مقاله حاضر تصویری از احساس و شهود و نسبت آنها با هم را در کتاب درباره‌ی دین به دست می‌دهد. این دو، مفاهیمی ناگسستنی در اندیشه‌ی شلایرماخر به‌شمار می‌آیند. در عین حال او با پیوند شهود و احساس می‌کوشد در نظامی الاهیاتی- فلسفی، تجربه‌ی دینی انسانی را در نظام ارگانیک طبیعت و مبتنی بر این‌همانی سوژه و اوبژه در تفکر رومانتیک‌های اولیه و در بستری اسپینوزایی از عالم ارایه دهد. شلایرماخر ارتباط متناهی و نامتناهی را از طریق شهودِ عالم توسط سوژه و ارتباط دوطرفه‌ی شاهد و مشهود را با تاکید بر پیشا-نظری بودن شهود در درباره‌ی دین تبیین می-کند. این موضوع مبین آن است که معرفت از نگاه شلایرماخر در ساحتی ورایِ معرفت نظریِ فیلسوفان مشابهی مثل کانت، مطرح می‌شود. به عبارتی می‌توان شهود و احساس او را نه در ساحت‌های متافیزیکی و اخلاقی، بلکه در ساحتی معنوی و باطنی برای انسان در نظر گرفت. در این مقاله همچنین کوشیده‌ایم تا چرخش از احساس به نظر را در ویرایش سوم به عنوانی موضوعی بدیع در سیر اندیشه‌ی شلایرماخر مطرح کنیم. کار اصلی این مقاله توضیح و تبیین کلی مفهومِ شهود و احساس با تکیه بر کتاب درباره‌ی دین است. تفاصيل المقالة