راه‌کارهای ارتقای شایستگی‌های مدیران گروه‌های آموزشی

الموضوعات :

مژگان درخشان ¹ (استادیار گروه مدیریت، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران)
خلیل زندی ² (دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی دانشگاه بوعلی سینا همدان)

تاريخ الإرسال : 15 الأربعاء , شوال, 1437 تاريخ التأكيد : 18 الأربعاء , محرم, 1438 تاريخ الإصدار : 26 الإثنين , شعبان, 1438

الکلمات المفتاحية: شایستگی اخلاقی, شایستگی اداری – نظارتی, شایستگی شخصیتی, شایستگی انگیزشی, شایستگی ارتباطی,

ملخص المقالة :

هدف از پژوهش حاضر، تبیین راه‌کارهای ارتقای شایستگی‌های مدیران گروه‌های آموزشی بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان (15724 نفر) و اعضای هیأت علمی (239 نفر) دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان و نیز اساتید و صاحب‌نظران حوزه مدیریت می‌باشند. روش پژوهش به‌صورت آمیخته است. روند تحقیق مشتمل بر سه مرحله کلی شامل تحلیل شکاف بین وضع موجود و مطلوب شایستگی‌های مدیران گروه‌های آموزشی؛ اولویت‌بندی شایستگی‌ها؛ و شناسایی و اولویت‌بندی راه‌کارهای ارتقای شایستگی‌ها بود. روش نمونه‌گیری در بخش اول به‌صورت تصادفی طبقه‌ای و ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه دوسویه وضع موجود و مطلوب شایستگی‌های مدیران گروه‌های آموزشی بود. در بخش دوم، روش نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند و ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه مقایسه‌های زوجی شایستگی‌ها بود. در بخش سوم نیز، روش نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند و ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه نیمه‌ساختار یافته و پرسشنامه گسترش عملکرد کیفیت بود. تجزیه و تحلیل داده‌ها از طریق آزمون t برای دو گروه همبسته، تکنیک تحلیل سلسله‌مراتبی، تحلیل محتوا و تشکیل ماتریس خانه کیفیت صورت گرفت. بخشی از یافته‌ها بیانگر شکاف منفی و معنادار بین وضع موجود و وضع مطلوب شایستگی‌های مدیران گروه‌های آموزشی بود. مهم‌ترین یافته‌ها نیز شناسایی و اولویت‌بندی 69 راه‌کار عملیاتی جهت ارتقای شایستگی‌های مدیران گروه‌های آموزشی بود. در پایان این نتایج به بحث گذاشته شده‌اند

المصادر:

اکرامی، محمود و رجب‌زاده، سمیه. (1390). توسعه مؤلفه‌های مقیاس سنجش شایستگی مدیران. فصلنامه فرایند مدیریت و توسعه؛ 77: 69- 49.

امین‌مظفری، فاروق و یوسفی‌اقدم، رحیم. (1393). عوامل مؤثر بر نقش مدیران گروه‌های آموزشی: مطالعه موردی دانشگاه تبریز. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی؛ 72: 165-143.

آهنچیان، محمدرضا و بابادی، امین. (1392). تهیه و اعتباریابی پرسش‌نامه ارزیابی عملکرد مدیران گروه‌های آموزشی دانشگاه: کاربرد روش آمیخته در عمل. فصلنامه پژوهش‌های آموزش و یادگیری؛ 20 (3): 167-142.

بردبار، غلامرضا و شاکری، فاطمه. (1390). تحلیلی بر کیفیت شایسته‌گزینی مدیران گروه‌های آموزشی دانشگاه یزد. مجله مدیریت تولید و عملیات؛ 2 (2): 120-101.

جعفری، پریوش؛ آراسته، حمیدرضا؛ رهگذر و مهدی. شهمیری، مجتبی. (1392). الگوی ارتقای اثربخشی مدیران گروه‌های آموزشی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی (مورد مطالعه دانشگاه آزاد اسلامی). فصلنامه برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی؛ 14: 250-209.

