ارزیابی صفات کمی و کیفی کلون های پیشرفته و ارقام تجاری سیب زمینی با استفاده از مدل های GGE Bi-plot و AMMI

الموضوعات : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

داود حسن پناه ¹ (استادیار پژوهش مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل)
حسن حسن آبادی ² (عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر)

تاريخ الإرسال : 11 الثلاثاء , رجب, 1434 تاريخ التأكيد : 05 الأربعاء , رمضان, 1435 تاريخ الإصدار : 24 الأحد , شعبان, 1435

الکلمات المفتاحية: Solanum tuberosum, پایداری عملکرد, روش GGE Bi-plot و AMMI,

ملخص المقالة :

به منظور ارزیابی صفات کمی و کیفی و پایداری عملکرد غده قابل فروش 13 کلون امیدبخش سیب زمینی همراه با سه رقم تجاری (آگریا، مارفونا و لیدی رزتا) به عنوان شاهد، آزمایشی براساس طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل طی سال های 1390 و 1391 اجرا گردید. در طی دوره رشد و پس از برداشت، صفات تعداد ساقه اصلی در بوته، ارتفاع بوته، تعداد و وزن غده در بوته، عملکرد کل غده و قابل فروش، درصد ماده خشک، تیپ پخت، حفره‌ای شدن مرکز غده، رنگ داخلی غده و تغییر رنگ گوشت غده خام پس از 24 ساعت اندازه گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس مرکب صفات کمی مورد ارزیابی نشان داد که بین کلون های امیدبخش از لحاظ صفات عملکرد غده کل و قابل فروش، تعداد و وزن غده در بوته، ارتفاع بوته، متوسط وزن غده، تعداد ساقه اصلی در بوته و درصد ماده خشک و اثر متقابل کلون × سال از لحاظ صفات عملکرد غده کل و قابل فروش، تعداد و وزن غده در بوته اختلاف معنی دار وجود دارد. کلون های 7-396151، 5-397008، 8-397015، 2-397008 و 4-994001 دارای عملکرد غده کل و قابل فروش، تعداد و وزن غده در بوته و متوسط وزن غده بیشتری بودند. این کلون ها دارای غده های یکنواخت متوسط تا بالا، رنگ پوست زرد، رنگ گوشت زرد و سفید، شکل غده گرد تخم مرغی و گرد، عمق چشم سطحی تا متوسط، بدون زنگ، حفره و شکاف داخل غده، رسیدگی متوسط دیررس و درصد ماده خشک متوسط تا بالا نسبت به ارقام (شاهد) و سایر کلون ها بودند. در این آزمایش، مدل های GGE Bi-plot و AMMI روشی مناسب برای گزینش همزمان عملکرد غده قابل فروش و پایداری تشخیص داده شدند و توانستند کلون های 2-397008، 5-397008 و 4-994001 را به عنوان کلون های پایدار با عملکرد غده قابل فروش بالا انتخاب نمایند.