یکی از مهم‌ترین رویکردهای مطرح در چند دهه اخیر در زمینه حل مشکلات بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری رویکرد بازآفرینی بوده است که سازمان‌های ذی‌ربط با مدیریت شهری بهره‌گیری از آن را مدنظر قرار داده‌اند. یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که در استفاده از رویکرد بازآفرینی در بافت‌های مسئله‌دار شهرهای کشور وجود دارد عدم تدوین و پیاده‌سازی یک الگوی مناسب می‌باشد. در راستای حل این مسئله فراگیری از تجارب مداخلات بزرگ مقیاس بازآفرینی در شهرها و کشورهای مختلف جهان می‌تواند آموزه‌هایی را جهت تدوین یک الگوی مناسب بازآفرینی شهری گردهم آورد. بر همین اساس اصلی‌ترین هدف پژوهش حاضر تدوین الگوی بازآفرینی محله چوخورلار شهر تبریز بر اساس درس‌آموخته‌های مداخلات بزرگ مقیاس بازآفرینی شهری و در تلفیق با هنجارهای جامعه ایرانی– اسلامی می‌باشد. این محله از بافت‌های فرسوده شهر تبریز می‌باشد که مورد توجه مدیریت شهری به منظور بازآفرینی قرار گرفته است که این اقدام چالش‌ها و مشکلاتی را هم برای ساکنان محله و هم برای مدیریت شهری به وجود آورده است. این پژوهش از نظر هدف در حیطه پژوهش‌های کاربردی و از نظر روش تحقیق با توجه به موضوع و هدف، از نوع توصیفی- تحلیلی می‌باشد. نحوه گردآوری اطلاعات نیز مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای- اسنادی و برداشت‌های میدانی در قالب مشاهده و مصاحبه می‌باشد. در الگوی نهایی تدوین شده، شاخص‌های اثرگذار تبیین شده و عناصر و اجزای مرتبط با هر کدام و روابط حاصل از آن مشخص شده است. در نهایت می‌توان گفت این الگو و ساختار آن زمانی می‌تواند نقشی مؤثر در بازآفرینی شهری داشته باشد که با مشارکت واقعی و فعال همه‌ی ذی‌نفعان کلیدی اعم از ساکنان و نهادهای ذیربط همراه باشد. تفاصيل المقالة

امروزه توجه به بافت‌های فرسوده شهری و بکارگیری طرح‌های بهسازی و نوسازی در این بافت‌ها در ارتقاء کیفیت زندگی و پیشبرد اهداف توسعه شهری از اهمیت خاصی برخوردار است؛ به گونه‌ای که در سال‌های اخیر طرح‌های بسیاری برای این منظور تهیه و اجرا شده‌اند. از جمله این طرح‌ها، تجمیع قطعات زمین می‌باشد؛ این طرح ابزاری مهم برای برنامه‌ریزی زمین است که با بهره‌گیری از جنبه‌های اجتماعی و مشارکت ساکنان سعی در بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده دارد. پژوهش حاضر با هدف امکان‌سنجی اجرای طرح تجمیع قطعات در بافت فرسوده شهر ارومیه تدوین شده است. روش تحقیق با توجه به موضوع پژوهش، توصیفی- تحلیلی و هدف از نوع کاربردی است. برای گردآوری اطلاعات از مطالعات میدانی و کتابخانه‌ای بهره گرفته شد و در این رابطه، 27 شاخص در چهار مؤلفه کالبدی، اقتصادی، قانونی- مدیریتی و اجتماعی استخراج گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از مدل تحلیل سلسله مراتبی AHP و نرم‌افزارهای Expert Choice، GIS و Spss استفاده شد. نتایج نشان داد که در مؤلفه کالبدی با توجه به نقشه امکان‌سنجی تهیه شده، 41 درصد قطعات از قابلیت نسبتاً بالایی برای تجمیع برخوردارند. در مؤلفه اقتصادی مطابق میانگین حاصله (2.82)، اجرای طرح تجمیع قطعات متوسط به پایین ارزیابی می‌شود. مؤلفه قانونی - مدیریتی با میانگین 3.03 از وضعیت مناسبی جهت اجرای طرح برخوردار است و در نهایت در مؤلفه اجتماعی میانگین به دست آمده (2.45) پایین‌تر از حد متوسط است که گویای وضعیت نامطلوب این مؤلفه جهت بکارگیری طرح تجمیع قطعات می‌باشد. تفاصيل المقالة