چیت‌ساز، احسان؛ ذوالفقارزاده، محمدمهدی و غیاثی، سعید. (1391). تدوین الگوی شایستگی‌های محوری مدیران فرهنگی – اجتماعی دانشگاه‌ها در ایران اسلامی. فصلنامه مدیریت دانشگاه اسلامی؛ 1 (2): 48-27.

درویش، حسن؛ موغلی، علیرضا؛ موسوی، محمد و پناهی، بلال. (1393). تبیین شایستگی‌های منابع انسانی در شرکت ملی پتروشیمی ایران. پژوهش‌نامه مدیریت تحول؛ 6 (11): 111-92.

شمس، غلامرضا؛ خراسانی، اباصلت و عباسی، حامد. (1393). تدوین مؤلفه‌های شایستگی مدیران گروه‌های آموزشی: مطالعه کیفی. فصلنامه مدیریت بر آموزش سازمان‌ها؛ 3 (2): 64-37.

صادق، محمدهادی و امیری، مجتبی. (1394). اولویت‌بندی شایستگی‌ها و ویژگی‌های کارکنان نهادهای انقلابی با رویکرد ارزشی. فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی؛ 7 (1): 135-113.

غفاریان، وفا. (1390). شایستگی‌های مدیریتی: چگونه می‌توان سازمان را بهتر اداره کرد. تهران: انتشارات سازمان مدیریت دولتی. چاپ دوم.

گودرزوند، مهرداد و طاهری، الهه. (1391). بررسی جایگاه آموزش مدیریت در مهندسی با هدف پرورش مدیران بر مبنای شایستگی. فصلنامه آموزش مهندسی ایران؛ 14 (53): 18-1.

محمدفام، ایرج؛ محمدی، حیدر؛ قربانی‌شهنا، فرشید و سلطانیان، علی‌رضا. (1392). ارایه الگویی جهت انتخاب مبتنی بر شایستگی مدیران ایمنی، بهداشت و محیط زیست. فصلنامه بهداشت و ایمنی کاری؛ 3 (1): 11-1.

محمودی، امیرحسین؛ عابدی، اکرم و حیدری، یونس. (1391). بررسی شایستگی‌های حرفه‌ای مدیران گروه‌های آموزشی. فصلنامه فرایند مدیریت توسعه؛ 25 (1): 92-69.

محمودی، سیدمحمد؛ زارعی‌متین، حسن و بحیرایی، صدیقه. (1391). شناسایی و تبیین شایستگی‌های مدیران دانشگاه. فصلنامه مدیریت در دانشگاه اسلامی؛ 1 (1): 143-114.

میرسپاسی، ناصر. غلام‌زاده، داریوش. (1388). طراحی الگوی شایستگی برای پرورش مدیران در بخش دولتی ایران. مجله پژوهش‌های مدیریت؛ 83: 16-1.

میرغفوری، حبیب‌الله؛ موسوی، سیدمحمد و صادقی، زهرا. (1392). تحلیلی بر توسعه شایستگی‌های مدیران گروه‌های آموزشی دانشگاه‌ها مورد مطالعه: (دانشگاه‌های شهرستان یزد). فصلنامه نامه آموزش عالی؛ 6 (24): 51-35.

نیرومند، پوراندخت؛ رنجبر، محبوبه و بامدادصوفی، جهانیار. (1390). شایستگی‌های حرفه‌ای مدیران و توسعه پایدار منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس (ارائه یک چارچوب پیشنهادی). فصلنامه مدیریت و منابع انسانی در صنعت نفت؛ 2 (8): 101-73.

Amin Mozaffari, F., & Yousefi Aghdam, R. (2014). Factors Affecting the Role of Department Chairs at University of Tabriz: Research and Planning in Higher Education, (72), 143-165 [In Persian].

Amirov, A., Baimuldin, M., & Shakirova, J. (2014). Automation Working Place Head of Department. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 131, 193-197.

Bayarystanova, E., Arenova, A., & Nurmuhametova, R. (2014). Education System Management and Professional Competence of Managers. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 140, 427-431.

Beltyukova, NP., Grishaeva, AV., & Karataeva, NV. (2015). Foreign-Language Project-based Method as a Means of Forming Professional Competence in Bachelors of Management. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 200, 398-402.

Bordbar, G., & Shakeri, F. (2012). Analyzing the quality of competency based selection of department head at Yazd University. Production and Operations Management, 2 (2), 101-120 [In Persian].

