پیوندهای فرهنگی-اجتماعی ایران و ارمنستان (دین، اساطیر و طبقات اجتماعیِ ارمنستان در دوران باستان)

الموضوعات : فصلنامه تاریخ

علی رحمانی ¹ , نادره نفیسی ² , سلیمان امین زاده ³ , فرزاد مافی ⁴

1 - گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی،,واحد ابهر ، دانشگاه آزاد اسلامی ، ابهر، ایران
2 - گروه فرهنگ و زبان‌های باستانی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ابهر، ایران
3 - گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد ابهر،دانشگاه آزاد اسلامی، ابهر، ایران
4 - گروه باستان‌شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی،واحد ابهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ، ابهر، ایران

تاريخ الإرسال : 27 الأحد , ذو القعدة, 1443 تاريخ التأكيد : 10 الخميس , شعبان, 1444 تاريخ الإصدار : 05 الأربعاء , رمضان, 1446

الکلمات المفتاحية: ارمنستان, سلسله آرشاکونی, فرهنگ ایرانی, وام‌واژه‌های ایرانی در ارمنی,

ملخص المقالة :

ایرانیان و ارمنیان در درازنای تاریخ، حدود شانزده قرن در همسایگی یکدیگر زیسته‌اند و در این مدت زمان طولانی با یکدیگر تبادل سیاسی و فرهنگی بسیار داشته‌اند. تأثیر فرهنگ ایرانی که از زمان تسخیر ارمنستان به دست هوخشتره، پادشاه ماد در سال 600 پیش از میلاد آغاز شد، سده‌ها بعد در دورة هخامنشیان و سلوکیان نیز ادامه یافت تا اینکه در دورة اشکانیان با تأسیس سلسلة آرشاکونی که شاخه‌ای از اشکانیان ارمنستان بودند به اوج خود رسید. این تأثیر فرهنگی با پذیرش مسیحیت در قرن سوم و به دنبال آن استقرار آیین مسیح به عنوان دین رسمیِ سرزمین ارمنستان قدری کمرنگ شد، ولی فرهنگ ایرانی آن چنان در آن سرزمین پایدار و ریشه‌دار بود که تأثیر آن را تا به امروز نیز می‌توان در زندگی ارمنیان به روشنی مشاهده کرد. این مقاله بر پایه روش تحقیق کتابخانه‌ای تدوین شده و هدف از تألیف آن پاسخ به این سؤال بوده که آیا تأثیر فرهنگ ایرانی بر فرهنگ ارمنی تأثیری ایستا و موقتی بوده است و یا پویا و ماندگار؟ نگارنده در این مقاله کوشیده است با نگاهی به طبقات اجتماعی ارمنستان، ایزدان ایرانی و ارمنی،‌ و بررسی وام‌واژه‌های ایرانی در زبان ارمنی حدود و ثغوری برای این تأثیرات فرهنگی ترسیم کند.