راه‌کارهای ارتقای شایستگی‌های مدیران گروه‌های آموزشی
محورهای موضوعی : روانشناسی تربیتی
مژگان درخشان
1
(استادیار گروه مدیریت، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران)
خلیل زندی
2
(دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی دانشگاه بوعلی سینا همدان)
کلید واژه: شایستگی اخلاقی, شایستگی اداری – نظارتی, شایستگی شخصیتی, شایستگی انگیزشی, شایستگی ارتباطی,
چکیده مقاله :
هدف از پژوهش حاضر، تبیین راه‌کارهای ارتقای شایستگی‌های مدیران گروه‌های آموزشی بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان (15724 نفر) و اعضای هیأت علمی (239 نفر) دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان و نیز اساتید و صاحب‌نظران حوزه مدیریت می‌باشند. روش پژوهش به‌صورت آمیخته است. روند تحقیق مشتمل بر سه مرحله کلی شامل تحلیل شکاف بین وضع موجود و مطلوب شایستگی‌های مدیران گروه‌های آموزشی؛ اولویت‌بندی شایستگی‌ها؛ و شناسایی و اولویت‌بندی راه‌کارهای ارتقای شایستگی‌ها بود. روش نمونه‌گیری در بخش اول به‌صورت تصادفی طبقه‌ای و ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه دوسویه وضع موجود و مطلوب شایستگی‌های مدیران گروه‌های آموزشی بود. در بخش دوم، روش نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند و ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه مقایسه‌های زوجی شایستگی‌ها بود. در بخش سوم نیز، روش نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند و ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه نیمه‌ساختار یافته و پرسشنامه گسترش عملکرد کیفیت بود. تجزیه و تحلیل داده‌ها از طریق آزمون t برای دو گروه همبسته، تکنیک تحلیل سلسله‌مراتبی، تحلیل محتوا و تشکیل ماتریس خانه کیفیت صورت گرفت. بخشی از یافته‌ها بیانگر شکاف منفی و معنادار بین وضع موجود و وضع مطلوب شایستگی‌های مدیران گروه‌های آموزشی بود. مهم‌ترین یافته‌ها نیز شناسایی و اولویت‌بندی 69 راه‌کار عملیاتی جهت ارتقای شایستگی‌های مدیران گروه‌های آموزشی بود. در پایان این نتایج به بحث گذاشته شده‌اند
The purpose of this study was examining the techniques to enhance the competencies of department heads. The statistical population included all students (N: 15724) and faculty members (N: 239) of Islamic Azad University of Kerman, and also experts in management. The research method was mixed. The study comprised of three parts: 1) analyzing the gap between current and ideal status of department heads competencies; 2) Competencies prioritizing; 3) Identifing and prioritizing techniques for enhancing the competencies. In the first part, the sampling method was stratified random sampling and the data collection instrument was the questionnaire of current and ideal status of competencies. In the second part, the sampling method was purposeful and the data collection instrument was the questionnaire of competencies paired comparisons. In the third part, the sampling method was purposeful and the data collection tools were semi-structured interviews and questionnaires of Quality Function Deployment. The data were analyzed by Paired Samples T-Test, Analytical Hierarchy Process, Content Analysis and Home of Quality Matrix. The findings indicate a significant gap between the current and ideal status of department heads competencies. The findings also identified and prioritized 69 techniques to promote the competencies of department heads. In the end, the results were discussed.
اکرامی، محمود و رجب‌زاده، سمیه. (1390). توسعه مؤلفه‌های مقیاس سنجش شایستگی مدیران. فصلنامه فرایند مدیریت و توسعه؛ 77: 69- 49.
امین‌مظفری، فاروق و یوسفی‌اقدم، رحیم. (1393). عوامل مؤثر بر نقش مدیران گروه‌های آموزشی: مطالعه موردی دانشگاه تبریز. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی؛ 72: 165-143.
آهنچیان، محمدرضا و بابادی، امین. (1392). تهیه و اعتباریابی پرسشنامه ارزیابی عملکرد مدیران گروه‌های آموزشی دانشگاه: کاربرد روش آمیخته در عمل. فصلنامه پژوهش‌های آموزش و یادگیری؛ 20 (3): 167-142.