Chitsaz, E., Zolfaqarzadeh, M., & Ghiyasi Nodoushan, S., (2012). Developing a Core Competency Model for Cultural &Social Managers in Iran Universities. Management in the Islamic University, 1 (2), 27-48 [In Persian].

Cohen, DJ. (2015). HR past, present and future: A call for consistent practices and a focus on competencies. Human Resource Management Review, 25, 205-215.

Darvish, M., Moogali, A., Moosavi, M., & panahi, B. (2014). Explanation of human resource competencies in Iranian National Petroleum Company, Change Management, 6 (11), 92-111 [In Persian].

Draganidis, F., & Mentzas, G. (2006). Competency based management: a review of systems and approaches. Information Management & Computer Security, 14 (1), 51-64.

Ekrami, M., &  Rajabzadeh, S. (2011). Developing the Factors of Managers’ Competency Measurement Scale. Management & Development Process, (77), 49-69 [In Persian].

Gafarian, V. (2011). Managerial competencies (2^nd ed.). Tehran: Industrial Management Institute Publication [In Persian].

Goudarzvand Chegini, M., & Tahery, T., (2012). Studies on the importance of management training in engineering for training managers on the basis of competencie. Iranian Journal of Engineering Education, 14 (53), 1-18 [In Persian].

Guan, Y., Yang, W., Zhou, X., Tian, Z., & Eves, A. (2016). Predicting Chinese human resource managers' strategic competence: Roles of identity, career variety, organizational support and career adaptability. Journal of Vocational Behavior, 92, 116-124.

Idris, N., Hong, TS., & Abu Mansor, NN. (2012). A qualitative inquiry of women managers’ competence Acquisition. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 40, 395-403.

Jaafari, P., Arasteh, H., Rahgozar, M., & Shahmiri, M. (2013), A Pattern for the Effectiveness Improvement of Educational Departments heads at Universities and Higher Education Centers: A Case Study of the Islamic Azad University. Social Development & Welfare Planning, 4 (4), 209-250 [In Persian].

Jalocha, B., Krane, HP., Ekambaram, A., & Prawelska-Skrzypek, G. (2014). Key Competencies of Public Sector Project Managers. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 119, 247-256.

Liikamaa, K. (2015). Developing a project manager’s competencies: A collective view of the most important competencies. Procedia Manufacturing, 3, 681-687.

Lustri, D., Miura, I., & Takahashi, S. (2007). Knowledge management model: practical application for competency development. The Learning Organization, 14 (2), 186-202.

Mahmoudi, A., Abedi, A., & Heydari, Y. (2012). Professional Competencies of Educational Directors, Management & Development Process, 25 (1), 69-92 [In Persian].

Mahmoudi, S. M., Zaree Matin, H., & Bohayraee, S. (2012). Identificating and Describing the Competencies of University Managers. Management in the Islamic University, 1 (1), 114-143 [In Persian].

Mirghafouri, H. Mousavi, S. M., & Sadeghi Aarani, Z. (2013). The analysis of the Merits of the Heads of Departments in Universities a Case Study (Universities of Yazd). Higher Education Quarterly, 6 (24), 35-51 [In Persian].

Mirsepasi, N., & Gholamzadeh, D. (2009). Designing a Competency model to develop public-sector managers in Iran. Journal of Management Researches, (83), 1-16 [In Persian].

Mohammadfam, I., Mohamadi, H., Ghorbani Shahna, F., & Soltanian, AR. (2013). Introducing a Framework for competency based Selection of Health, Safety and Environment (HSE) Managers,  Tehran University Medical Journal Health and Safety at Work,  3 (1), 1-10 [In Persian].

Niroomand, P., Ranjbar, M., & Bamdad Soufi, J. (2011). Managers' professional competencies and sustainable development in Pars Special Economic Energy Zone (A suggested framework). Journal of Human Resource Management in the Oil Industry, 2 (8), 73-101 [In Persian].

Nwokah, N. G., Ahiauzu, AI. (2008). Managerial competencies and marketing effectiveness in corporate organizations in Nigeria. Journal of Management Development, 27 (8), 858-878.

