: باجلان فرخی. تهران: اساطیر.
خیام نیشابوری، ابوحفص عمر. (1312). نوروزنامه (منسوب). به اهتمام: مجتبی مینوی. تهران: کاوه.
عبداللهی، منیژه. (1381). فرهنگنامه جانوران در ادب فارسی (بر پایهی واژهشناسی، اساطیر، باورها، زیباییشناسی و ...). تهران: پژوهنده.
فردوسی، ابوالقاسم حسن. (1383). شاه نامه. بر اساس نسخهی نه جلدی چاپ مسکو/ زیر نظر ی.ا. برتلس. دورهی دو جلدی، تهران: ققنوس. سوم.
فرنبع دادگی. (1369). بندهشن. گزارنده: مهرداد بهار. تهران، توس.
قلی زاده، خسرو. (1388). فرهنگ اساطیر ایرانی بر پایهی متون پهلوی. تهران: پارسه. دوم.
قلی زاده، خسرو. (1392). دانشنامهی اساطیری جانوران و اصلاحات وابسته. تهران: بنگاه ترجمه و نشریات پارسه.
موسوی بجنوردی، کاظم. (1393). دانشنامهی فرهنگ مردم ایران. ج: اول. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. دوم.
یاحقی، محمدجعفر. (1391). فرهنگ اساطیر و داستانوارهها در ادبیات فارسی. تهران: فرهنگ معاصر. چهارم.
_||_
Sources
Piggott, Juliet. (1373). Japanese mythology. Translation: Bajlan Farrokhi. Tehran: Asatir.
Khayyam Nishaburi, Abu Hafs Omar. (1312). Nowruznameh (attributed). To the attention of: Mojtaba Minavi. Tehran: Kaveh.
Abdullahi, Manijeh. (1381). Dictionary of animals in Persian literature (based on terminology, mythology, beliefs, aesthetics, etc.). Tehran: Researcher.
Ferdowsi, Abulqasem Hasan. (1383). Shah nameh. Based on the nine-volume edition published in Moscow/under the supervision of Y.A. Bertels. Two-volume course, Tehran: Phoenix. Third.
origination (1369). closed Reporter: Mehrdad Bahar. Tehran, Tos.
Qolizadeh, Khosrow. (1388). Iranian mythology culture based on Pahlavi texts. Tehran: Parse. Second.
Qolizadeh, Khosrow. (2012). Mythological encyclopedia of animals and related reforms. Tehran: Parse translation and publishing company.
Mousavi Bojunordi, Kazem. (2013). Encyclopedia of Iranian people's culture. A: First. Tehran: The center of the great Islamic encyclopedia. Second.
Yahaghi, Mohammad Jaafar. (2011). Culture of myths and stories in Persian literature. Tehran: Contemporary Culture. Fourth.