بردبار، غلامرضا و شاکری، فاطمه. (1390). تحلیلی بر کیفیت شایسته‌گزینی مدیران گروه‌های آموزشی دانشگاه یزد. مجله مدیریت تولید و عملیات؛ 2 (2): 120-101.
جعفری، پریوش؛ آراسته، حمیدرضا؛ رهگذر و مهدی. شهمیری، مجتبی. (1392). الگوی ارتقای اثربخشی مدیران گروه‌های آموزشی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی (مورد مطالعه دانشگاه آزاد اسلامی). فصلنامه برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی؛ 14: 250-209.
چیت‌ساز، احسان؛ ذوالفقارزاده، محمدمهدی و غیاثی، سعید. (1391). تدوین الگوی شایستگی‌های محوری مدیران فرهنگی – اجتماعی دانشگاه‌ها در ایران اسلامی. فصلنامه مدیریت دانشگاه اسلامی؛ 1 (2): 48-27.
درویش، حسن؛ موغلی، علیرضا؛ موسوی، محمد و پناهی، بلال. (1393). تبیین شایستگی‌های منابع انسانی در شرکت ملی پتروشیمی ایران. پژوهش‌نامه مدیریت تحول؛ 6 (11): 111-92.
شمس، غلامرضا؛ خراسانی، اباصلت و عباسی، حامد. (1393). تدوین مؤلفه‌های شایستگی مدیران گروه‌های آموزشی: مطالعه کیفی. فصلنامه مدیریت بر آموزش سازمان‌ها؛ 3 (2): 64-37.
صادق، محمدهادی و امیری، مجتبی. (1394). اولویت‌بندی شایستگی‌ها و ویژگی‌های کارکنان نهادهای انقلابی با رویکرد ارزشی. فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی؛ 7 (1): 135-113.
غفاریان، وفا. (1390). شایستگی‌های مدیریتی: چگونه می‌توان سازمان را بهتر اداره کرد. تهران: انتشارات سازمان مدیریت دولتی. چاپ دوم.
گودرزوند، مهرداد و طاهری، الهه. (1391). بررسی جایگاه آموزش مدیریت در مهندسی با هدف پرورش مدیران بر مبنای شایستگی. فصلنامه آموزش مهندسی ایران؛ 14 (53): 18-1.
محمدفام، ایرج؛ محمدی، حیدر؛ قربانی‌شهنا، فرشید و سلطانیان، علیرضا. (1392). ارایه الگویی جهت انتخاب مبتنی بر شایستگی مدیران ایمنی، بهداشت و محیط زیست. فصلنامه بهداشت و ایمنی کاری؛ 3 (1): 11-1.
محمودی، امیرحسین؛ عابدی، اکرم و حیدری، یونس. (1391). بررسی شایستگی‌های حرفه‌ای مدیران گروه‌های آموزشی. فصلنامه فرایند مدیریت توسعه؛ 25 (1): 92-69.
محمودی، سیدمحمد؛ زارعی‌متین، حسن و بحیرایی، صدیقه. (1391). شناسایی و تبیین شایستگی‌های مدیران دانشگاه. فصلنامه مدیریت در دانشگاه اسلامی؛ 1 (1): 143-114.
میرسپاسی، ناصر. غلام‌زاده، داریوش. (1388). طراحی الگوی شایستگی برای پرورش مدیران در بخش دولتی ایران. مجله پژوهش‌های مدیریت؛ 83: 16-1.
میرغفوری، حبیب‌الله؛ موسوی، سیدمحمد و صادقی، زهرا. (1392). تحلیلی بر توسعه شایستگی‌های مدیران گروه‌های آموزشی دانشگاه‌ها مورد مطالعه: (دانشگاه‌های شهرستان یزد). فصلنامه نامه آموزش عالی؛ 6 (24): 51-35.
نیرومند، پوراندخت؛ رنجبر، محبوبه و بامدادصوفی، جهانیار. (1390). شایستگی‌های حرفه‌ای مدیران و توسعه پایدار منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس (ارائه یک چارچوب پیشنهادی). فصلنامه مدیریت و منابع انسانی در صنعت نفت؛ 2 (8): 101-73.
Amin Mozaffari, F., & Yousefi Aghdam, R. (2014). Factors Affecting the Role of Department Chairs at University of Tabriz: Research and Planning in Higher Education, (72), 143-165 [In Persian].
Amirov, A., Baimuldin, M., & Shakirova, J. (2014). Automation Working Place Head of Department. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 131, 193-197.
