برّرسی سطوح کارکردی ارتباطات غیرکلامی «زبان بدن» در غزلیّات عرفی‌شیرازی
الموضوعات : جستار نامه: ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)
طاهره موسی زاده اهق
1
,
صفا تسلیمی
2
,
حسنعلی عباسپور اسفدن
3
,
ماندانا علیمی
4
1 - دانشجوی دکتری ادبیات فارسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران
2 - دانشيار زبان و ادبیات فارسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران. (نویسندۀ مسئول)
3 - استادیار گروه ادبیات فارسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی،گرگان، ایران
4 - استادیارگروه زبان وادبیات فارسی،واحد آزادشهر،دانشگاه آزاداسلامی ،آزادشهر،ایران
الکلمات المفتاحية: ارتباط غیرکلامی, ادبیّات غنایی, زبان بدن, عرفی‌شیرازی,
ملخص المقالة :
یکی از اهداف همیشگی و مهمّ شاعران و نویسندگان در آثار نظم و نثرشان، برقراری ارتباط هرچه بهتر با مخاطبین و انتقال هرچه بهتر و دقیق‌تر معنا و پیام به آنان می‌باشد. در این راستا، بهره گیری از ارتباطات کلامی و غیرکلامی یکی از رایج ترین شیوه ها در این راستا بوده است. ارتباطات غیرکلامی یا بهره‌گیری از نشانه‌های تصویری همواره برای شاعران به مثابه یک ابزار کارآمد برای انتقال مضامین و مفاهیم نهفته در اشعار بوده‌است. مفاهیمی که عمده موضوعات آن حول مسائلی نظیر تعلیم و تربیت، آگاهی و بیداری انسان‌ها و عشق (توصیفات جمال معشوق، فراق عاشق و...) بوده است. عرفی شیرازی یکی از شاعران اوایل عهد صفوی است که در تکوین غزل سبک هندی، نقشی مهم داشته‌است. حجم اصلی دیوان وی را غزلیّات او تشکیل می‌دهد. یکی از شاخص‌های مهمّ اشعار عرفی، نشانه‌های تصویری (ارتباطات غیرکلامی) نهفته در مضامین غزلیات وی می‌باشد. به همین سبب، مقالة حاضر با استفاده از روش توصیفی‌تحلیلی به واکاوی برّرسی سطوح ارتباطات غیرکلامی زبان بدن در کنش های غیرزبانی، در غزلیات عرفی‌شیرازی می‌پردازد. فرضیه یا دالّ مرکزی پژوهش کنونی تأکیدی است بر این مسئله که زبان بدن در ارتباط غیرکلامی غزلیّات عرفی شیرازی کاملاً عامدانه و در راستای جلب معشوق و جذب مخاطب و نیز بازاندیشی در الگوهای رفتاری فرد و اجتماع و با هدف کنایه‌سازی و نمادپردازی محقّق شده‌است. در میان فرآیندهای ارتباطات غیرکلامی در اشعار عرفی‌شیرازی حرکات و اشارات مختصّ چهره، دست و پا و چشم، بیشترین کارکرد ارتباطی را داشته و نقش به سزایی را در جریان انتقال مفاهیم و پیام ها ایفا می کنند.
_||_
