تحلیل نظریه نسبیت زبانی در پرتو شواهد جامعه‌شناختی و مردم‌شناختی

الموضوعات :

نرمینه معینیان ¹ (عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، گروه جامعه‌شناسی؛ تبریز- ایران.)

تاريخ الإرسال : 20 السبت , رمضان, 1437 تاريخ التأكيد : 20 السبت , رمضان, 1437 تاريخ الإصدار : 20 الثلاثاء , ربيع الأول, 1435

الکلمات المفتاحية: نسبیت زبانی, جامعه‌شناسی زبان, مردم‌شناسی زبان و مشاهدات الزامی,

ملخص المقالة :

زبان تنها ابزار ارتباطی نیست بلکه در مسیر تکامل خود به بنیانی اجتماعی و فرهنگی تبدیل شده است که حاوی امکانات و محدودیت‌هایی برای شناخت، برقراری و جهت دهی به مناسبات اجتماعی و حقوقی و فرهنگی است. در این بررسی این امکانات زبان و محدودیت‌های آن را در پرتو دیدگاه نظریه نسبیت زبانی به بوته تحلیل نهاده‌ایم تا در پرتو شواهدی از حوزه جامعه‌شناسی و مردم‌شناسی زبان به بررسی ادعای این نظریه مبنی بر تاثیر زبان بر جهان‌بینی، روابط اجتماعی و فرهنگی و جهت‌گیری شناختی گویشوران آن بپردازیم. نظریه نسبیت زبانی بوسیله زبان – جامعه شناسانی چون ادوار ساپیر و بنجامین لی ورف پایه‌ریزی شده و مدعی است که سمت و سوی اندیشه، شناخت، طبقه‌بندی اشیا و امور، جهان‌بینی، داوری و استدلال در مقوله‌های طبیعی، زیستی، اجتماعی، حقوقی و فرهنگی تحت تاثیر ساختار و محتوای عناصر زبانی گویشوران آن قرار می‌گیرد. در بررسی حاضر ادعای یاد شده این نظریه با توجه به شواهدی از حوزه جامعه‌شناسی و مردم‌شناسی زبان مورد بررسی قرار گرفته است.

المصادر:

ایزوتسو، ت. (1378). مفاهیم اخلاقی دینی در قران مجید.ترجمه: ف، بدره­ای. تهران: انتشارات فروزان. چاپ اول.

برگ­، ا. (1369). روان­شناسی اجتماعی.ترجمه: ع، کاردان. تهران: نشر اندیشه. چاپ دهم.

بیتس، دو پلاگ، ف. (1375). انسان­شناسی فرهنگی.ترجمه: م، ثلاثی. تهران: انتشارات علمی. چاپ اول.

ترادگیل، پ. (1376). زبان­شناسی اجتماعی.ترجمه: م، طباطبایی. تهران: نشر آگه. چاپ اول.

 صفوی، ک. (1360). در­آمدی بر زبان­شناسی.تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. چاپ اول.

عسکری خانقاه، ا؛ و دیگری. (1378). انسان­شناسی عمومی.تهران: انتشارات سمت. چاپ اول.

کوندراتف، آ. (1363). زبان و زبان­شناسی.ترجمه: ع، صلح جو. تهران: مرکز انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی. چاپ اول.

لاتز و دیگران. (1356). زبان­شناسی: مجموعه مقالات.تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. چاپ اول.

مورن، ا. (1370). سرمشق گمشده.ترجمه: ع، اسدی. تهران: انتشارات سروش. چاپ اول.

موقن، ی. (1378). زبان، اندیشه و فرهنگ.تهران: انتشارات هرمس. چاپ اول.

مولهویسلر، پ. (1374).مقاله داستان بابل. مجله پیام یونسکو. تهران، شماره 285.

ولاهوس، ا. (1357). درآمدی بر انسان­شناسی.ترجمه: ی، سعید. تهران: انتشارات نیلوفر. چاپ نهم.