Bayarystanova, E., Arenova, A., & Nurmuhametova, R. (2014). Education System Management and Professional Competence of Managers. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 140, 427-431.
Beltyukova, NP., Grishaeva, AV., & Karataeva, NV. (2015). Foreign-Language Project-based Method as a Means of Forming Professional Competence in Bachelors of Management. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 200, 398-402.
Bordbar, G., & Shakeri, F. (2012). Analyzing the quality of competency based selection of department head at Yazd University. Production and Operations Management, 2 (2), 101-120 [In Persian].
Chitsaz, E., Zolfaqarzadeh, M., & Ghiyasi Nodoushan, S., (2012). Developing a Core Competency Model for Cultural &Social Managers in Iran Universities. Management in the Islamic University, 1 (2), 27-48 [In Persian].
Cohen, DJ. (2015). HR past, present and future: A call for consistent practices and a focus on competencies. Human Resource Management Review, 25, 205-215.
Darvish, M., Moogali, A., Moosavi, M., & panahi, B. (2014). Explanation of human resource competencies in Iranian National Petroleum Company, Change Management, 6 (11), 92-111 [In Persian].
Draganidis, F., & Mentzas, G. (2006). Competency based management: a review of systems and approaches. Information Management & Computer Security, 14 (1), 51-64.
Ekrami, M., & Rajabzadeh, S. (2011). Developing the Factors of Managers’ Competency Measurement Scale. Management & Development Process, (77), 49-69 [In Persian].
Gafarian, V. (2011). Managerial competencies (2nd ed.). Tehran: Industrial Management Institute Publication [In Persian].
Goudarzvand Chegini, M., & Tahery, T., (2012). Studies on the importance of management training in engineering for training managers on the basis of competencie. Iranian Journal of Engineering Education, 14 (53), 1-18 [In Persian].
Guan, Y., Yang, W., Zhou, X., Tian, Z., & Eves, A. (2016). Predicting Chinese human resource managers' strategic competence: Roles of identity, career variety, organizational support and career adaptability. Journal of Vocational Behavior, 92, 116-124.
Idris, N., Hong, TS., & Abu Mansor, NN. (2012). A qualitative inquiry of women managers’ competence Acquisition. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 40, 395-403.
Jaafari, P., Arasteh, H., Rahgozar, M., & Shahmiri, M. (2013), A Pattern for the Effectiveness Improvement of Educational Departments heads at Universities and Higher Education Centers: A Case Study of the Islamic Azad University. Social Development & Welfare Planning, 4 (4), 209-250 [In Persian].
Jalocha, B., Krane, HP., Ekambaram, A., & Prawelska-Skrzypek, G. (2014). Key Competencies of Public Sector Project Managers. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 119, 247-256.
Liikamaa, K. (2015). Developing a project manager’s competencies: A collective view of the most important competencies. Procedia Manufacturing, 3, 681-687.
Lustri, D., Miura, I., & Takahashi, S. (2007). Knowledge management model: practical application for competency development. The Learning Organization, 14 (2), 186-202.
Mahmoudi, A., Abedi, A., & Heydari, Y. (2012). Professional Competencies of Educational Directors, Management & Development Process, 25 (1), 69-92 [In Persian].
Mahmoudi, S. M., Zaree Matin, H., & Bohayraee, S. (2012). Identificating and Describing the Competencies of University Managers. Management in the Islamic University, 1 (1), 114-143 [In Persian].
Mirghafouri, H. Mousavi, S. M., & Sadeghi Aarani, Z. (2013). The analysis of the Merits of the Heads of Departments in Universities a Case Study (Universities of Yazd). Higher Education Quarterly, 6 (24), 35-51 [In Persian].
Mirsepasi, N., & Gholamzadeh, D. (2009). Designing a Competency model to develop public-sector managers in Iran. Journal of Management Researches, (83), 1-16 [In Persian].
Mohammadfam, I., Mohamadi, H., Ghorbani Shahna, F., & Soltanian, AR. (2013). Introducing a Framework for competency based Selection of Health, Safety and Environment (HSE) Managers, Tehran University Medical Journal Health and Safety at Work, 3 (1), 1-10 [In Persian].
Niroomand, P., Ranjbar, M., & Bamdad Soufi, J. (2011). Managers' professional competencies and sustainable development in Pars Special Economic Energy Zone (A suggested framework). Journal of Human Resource Management in the Oil Industry, 2 (8), 73-101 [In Persian].
