روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی
,
العدد5,السنة
9
,
زمستان
1391
این مطالعه ویژگیهای مختص به فرهنگ ارزشهای ایرانیان را شناسایی و خاستگاههای الگوی ارزشی خاص آن را بر حسب تأثیرهای علّی شرایط اجتماعیـسیاسی تبیین میکند. در سه مطالعة مجزا، سه گروه سنی (17ـ15 سال، 1532 نفر؛ 26ـ18 سال،600 نفر؛ 62ـ24 سال، 821 نفر) با زم أکثر
این مطالعه ویژگیهای مختص به فرهنگ ارزشهای ایرانیان را شناسایی و خاستگاههای الگوی ارزشی خاص آن را بر حسب تأثیرهای علّی شرایط اجتماعیـسیاسی تبیین میکند. در سه مطالعة مجزا، سه گروه سنی (17ـ15 سال، 1532 نفر؛ 26ـ18 سال،600 نفر؛ 62ـ24 سال، 821 نفر) با زمینهیاب ارزشی شوارتز (شوارتز، 1992) و نسخة 40 مادهای پرسشنامة تشبیهی ارزش (شوارتز و دیگران، 2001) ارزیابی شدند، و از خلال تحلیلهای جداگانه کوچکترین فضا در باب روابط ساختار ارزشی برای هر نمونه و مقایسة آن با الگوی اصلی (ارزشهای بنیادی انسانی؛ شوارتز، 1992، 1994) تفاوتهای بینِفرهنگی محتمل بازنمایی شد. آن چنان که انتظار میرفت مواردی از انحراف از الگوی نظری مشاهده شد که بیانگر تأثیر ایدئولوژی اسلامی انقلابی در عرصة اجتماعیـسیاسی است: (1) رابطة پویشی ابعاد مرتبة بالاتر تعالی خود و گسترش خود در هر سه نمونه نقض شد، (2) همچون نمونههای اروپای شرقی، در بُعد تعالی خود کانونی از ارزشهای اجتماعیـسیاسی شکل گرفت، (3) ارزش معتدل از مجموعه ارزشهای سنت و مذهب بیرون رانده شد، و (4) در تأثیرهای افتراقی جو سیاسیـاجتماعی بر ارزشهای نسلهای جوانتر نسبت به بزرگسالان، نکته شایان توجه اینکه نوجوانان از کنش ارزشهای تعالیجویی در دو سطح روابط نزدیک (خیرخواهی) و گسترده (جهانشمولینگری) به ادراکی متجانس و پیوسته نائل نمیگردند.
تفاصيل المقالة
روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی
,
العدد5,السنة
12
,
زمستان
1394
"تست تصاویر ناکامی روزنزویگ" یک فن نیمه فرافکن تشخیص شخصیت است که در طی نیم قرن گذشته به عنوان یک ابزار بالینی و درعینحال به عنوان یک روش پژوهشی با موفقیت بهکار گرفته شده است. تست بهمنزلة روشی برای کشف مفاهیم نظریة ناکامی و آزمون شماری از ابعاد روش فرافکن أکثر
"تست تصاویر ناکامی روزنزویگ" یک فن نیمه فرافکن تشخیص شخصیت است که در طی نیم قرن گذشته به عنوان یک ابزار بالینی و درعینحال به عنوان یک روش پژوهشی با موفقیت بهکار گرفته شده است. تست بهمنزلة روشی برای کشف مفاهیم نظریة ناکامی و آزمون شماری از ابعاد روش فرافکن بسط داده شده (روزنزویگ، 1945). بر اساس پژوهشهای اولیه درباب مفاهیم روانتحلیلگری، همچون ناکامی، سرکوبی، و جهتها و ریختهای پرخاشگری، فرم بزرگسالان در سال 1948 ابداع شد. چهار سال بعد، فرم کودکان برای سنین 4 تا 13 منتشر شد و در سال 1964 فرم نوجوانان افزوده شد (روزنزویگ، 1977، 1978الف، 1978ب، 1981، 1988، 2004).
