ارزیابی جایگاه پیاده‌مداری در بازآفرینی شهری پایدار (مورد مطالعه: منطقه یک شهر همدان)

الموضوعات : آمایش محیط

محمود ملکیان ¹ , بیژن کلهرنیا ² , نوذر قنبری ³ , سهیل سبحان اردکانی ⁴

1 - دانش‌آموخته دکتری تخصصی، گروه مهندسی شهرسازی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران
2 - استادیار گروه مهندسی شهرسازی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران
3 - استادیار گروه جغرافیا و برنامه¬ریزی شهری، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران
4 - استاد گروه علوم و مهندسی محیط‌زیست، دانشکده علوم پایه، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

تاريخ الإرسال : 01 الخميس , صفر, 1445 تاريخ التأكيد : 01 الإثنين , ربيع الثاني, 1445 تاريخ الإصدار : 15 السبت , رمضان, 1446

الکلمات المفتاحية: بازآفرینی پایدار شهری, مشارکت عمومی, پیاده¬‌مداری, همدان.,

ملخص المقالة :

امروزه ایجاد پياده­راه در فضاهای شهری، در بسیاری از پروژه­هاي شهرسازي از جايگاه خاصی برخوردار است و ارتقاي كيفيت اين‌گونه فضاها از اهداف پايه­ای مديريت شهري به‍شمار می­آید. لذا، این پژوهش با هدف ارزیابی نقش پیاده‌مداری در برنامه­های بازآفرینی شهری پایدار منطقه یک شهر همدان انجام یافت. بدین منظور، پس از شناخت ویژگی­های کالبدی، اقتصادی و اجتماعی محلات هدف، وضعیت حوزه‌های راهبردی و ماهوی از حیث عملکردی، زیبایی‌شناختی و ‌محیط‌زیستی مورد سنجش قرار گرفت. پس از تعیین نقاط قوت و ضعف و نیز فرصت­ها و تهدیدها در راستای چشم‌انداز؛ ضوابط و معیارها و نیز دستور کار طراحی شهری-حوزه ویژه و طرح مایه‌ها در محلات هدف، نسبت به ارائه ضوابط اجرایی در راستای بازآفرینی شهری پایدار محلات همراه با ویژگی پیاده‌مداری اقدام شد. نتایج نشان داد که رفع زوال شهری از طریق ارتقای مؤلفه‌های سازنده کیفیت در طراحی، به‌خصوص مؤلفه پیاده­مداری با بهره­گیری مطلوب از سرمایه­های اجتماعی و توان بالقوه ساکنین در برنامه­های احیاء و بازآفرینی از اهمیت قابل ‌ملاحظه‌ای برخوردار است. بنابراین، نسبت به توسعه و ارتقای پیاده­مداری در درون محلات و احیای هویت از دست‌رفته و پیاده­مدار سازی محلات شهری توصیه می‌شود.

المصادر:


1- آیینی، م. (1386). موضوعات اقتصادي، مالی و مدیریتی بهسازي و نوسازي بافت¬هاي فرسوده شهري. تهران: انتشارات مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی.
2- اردلانی، ر.، مرجان منتظری، ه.، علیزاده افشار، ف. و سراجی اقدم، س. (1392). بازآفرینی بافت‌های فرسوده با تکیه ‌بر اصول توسعه پایدار شهری مطالعه موردی: محله عودلاجان تهران. کنفرانس بین‌المللی عمران، معماری و توسعه پایدار شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، ایران.
3- ایزدی، م.س. (1392). ضرورت نشر فرهنگ نوسازی شهری در ایران. منظر، 25: 36.
4- بحرینی، سید حسین؛ ایزدی، محمد سعید؛ مفیدی، مهرانوش، 1393. رویکردها و سیاست¬های نوسازی شهری (از بازسازی تا بازآفرینی شهری پایدار)، مطالعات شهری، 9.
5- 5- پاكزاد، ج. (1384). راهنماي طراحي فضاهاي شهري در ايران. 1384، جلد 3، تهران: وزارت راه و شهرسازي.
6- ثقفي اصل، آ. (1387). اهميت و نقش پياده راه در شبكه حمل و نقل شهر پايدار. جستار شهرسازی، 26-27: 87-79.
7- حاجی‌پور، خ. (1386). مقدمه¬اي بر سیر تحول و تکوین رویکردهاي مرمت شهري (دوره زمانی بعد از جنگ جهانی اول تا آغاز هزاره سوم). اندیشۀ ایرانشهر، 2(10-9): 11-7.
8- حبیبی، محسن؛ مقصودی، ملیحه، 1386. مرمت شهری،چاپ سوم، دانشگاه تهران، تهران.
9- حناچی، پ.، شایان، ح.ر.، مهدی‌نژاد، ج.، خادم‌زاده، م.ح. و کامل‌نیا، ح. (1386). بررسی تطبیقی مرمت شهری در ایران و جهان (با نگاه ویژه به بافت تاریخی شهر یزد). تهران: انتشارات سبحان نور.
10- صادقی، ن. و سبحان اردکانی، س. (1392). امکان‌سنجی احداث پیاده راه به‌عنوان یک کاتالیزور در جهت ارتقای کیفیت فضای شهری (مطالعه مورد: محور بوعلی همدان). مطالعات محیطی هفت حصار، 5(2): 20-13.
11- علی بک، ن. (1392). شرحی بر تجارب به‌کارگیری رهیافت بازآفرینی شهری پایدار در انگلستان جهت مداخله در بافت‌های فرسوده شهری. اولین همایش ملی معماری و فضاهای شهری پایدار مشهد،، مشهد، ایران.
12- كاشاني¬جو، خ. (1385). اهميت فضاهاي پياده در شهرهاي هزاره سوم. جستار شهرسازی، 17-18: 51-40.
13- گلكار، ک. (1385). جعبه ابزارطراحي شهري راهنماي تهيه چارچوب و طرح جامع سه بعدي طراحي شهري. تهران: مهندسان مشاور نقش پیراوش.
14- گلكار، ک. (1390). طراحي شهري، فرآيند يا فرآيندها. صفه، 21(1): 134-99.
15- ملکیان، م.، ایزدی، م.س. و سبحان اردكاني، س. (1395). اهمیت فضاهای همگانی شهری در توسعه پایدار گردشگری شهری (مطالعه موردی: منطقه یک شهر همدان). علوم و تكنولوژي محيط¬زيست، 18(3): 255-237.
16- نصيري، ا. (1390). راهبردهاي طراحي و كنترل فضاهاي پياده‌رو شهري. آموزش جغرافيا، 25(4): 19-14.
17- Castree, N., Crang, M. and Domoah, M. (2009). International Encyclopedia of Human Geography, First edition, Elsevier Ltd.
18- Donovan, R., Evans, J., Bryson, J., Porter, L. and Hunt, D. (2005). Large-scale Urban Regeneration and Sustainability: Reflections on the ‘Barriers’ Typology' CERT Working Paper 05/01, School of Geography, Earth and Environmental Sciences, University of Birmingham.
19- Healey, P. (1995). The institutional challenge for sustainable urban regeneration. Cities, 12(4): 221-230.
20- Roberts, P. (2000). The Evolution, Definition and Purpose of Urban Regeneration, in P. Roberts and H. Syke (eds.).Urban Regeneration, A Handbook. British Urban Regeneration Association, SAGE Publications, London, 9–36.
21- Roberts, P. and Hugh, S. (2003). Urban Regeneration: A Handbook. London: SAGE.
22- Rogers, R. (2011). Cultural Institutions and Urban Regeneration, M9’s role in the regeneration of Venice Mestre