Perez-Arostegui, M. N., Bustinza-Sanchez, F., & Barrales-Molina, V. (2015). Exploring the relationship between information technology competence and quality management. Business Research Quarterly, 18, 4-17.

Pillay, R. (2008). Defining competencies for hospital management a comparative analysis of the public and private sectors. Leadership in Health Services, 21 (2), 99-110.

Rahimic, Z., Resic, E., & Kozo, A. (2012). Determining the Level of Management Competences in the Process of Employee Motivation. Procedia - Social and Behavioral Sciences; 41, 535-543.

Sadegh, M. H., & Amiri, M. (2015). Prioritization of the Merits and Characteristics of Revolutionary Institutions through Value Approach. Journal of Research in Human Resources Management, 7 (1), 113-135 [In Persian].

Sajgalikova, H., Bajzikova, L., Polakova, M., & Wojcak, E. (2012). Revisiting New Managerial Competences: Is There Enough Motivation to Apply Them? Procedia - Social and Behavioral Sciences, 58, 944-952.

Shams, G., Khorasani, A., & Abbasi, H. (2015). Developing competency indices for educational departments’ heads, Managing Education in Organizations, 3 (2), 37-64 [In Persian].

Soderquist, K. E., Papalexandris, A., Ioannou, G., & Prastacos, G. (2010). From task-based to competency-based A typology and process supporting a critical HRM transition. Personnel Review, 39 (3), 325-346.

Tomastika, M., Strohmandlb, J., & Cechc, P. (2015). Managerial competency of crisis managers. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 174, 3964-3969.

Virtanen, T. (2000). Changing competences of public sector managers: tensions in commitment.  The International Journal of Public Sector Management, 13 (4), 333-341

Amin Mozaffari, F., & Yousefi Aghdam, R. (2014). Factors Affecting the Role of Department Chairs at University of Tabriz: Research and Planning in Higher Education, (72), 143-165 [In Persian].

Amirov, A., Baimuldin, M., & Shakirova, J. (2014). Automation Working Place Head of Department. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 131, 193-197.

Bayarystanova, E., Arenova, A., & Nurmuhametova, R. (2014). Education System Management and Professional Competence of Managers. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 140, 427-431.

Beltyukova, NP., Grishaeva, AV., & Karataeva, NV. (2015). Foreign-Language Project-based Method as a Means of Forming Professional Competence in Bachelors of Management. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 200, 398-402.

Bordbar, G., & Shakeri, F. (2012). Analyzing the quality of competency based selection of department head at Yazd University. Production and Operations Management, 2 (2), 101-120 [In Persian].

Chitsaz, E., Zolfaqarzadeh, M., & Ghiyasi Nodoushan, S., (2012). Developing a Core Competency Model for Cultural &Social Managers in Iran Universities. Management in the Islamic University, 1 (2), 27-48 [In Persian].

Cohen, DJ. (2015). HR past, present and future: A call for consistent practices and a focus on competencies. Human Resource Management Review, 25, 205-215.

Darvish, M., Moogali, A., Moosavi, M., & panahi, B. (2014). Explanation of human resource competencies in Iranian National Petroleum Company, Change Management, 6 (11), 92-111 [In Persian].

Draganidis, F., & Mentzas, G. (2006). Competency based management: a review of systems and approaches. Information Management & Computer Security, 14 (1), 51-64.

Ekrami, M., &  Rajabzadeh, S. (2011). Developing the Factors of Managers’ Competency Measurement Scale. Management & Development Process, (77), 49-69 [In Persian].

Gafarian, V. (2011). Managerial competencies (2^nd ed.). Tehran: Industrial Management Institute Publication [In Persian].

Goudarzvand Chegini, M., & Tahery, T., (2012). Studies on the importance of management training in engineering for training managers on the basis of competencie. Iranian Journal of Engineering Education, 14 (53), 1-18 [In Persian].

Guan, Y., Yang, W., Zhou, X., Tian, Z., & Eves, A. (2016). Predicting Chinese human resource managers' strategic competence: Roles of identity, career variety, organizational support and career adaptability. Journal of Vocational Behavior, 92, 116-124.

