به منظور بررسی اثر درجه روز رشد دریافتی و تراکم بوته بر برخی از خصوصیات زراعی، مورفوفیزیولوژیکی و کیفی لاین زودرس Soy-93-31 سویا، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار طی دو سال زراعی 1397 و 1398 در منطقه گرگان اجرا شد. عامل اول درجه روز رشد تـا زمـان برداشـت شامل پنج درجه روز رشد ( 2328، 2182، 1893، 1712 و 1499) ناشی از تاریخ کاشت های (۲۰ خرداد، 3، 17 و 31 تیر و 14 مرداد) و عامـل دوم فاصـله ردیف های کاشت 24، 36 و 48 سانتی متر (به ترتیب تراکم های 42، 28 و21 بوته در مترمربـع) بودنـد. در این آزمایش صفات عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، هزاردانه، عملکرد روغن، درصد روغن و اسیدهای چرب سویا اندازه گیری شدند. نتایج این آزمایش نشان داد تاریخ کاشت و تراکم اثر معنی داری بر درصد روغن و اسیدهای چرب سویا داشتند، درصد روغن دانه با افزایش زمان کاشت (کشت تأخیری) سویا کاهش پیدا کرد به طوری که بیشترین درصد روغن سویا از درجه روز رشد 2328 و کمترین درصد روغن از 1499 درجه روز رشد به دست آمد. همچنین، بر اساس نتایج، تاریخ کاشت و تراکم بوته اثر معنی داری بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد دانه داشتند. وزن هزار دانه سویا با تأخیر کاشت کاهش پیدا کرد. با تأخیر تاریخ کاشت در تمام تراکم ها عملکرد دانه سویا کاهش پیدا کرد، به طوری که بیشترین عملکرد دانه در 2328 درجه روز رشد و تراکم 42 بوته در متر مربع (3760کیلوگرم در هکتار) و کمترین عملکرد دانه سویا در 1499 درجه روز رشد و تراکم 21 بوته در متر مربع (470 کیلوگرم در هکتار) به دست آمد. به طورکلی، تأخیر در کاشت و کاهش تراکم، باعث افت شدید عملکر دانه سویا می شود. بر اساس نتایج این آزمایش 2328 درجه روز رشد و تراکم 42 بوته در متر مربع در بین تیمارهای مورد بررسی، مطلوب ترین شرایط را برای رسیدن به حداکثر عملکرد دانه و روغن فراهم کرده اند. تفاصيل المقالة

ﺑﻪ‌ﻣﻨﻈﻮر ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ گیاه جو در کشت دومنظوره، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با ﭼﻬﺎﺭ ﺗﻜﺮﺍﺭ در گرگان در دو سال زراعی (1391-1389) اجرا شد. میزان نیتروژن به عنوان کرت‌های اصلی شامل سه سطح 35، 70 و 105 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار از منبع کود اوره و زمان برش علوفه به عنوان کرت‌های فرعی شامل سه سطح عدم برش علوفه، برش اول علوفه در مرحله31 زادوکس، و برش دوم علوفه در مرحله 33 زادوکس بود. به‌طور‌کلی در برش علوفه مرحله 31 مقیاس زادوکس علوفه کمتر ولی دانه بیشتری تولید شد. برداشت علوفه در مرحله 33 زادوکس موجب شد، عملکرد دانه به‌طور قابل توجهی کاهش یابد به‌طوری‌که افزایش مقدار مصرف نیتروژن، تأخیر برداشت علوفه را جبران نکرد. نتایج کلی این آزمایش نشان داد که بیشترین مقدار علوفه سبز و عملکرد دانه با مصرف 105 کیلوگرم نیتروژن و برداشت در مرحله 31 زادوکس به‌دست آمده است. پیشنهاد می‌شود برای کشت جو دو‌منظوره در منطقه گرگان زمان برداشت علوفه، مرحله تشکیل اولین گره و مقدارمصرف نیتروژن 105 کیلوگرم در‌نظر گرفته شود. تفاصيل المقالة