Nwokah, N. G., Ahiauzu, AI. (2008). Managerial competencies and marketing effectiveness in corporate organizations in Nigeria. Journal of Management Development, 27 (8), 858-878.
Perez-Arostegui, M. N., Bustinza-Sanchez, F., & Barrales-Molina, V. (2015). Exploring the relationship between information technology competence and quality management. Business Research Quarterly, 18, 4-17.
Pillay, R. (2008). Defining competencies for hospital management a comparative analysis of the public and private sectors. Leadership in Health Services, 21 (2), 99-110.
Rahimic, Z., Resic, E., & Kozo, A. (2012). Determining the Level of Management Competences in the Process of Employee Motivation. Procedia - Social and Behavioral Sciences; 41, 535-543.
Sadegh, M. H., & Amiri, M. (2015). Prioritization of the Merits and Characteristics of Revolutionary Institutions through Value Approach. Journal of Research in Human Resources Management, 7 (1), 113-135 [In Persian].
Sajgalikova, H., Bajzikova, L., Polakova, M., & Wojcak, E. (2012). Revisiting New Managerial Competences: Is There Enough Motivation to Apply Them? Procedia - Social and Behavioral Sciences, 58, 944-952.
Shams, G., Khorasani, A., & Abbasi, H. (2015). Developing competency indices for educational departments’ heads, Managing Education in Organizations, 3 (2), 37-64 [In Persian].
Soderquist, K. E., Papalexandris, A., Ioannou, G., & Prastacos, G. (2010). From task-based to competency-based A typology and process supporting a critical HRM transition. Personnel Review, 39 (3), 325-346.
Tomastika, M., Strohmandlb, J., & Cechc, P. (2015). Managerial competency of crisis managers. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 174, 3964-3969.
Virtanen, T. (2000). Changing competences of public sector managers: tensions in commitment. The International Journal of Public Sector Management, 13 (4), 333-341
_||_Amin Mozaffari, F., & Yousefi Aghdam, R. (2014). Factors Affecting the Role of Department Chairs at University of Tabriz: Research and Planning in Higher Education, (72), 143-165 [In Persian].
Amirov, A., Baimuldin, M., & Shakirova, J. (2014). Automation Working Place Head of Department. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 131, 193-197.
Bayarystanova, E., Arenova, A., & Nurmuhametova, R. (2014). Education System Management and Professional Competence of Managers. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 140, 427-431.
Beltyukova, NP., Grishaeva, AV., & Karataeva, NV. (2015). Foreign-Language Project-based Method as a Means of Forming Professional Competence in Bachelors of Management. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 200, 398-402.
Bordbar, G., & Shakeri, F. (2012). Analyzing the quality of competency based selection of department head at Yazd University. Production and Operations Management, 2 (2), 101-120 [In Persian].
Chitsaz, E., Zolfaqarzadeh, M., & Ghiyasi Nodoushan, S., (2012). Developing a Core Competency Model for Cultural &Social Managers in Iran Universities. Management in the Islamic University, 1 (2), 27-48 [In Persian].
Cohen, DJ. (2015). HR past, present and future: A call for consistent practices and a focus on competencies. Human Resource Management Review, 25, 205-215.
Darvish, M., Moogali, A., Moosavi, M., & panahi, B. (2014). Explanation of human resource competencies in Iranian National Petroleum Company, Change Management, 6 (11), 92-111 [In Persian].
Draganidis, F., & Mentzas, G. (2006). Competency based management: a review of systems and approaches. Information Management & Computer Security, 14 (1), 51-64.
Ekrami, M., & Rajabzadeh, S. (2011). Developing the Factors of Managers’ Competency Measurement Scale. Management & Development Process, (77), 49-69 [In Persian].
Gafarian, V. (2011). Managerial competencies (2nd ed.). Tehran: Industrial Management Institute Publication [In Persian].
Goudarzvand Chegini, M., & Tahery, T., (2012). Studies on the importance of management training in engineering for training managers on the basis of competencie. Iranian Journal of Engineering Education, 14 (53), 1-18 [In Persian].
Guan, Y., Yang, W., Zhou, X., Tian, Z., & Eves, A. (2016). Predicting Chinese human resource managers' strategic competence: Roles of identity, career variety, organizational support and career adaptability. Journal of Vocational Behavior, 92, 116-124.
