مدل‌یابی اهمال‌کاری تحصیلی، براساس طرحواره‌های ناسازگار و ویژگی‏های شخصیتی با میانجی‌گری تنظیم هیجانی و خودتعیین‌گری در دانش‌آموزان

الموضوعات : فصلنامه تعالی مشاوره و روان درمانی

زهرا محتشمی ¹ (دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد شمال تهران ، تهران ، ایران)
حجت الله مرادی ² (دانشیار ، گروه روانشناسی ، دانشگاه امام حسین ، تهران ، ایران)
حسین بیگدلی ³ (استادیار ، گروه روانشناسی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد تهران شرقی ، ایران)
فرشته افکاری ⁴ (استادیار، گروه علوم تربیتی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)

تاريخ الإرسال : 06 الثلاثاء , محرم, 1442 تاريخ التأكيد : 04 الأربعاء , ربيع الأول, 1442 تاريخ الإصدار : 05 الخميس , ربيع الأول, 1442

الکلمات المفتاحية: شخصیت, اهمال‌کاری تحصیلی, تنظیم هیجانی, خودتعیین‌گری, طرحواره‌ ناسازگار,

ملخص المقالة :

هدف: اهمال کاری تحصیلی بیانگر تأخیر در فعالیت های تحصیلی است که می تواند عمدی، اتفاقی و یا عادتی بوده و با عوامل متعددی مرتبط باشد. پژوهش حاضر با هدف پیش بینی اهمال‌کاری تحصیلی بر اساس طرحواره‌های ناسازگار و ویژگی های شخصیتی با میانجی گری تنظیم هیجانی و خودتعیین‌گری در دانش‌آموزان انجام شد.روش: روش پژوهش توصیف از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهر تهران در سال 99-1398 تشکیل داد. 350 نفر از دانش آموزان با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و پرسشنامه‌های اهمالکاری تحصیلی سولومون و راثبلوم (1984)، طرحواره‌های ناسازگار یانگ )1998)، ویژگی‌های شخصیتی مک‌کری و کاستا (1985)، تنظیم هیجانی گراس و جان (2003) و خودتعیین گری گاردیا، دسی و ریان (2000) را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شد. یافته‌ها: براساس نتایج این پژوهش، مدل پیشنهادی روابط علّی بین متغیرهای مذکور، از برازش قابل قبولی برخوردار بود. به طور کلی، در مدل پیشنهادی پژوهش، نتایج نشان دادند که طرحواره‌های ناسازگار و ویژگی های شخصیتی هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیرمستقیم از طریق تنظیم هیجانی و خودتعیین‌گری در دختران دانش آموز با اهمال‌کاری تحصیلی رابطه دارند. همچنین، نتایج نشان داد که رابطه بین تنظیم هیجانی و خودتعیین‌گری با اهمال‌کاری تحصیلی در دختران دانش آموز منفی و معنادار است. نتیجه گیری: توصیه می شود روانشناسان تربیتی و مشاوران تحصیلی برای کاهش اهمال کاری تحصیلی در دانش آموزان برنامه آموزشی مناسبی را تدوین کرده و راهکارهای بهبود طرحواره های ناسازگار، ویژگی های شخصیتی، تنظیم هیجان و خودتعیین گری را به آنان آموزش دهند.