Idris, N., Hong, TS., & Abu Mansor, NN. (2012). A qualitative inquiry of women managers’ competence Acquisition. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 40, 395-403.

Jaafari, P., Arasteh, H., Rahgozar, M., & Shahmiri, M. (2013), A Pattern for the Effectiveness Improvement of Educational Departments heads at Universities and Higher Education Centers: A Case Study of the Islamic Azad University. Social Development & Welfare Planning, 4 (4), 209-250 [In Persian].

Jalocha, B., Krane, HP., Ekambaram, A., & Prawelska-Skrzypek, G. (2014). Key Competencies of Public Sector Project Managers. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 119, 247-256.

Liikamaa, K. (2015). Developing a project manager’s competencies: A collective view of the most important competencies. Procedia Manufacturing, 3, 681-687.

Lustri, D., Miura, I., & Takahashi, S. (2007). Knowledge management model: practical application for competency development. The Learning Organization, 14 (2), 186-202.

Mahmoudi, A., Abedi, A., & Heydari, Y. (2012). Professional Competencies of Educational Directors, Management & Development Process, 25 (1), 69-92 [In Persian].

Mahmoudi, S. M., Zaree Matin, H., & Bohayraee, S. (2012). Identificating and Describing the Competencies of University Managers. Management in the Islamic University, 1 (1), 114-143 [In Persian].

Mirghafouri, H. Mousavi, S. M., & Sadeghi Aarani, Z. (2013). The analysis of the Merits of the Heads of Departments in Universities a Case Study (Universities of Yazd). Higher Education Quarterly, 6 (24), 35-51 [In Persian].

Mirsepasi, N., & Gholamzadeh, D. (2009). Designing a Competency model to develop public-sector managers in Iran. Journal of Management Researches, (83), 1-16 [In Persian].

Mohammadfam, I., Mohamadi, H., Ghorbani Shahna, F., & Soltanian, AR. (2013). Introducing a Framework for competency based Selection of Health, Safety and Environment (HSE) Managers,  Tehran University Medical Journal Health and Safety at Work,  3 (1), 1-10 [In Persian].

Niroomand, P., Ranjbar, M., & Bamdad Soufi, J. (2011). Managers' professional competencies and sustainable development in Pars Special Economic Energy Zone (A suggested framework). Journal of Human Resource Management in the Oil Industry, 2 (8), 73-101 [In Persian].

Nwokah, N. G., Ahiauzu, AI. (2008). Managerial competencies and marketing effectiveness in corporate organizations in Nigeria. Journal of Management Development, 27 (8), 858-878.

Perez-Arostegui, M. N., Bustinza-Sanchez, F., & Barrales-Molina, V. (2015). Exploring the relationship between information technology competence and quality management. Business Research Quarterly, 18, 4-17.

Pillay, R. (2008). Defining competencies for hospital management a comparative analysis of the public and private sectors. Leadership in Health Services, 21 (2), 99-110.

Rahimic, Z., Resic, E., & Kozo, A. (2012). Determining the Level of Management Competences in the Process of Employee Motivation. Procedia - Social and Behavioral Sciences; 41, 535-543.

Sadegh, M. H., & Amiri, M. (2015). Prioritization of the Merits and Characteristics of Revolutionary Institutions through Value Approach. Journal of Research in Human Resources Management, 7 (1), 113-135 [In Persian].

Sajgalikova, H., Bajzikova, L., Polakova, M., & Wojcak, E. (2012). Revisiting New Managerial Competences: Is There Enough Motivation to Apply Them? Procedia - Social and Behavioral Sciences, 58, 944-952.

Shams, G., Khorasani, A., & Abbasi, H. (2015). Developing competency indices for educational departments’ heads, Managing Education in Organizations, 3 (2), 37-64 [In Persian].

Soderquist, K. E., Papalexandris, A., Ioannou, G., & Prastacos, G. (2010). From task-based to competency-based A typology and process supporting a critical HRM transition. Personnel Review, 39 (3), 325-346.

Tomastika, M., Strohmandlb, J., & Cechc, P. (2015). Managerial competency of crisis managers. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 174, 3964-3969.

Virtanen, T. (2000). Changing competences of public sector managers: tensions in commitment.  The International Journal of Public Sector Management, 13 (4), 333-341.