تفاصيل المقالة
روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی
,
العدد2,السنة
10
,
تابستان
1393
یک دهه پیش، در بررسی ساختار و محتوای ارزشهای دانشجویان (دلخموش، 1384)، مواردی از انحراف از الگوی نظری (ارزشهای بنیادی انسانی؛ شوارتز، 1992، 2006) مشاهده شد. مطالعه حاضر، تغییر در ساختار ارزشهای دانشجویان، در نزدیک شدن به الگوی نظری را برحسب تأثیرهای علّی أکثر
یک دهه پیش، در بررسی ساختار و محتوای ارزشهای دانشجویان (دلخموش، 1384)، مواردی از انحراف از الگوی نظری (ارزشهای بنیادی انسانی؛ شوارتز، 1992، 2006) مشاهده شد. مطالعه حاضر، تغییر در ساختار ارزشهای دانشجویان، در نزدیک شدن به الگوی نظری را برحسب تأثیرهای علّی شرایط اجتماعیـسیاسی بهویژه تأثیر فزاینده ارتباطات تودهگیر در طی یک دهه گذشته را تبیین میکند. نمونه مورد مطالعه (400 دانشجو، به نسبت مساوی مرد و زن) با نسخة 40 مادّهای پرسشنامة تشبیهی ارزش (شوارتز و دیگران، 2001) ارزیابی شد، و از خلال تحلیل کوچکترین فضا روابط ساختار ارزشی مشخص گردید و با مقایسة آن با ساختار نمونه پیشین و ساختار الگوی اصلی، شباهتها و تفاوتهای بینِفرهنگی بازنمایی شد: 1) ارزش پیشرفت که در مطالعه پیشین در ناحیه اصلی خود قرار نگرفته بود، در محل مورد انتظار ظاهر شد. اما، 2) یک تغییر جدید در ترتیب ارزش لذتجویی در آرایش چرخهای ارزشها مشاهده شد. و 3) همچون مطالعه پیشین مادّههای امنیت ملّی و نظم اجتماعی به ارزش جهانشمولینگری منتقل شدند. پژوهش حاضر نشان داد که بهرغم تأثیرپذیری ارزشهای دانشجویان از فرایند نوسازی و همگرایی، گرایش به آرمانیسازی معانی پارهای از ارزشها، همچنان پس از یک دهه حفظ شده است.
تفاصيل المقالة
روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی
,
العدد1,السنة
12
,
بهار
1395
شواهد منتشر شده در باب قابلیت اعتماد و اعتبار تصاویر ناکامی در "دفترچه راهنمای اصلی" خلاصه شده (روزنزویگ، 1978ب) و بهتفصیل در کتاب "رفتار پرخاشگرانه و تصاویر ناکامی" مورد بحث قرار گرفته است (روزنزویگ، 1978الف). تا آن زمان و زان پس همچنان شواهدی معتبری در جهت تأیید أکثر
شواهد منتشر شده در باب قابلیت اعتماد و اعتبار تصاویر ناکامی در "دفترچه راهنمای اصلی" خلاصه شده (روزنزویگ، 1978ب) و بهتفصیل در کتاب "رفتار پرخاشگرانه و تصاویر ناکامی" مورد بحث قرار گرفته است (روزنزویگ، 1978الف). تا آن زمان و زان پس همچنان شواهدی معتبری در جهت تأیید اعتبار سازه و ملاکی تصاویر ناکامی در گسترة وسیعی از جمعیتها و موقعیتها گزارش شدهاند؛ از آن جمله: ارائه یافتههایی مبنی بر اینکه دادههای هنجاری در باب جهتها و ریختهای پرخاشگری، با الگوی تحولی سن، مطابقت دارد (روزنزویگ، 1950؛ روزنزویگ، و آدلمن، 1977؛ گریبل، 1987، 1990)، گزارش همبستگیهای معنادار بین تصاویر ناکامی و دیگر سنجههای پرخاشگری، پرسشنامههای شخصیت و مقیاسهای سازشیافتگی، همچون MMPI، پرسشنامه 16 عاملی شخصیت کتل، و ارزشهای آلپورت ـ ورنون (روزنزویگ، 1978ب، روزنزویگ و روزنزویگ، 1976؛ گریبل، هیولمن، 1993)، یافتههایی در تأیید ارتباط معنادار تست تصاویر با سایر تستهای فرافکن، همچون تست رورشاخ (شوارتز، 1952؛ پالمر 1957)، گزارش نتایج حاصل از مقایسة مجموعهای از تستهای فرافکن، مبنی بر اینکه تست تصاویر ارتباط مستقیمتری با رفتار پرخاشگرانه داشته (کولمن، 1967؛ لیندزی، 1950) و توان قابل ملاحظهای برای متمایز کردن کودکان واجد اختلالهای عاطفی، بزهکار و سازشنایافته از کودکان عادی دارد (پاریک، 1960؛ دوهمن، 1959؛ روزنزویگ و روزنزویگ، 1952؛ سینک، پالول، گوپتا، 1972؛ فرریرا، کاپیتو، 2013؛ لویت و لیلی، 1955؛ لیندزی و گلدوین، 1954).
تفاصيل المقالة