Idris, N., Hong, TS., & Abu Mansor, NN. (2012). A qualitative inquiry of women managers’ competence Acquisition. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 40, 395-403.
Jaafari, P., Arasteh, H., Rahgozar, M., & Shahmiri, M. (2013), A Pattern for the Effectiveness Improvement of Educational Departments heads at Universities and Higher Education Centers: A Case Study of the Islamic Azad University. Social Development & Welfare Planning, 4 (4), 209-250 [In Persian].
Jalocha, B., Krane, HP., Ekambaram, A., & Prawelska-Skrzypek, G. (2014). Key Competencies of Public Sector Project Managers. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 119, 247-256.
Liikamaa, K. (2015). Developing a project manager’s competencies: A collective view of the most important competencies. Procedia Manufacturing, 3, 681-687.
Lustri, D., Miura, I., & Takahashi, S. (2007). Knowledge management model: practical application for competency development. The Learning Organization, 14 (2), 186-202.
Mahmoudi, A., Abedi, A., & Heydari, Y. (2012). Professional Competencies of Educational Directors, Management & Development Process, 25 (1), 69-92 [In Persian].
Mahmoudi, S. M., Zaree Matin, H., & Bohayraee, S. (2012). Identificating and Describing the Competencies of University Managers. Management in the Islamic University, 1 (1), 114-143 [In Persian].
Mirghafouri, H. Mousavi, S. M., & Sadeghi Aarani, Z. (2013). The analysis of the Merits of the Heads of Departments in Universities a Case Study (Universities of Yazd). Higher Education Quarterly, 6 (24), 35-51 [In Persian].
Mirsepasi, N., & Gholamzadeh, D. (2009). Designing a Competency model to develop public-sector managers in Iran. Journal of Management Researches, (83), 1-16 [In Persian].
Mohammadfam, I., Mohamadi, H., Ghorbani Shahna, F., & Soltanian, AR. (2013). Introducing a Framework for competency based Selection of Health, Safety and Environment (HSE) Managers, Tehran University Medical Journal Health and Safety at Work, 3 (1), 1-10 [In Persian].
Niroomand, P., Ranjbar, M., & Bamdad Soufi, J. (2011). Managers' professional competencies and sustainable development in Pars Special Economic Energy Zone (A suggested framework). Journal of Human Resource Management in the Oil Industry, 2 (8), 73-101 [In Persian].
Nwokah, N. G., Ahiauzu, AI. (2008). Managerial competencies and marketing effectiveness in corporate organizations in Nigeria. Journal of Management Development, 27 (8), 858-878.
Perez-Arostegui, M. N., Bustinza-Sanchez, F., & Barrales-Molina, V. (2015). Exploring the relationship between information technology competence and quality management. Business Research Quarterly, 18, 4-17.
Pillay, R. (2008). Defining competencies for hospital management a comparative analysis of the public and private sectors. Leadership in Health Services, 21 (2), 99-110.
Rahimic, Z., Resic, E., & Kozo, A. (2012). Determining the Level of Management Competences in the Process of Employee Motivation. Procedia - Social and Behavioral Sciences; 41, 535-543.
Sadegh, M. H., & Amiri, M. (2015). Prioritization of the Merits and Characteristics of Revolutionary Institutions through Value Approach. Journal of Research in Human Resources Management, 7 (1), 113-135 [In Persian].
Sajgalikova, H., Bajzikova, L., Polakova, M., & Wojcak, E. (2012). Revisiting New Managerial Competences: Is There Enough Motivation to Apply Them? Procedia - Social and Behavioral Sciences, 58, 944-952.
Shams, G., Khorasani, A., & Abbasi, H. (2015). Developing competency indices for educational departments’ heads, Managing Education in Organizations, 3 (2), 37-64 [In Persian].
Soderquist, K. E., Papalexandris, A., Ioannou, G., & Prastacos, G. (2010). From task-based to competency-based A typology and process supporting a critical HRM transition. Personnel Review, 39 (3), 325-346.
Tomastika, M., Strohmandlb, J., & Cechc, P. (2015). Managerial competency of crisis managers. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 174, 3964-3969.
Virtanen, T. (2000). Changing competences of public sector managers: tensions in commitment. The International Journal of Public Sector Management, 13 (4), 333-341.
