بررسی توانمندی گردشگری روستایی بخش رستاق شهرستان داراب بر اساس مدل Topsis
الموضوعات :عادل پورشمسی 1 , محمدابراهیم عفیفی 2
1 - 1- دانشجوی دکترای جغرافیا برنامه ریزی شهری، واحد لارستان، دانشگاه آزاد اسلامی، لارستان، ایران
2 - استادیار گروه جغرافیا، واحد لارستان، دانشگاه آزاد اسلامی، لارستان، ایران
الکلمات المفتاحية: گردشگری روستایی, بخش رستاق, مدل TOPSIS.,
ملخص المقالة :
پتانسیلهای گردشگری از سرمایههای منحصر به فرد هر کشور و منطقه بهشمار میرود که شناسایی، طبقهبندی و برنامهریزی آن جهت توسعه گردشگری دارای اهمیت بالایی است و همچنین به دلیل اینکه در دهههای گذشته بهویژه از دهه 1990 به دلیل رکود کشاورزی و مشکلات فراروی جوامع روستایی، همواره متخصصان و برنامهریزان بر اهمیت توسعه گردشگری روستایی تأکید کردهاند. هدف از این پژوهش بررسی توانمندی گردشگری روستایی بخش رستاق شهرستان داراب میباشد در این تحقیق برای جمعآوری اطلاعات و دادههای مورد نیاز از بررسیهای اسنادی و کتابخانهای و مطالعات میدانی استفاده شده است که ابتدا به جمعآوري آمار و اطلاعات و مطالعات انجام شده در سطح منطقه (شامل: پارامترهای اقلیمی، ژئومورفولوژی، زمينشناسي، هیدروژئولوژی، انسانی و محیطی) و تهيه نقشههاي مورد نياز از جمله: دما، بارندگی، ساعات، فرسایش، شیب، زمینشناسی، گسلها، آبهای زیرزمینی، آبهای سطحی، کاربری اراضی، خطوط ارتباطی، مناطق حفاظت شده، مراکز جمعیتی، با استفاده از GIS صورت میگیرد و با توجه به اطلاعات به دست آمده به بررسی جاذبهها، امکانات، خدمات و وضعیت گردشگری در منطقه پرداخته و سپس با استفاده از مدل TOPSIS به رتبهبندی و سطحبندی پتانسیلهای گردشکری بخش رستاق از نظر پاسخ دهنده گاه صورت گرفته است. با توجه به نتایج تحقیق روستای لایزنگان با رتبه تاپسیس 612/. بهعنوان روستای نمونه گردشگری بخش رستاق انتخاب شد.
1- احمد ثانی، ن. بابایی کفاکی، س. متاجی، ا، (1390)، بررسی امکان فعالیتهای اکوتوریستی از نظر اکولوژیک در جنگلهای زاگرس شمالی با کاربرد تصمیمگیری چند معیاره، سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور، فصلنامه آمایش سرزمین، سال سوم، شماره چهارم، بهار و تابستان.
2- افتخاری، ر. قادری، ا (1381) نقش گردشگری روستایی در توسعه روستایی (نقد و تحلیل چارچوبهای نظریهای)، فصلنامه مدرس، دوره 6، شماره 2.
3- افتخاری، ع. قیداری، ح. پورطاهری، م، (1392)، گاربرد روش تلفیق MCDM و GIS در شناسایی مناطق روستایی با پتانسیل اکوتوریستی، پژوهشهای روستایی، دوره 4، شماره 3، پاییز.
4- پرنیان، م (1396) بررسی کاربرد GIS در شناسایی مناطق روستایی با پتانسیل اکوتوریستی دهستان دولت آباد شهرستان داراب، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد لارستان، استاد راهنما دکتر محمد ابراهیم عفیفی.
5- شهیدی، ع (1388)، اثرات گردشگری بر توسعه روستایی با نظر سنجی از روستائیان دره کن و سولقان، فصلنامه روستا و توسعه 11.
6- رحمانی، ا. رسولی، ح. پیله ور، ع (۱۳۹۳) مکانیابی بهینه اکوتوریسم و مناطق مستعد توسعه گردشگری با استفاده ازGIS (نمونه موردی شهرستان کلاله)، اولین کنگره تخصصی مدیریت شهری و شوراهای شهر، ساری، مرکز همایشهای توسعه ایران.
7- صفاری، ا. قنواتی، ع. صمیمی پور، خ، (1391)، شناسایی پهنههای مستعد توسعه اکوتوریسم در شهرستان کازرون، فصلنامه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال دوازدهم، شماره 26، پاییز.
8- فرج زاده اصل، م. کریم پناه، ت، (1387)، تحلیل پهنههای مناسب اکوتوریسم در استان کردستان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، شماره 65، پاییز.
9- مومنی، م. تقی پور جاویدی، م. مستغاثی، ش، (1390) به بررسی مکانیابی بهینه مناطق نمونه گردشگری (مطالعه موردی: استان سیستان و بلوچستان)، فصلنامه فضای گردشگری، سال دوم، شماره 8، 113 – 130.
10- موغلی، م (1396) بررسی راههای توسعه گردشگری روستایی و جذب گردشگر در شهرستان قیروکارزین، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد لارستان، استاد راهنما دکتر مرضیه موغلی.
11- نیک نژاد، م. مهدوی، ع. کرمی، ا، (1394)، تعیین مناطق مستعد توسعه اکوتوریسم با استفاده از فرایند تحلیل شبکهای ANP مورد شناسی: شهرستان خرم آباد، فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری – منطقه ای، شماره 14، بهار.
12- Bridges, J.G , , A short history of tourism in H.P. sales (ed.), Travel and tourism encyclopedia, London: Travel world.
13- Boyd , s , w , and Bulter , R, w, (), seeing the forest through the Trees: Using GIS to identify potential Ecotourism sites in Northen Ontario. p – , in Harrison , L. C , and Husbands , w. practicing responsible Tourism : International case studies in Tourism planning , policy & Development , wily & sons , New York.
14- Bukowski, G, ; “tourism and conservation: confliet,co-existince or symbiosis, environmental conservation.
15- Dondo , CH , Bhunu s , T , Rivett , U ,,.() , GIS in Tourism – A Zimbabween perspective. Department of Geomatics , Faculty of Engineering and Built Environment University of cape town , south Africa.
16- Kumari , s. Behera , M , D. and Tewari , H , R., (2010) , Identification of potential ecotourism sites in west District , Sikkim using geospatial tools , Tropical Ecology.
17- T. Fong a ; F. K. K. Wong , () , affiliation : a Department of Geography and Resources Management , The Chinese University of Hong kong shatin , new Territories , Hong Kong Geocarto Intermational , Volume , lessue June14